آگاه: ایران بهخوبی میداند ایفای نقش بهموازات نظام بینالملل، رویکرد اصلی گروه بریکس است؛ لذا باتوجهبه عدم همراهی آمریکا با کشورمان در تعاملات جهانی، چارهای جز تلاش بیوقفه برای همراهی با دیگر سازمانها بهویژه شانگهای و بریکس ندارد، چراکه ایفای نقش بریکس بهموازات نظام غرب قابلتعریف است و در این راستا، بریکس بهعنوان آبشخوری میتواند تا حدودی اهداف ایران را در سطح تعاملات بینالمللی در موضوع اقتصادی و تجاری محقق سازد و وضعیت اقتصادی در داخل کشور را نیز تا حدودی بهبود بخشد.
رییسجمهوری پیشین (شهید رئیسی) در آخرین اجلاس این اتحادیه با اشاره به ظرفیت کشورمان، خواهان عضویت ایران در گروه بریکس شد و با اشاره به تعاملات ایران با اعضای اصلی این پیمان (هند، چین و روسیه) فاصلهگرفتن از وابستگی به غرب و تحریمهای آمریکا علیه کشورمان را هدف اصلی در پیوستن به این اتحادیه بیان کرد.
بر این اساس؛ اهداف و رویکردهای ایران برای برخورداری از ظرفیت بریکس به شرح ذیل بیان میشود؛ ایران با شناخت کامل غرب و سیاست غیرمسئولانه آمریکا، برخورداری از قاعده جانشینی بهجای همنشینی را با کشورهایی که دارای قدرت اقتصادی، دامنه نفوذ سرمایه و توانمندی تعاملات بینالمللی را در جهت خروج از انزوای جهانی موجه دانسته است.
باور ایران مبنی بر اینکه؛ سازمانهای جهانی مانند صندوق بینالمللی پول که تا پیش از این تحت مدیریت اروپا بود، اکنون زیر سیطره بریکس قرار دارد و برخورداری از عضویت در آن، شرایط را برای انتفاع ایران از این صندوق فراهم خواهد آورد، هدف دیگری است که ضرورت بهرهمندی از این صندوق (جایگزینی سوئیفت) را از طریق برخورداری از بانک توسعه نوین کشورهای عضو حائز اهمیت کرده است. در این راستا، ایران خواهد توانست، ارتباط بانکی با کشورهای چندملیتی ایجاد و تولیدات خود را با مراودات بانکی از طریق این بانک عرضه کند.
ایران جایگاه خود به عنوان کشوری نوظهور در عرصه فناوری، تکنولوژی تجهیزات نظامی و تسلیحات را به رخ کشورهای منطقه و جهان کشیده است و در صورت افزایش رشد اقتصادی، قادر خواهد بود در سطح منطقه، قدرت مانور در زمینههای موردعلاقه را داشته باشد؛ لذا توجه ویژه به پیمانهای شرقی همچون شانگهای و بریکس میتواند التزام کشورهای غربی و آمریکا را نسبت به عهدنامهها بیش از پیش با استقبال مواجه سازد.
ایران میداند بهتنهایی نمیتواند در برابر سیل یکجانبهگرایی آمریکا مقاومت کند و تقابل با غرب با ارائه ظرفیتهای کشورهایی منطقی خواهد بود که در حوزههای مختلف با ایران وارد مراوده شدهاند، لذا اتحادیه بریکس و عضویت در آن شرایط را برای تجمیع توانمندیها برای همکاری فراهم خواهد آورد و فرصتطلبی ایران در این خصوص، میتواند کشورهای مختلف دنیا را با تواناییهای متفاوت در مسیر مناسب مناسبات قرار دهد.
ایران بهدنبال مصونیت اقتصادی در برابر تحریمهای یکجانبه آمریکا و غرب است و اتحادیه بریکس قادر است بهعنوان قدرتی نوظهور اقتصادی به تامین منافع اعضا و کسب برتری اقتصادی سیاست دیگرگونهای در فرآیند همکاریهای فیمابین اعضا بپردازد تا از رفتارهای غیرمسئولانه ایالاتمتحده آمریکا و غرب در عرصه اقتصادی و اعمال تحریمها علیه کشورها کاسته و مسیر همگرایی را برای ایجاد توازن پایدار ایجاد کند؛ لذا کشورهای غربی و ایالاتمتحده آمریکا به این نتیجه خواهند رسید که عضویت ایران در اتحادیه بریکس، موفقیتی استراتژیک و پیشرفتی تاریخی برای ایران در مسیر همگرایی اقتصادی با دیگر کشورهای جهان است که فرصت منحصربهفردی برای رهایی ایران از انزوای منطقهای، تنگنای اقتصادی در جهت تامین منافع در حوزههای مختلف در جهان معاصر ایجاد کند.
اتحادیه بریکس؛ بهرغم مشکلات در مواجهشدن دلار در سیستم بانکی آمریکا و قرارگرفتن نرخ بهره در روند صعودی و افزایش تورم، قادر نخواهد بود، دلار را از عرصه بازار جهانی یا کشورهای عضو این اتحادیه حذف کند، اما میتواند با جایگزینی موردی، فیمابین کشورهای عضو مبادلات تجاری را با ارز موردعلاقه کشورها پیش ببرد و ایران نیز در این مسیر قادر است با کشورهای عضو این اتحادیه بنا به تمایل آنها، همکاری تجاری و اقتصادی داشته باشد.
بر این اساس دولت سیزدهم که توسعه تعاملات با اتحادیه بریکس و شانگهای را به عنوان دو سازمان بینالمللی شتاب داده بود سیاست خارجی خود را نیز مبتنی بر همگرایی و توازن در جهت تعمیق روابط در سازمانهای بینالمللی عنوان داشت تا با فعالکردن و تقویت سیاست خارجی در راستای برخورداری اقتصادی در سیاست چندجانبهگرایی گام برداشته و ضمن مقابله با تحریمهای غرب و آمریکا، حلوفصل امور داخلی و خارجی را نیز در طرح برنامههایی در همراهی با سازمانهای بینالمللی و اتحادیه بریکس مدنظر داشت.
جایگاه محوری ایران در اتحادیه بریکس
علی مظفر آگاه مسائل بینالملل
۲۳ تیر ۱۴۰۳ - ۱۰:۵۸
نهمین نشست رؤسای پارلمانهای عضو بریکس، در ماه اوت ۲۰۲۴ در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی با حضور ایران به عنوان ناظر برگزار شد و دهمین نشست آن نیز طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه (۱۰ تا ۱۱ جولای) با عضویت دائمی و محوری ایران در این اتحادیه ادامه مییابد تا رؤسای پارلمانهای عضو در خصوص اهداف، راهکارها و رویکردهای ارتقای جایگاه آن بحث و تبادل نظر داشته باشند.