آگاه: پیگیری‌ها از دست‌اندرکاران سریال «سلمان فارسی» نشان می‌دهد همه‌چیز طبق برنامه‌ریزی پیش می‌رود و همان سال ۱۴۰۵ می‌توان روی پخش این سریال حساب کرد، اگرچه بسترها و شرایط فراهم شود می‌توان منتظر فصل دیگری از سریال «سلمان فارسی» بود. چراکه گفته می‌شود این مجموعه تلویزیونی قرار است تا مقاطعی از زندگی سلمان فارسی را از بیزانس و ایران و حجاز نشان دهد و تا رحلت این صحابه پیامبر اکرم(ص) را می‌توان در فصل دیگری شاهد بود و پایان‌بندی این سریال هم تا عید غدیرخم گمانه‌زنی شده است.
سه دوره از تاریخ در یک قاب
«سلمان فارسی» محصول مرکز سیما فیلم سازمان صداوسیما به نویسندگی و کارگردانی داوود میرباقری و تهیه‌کنندگی حسین طاهری است. قصه سلمان فارسی از تولد او شروع می‌شود و در دو بخش کودکی سلمان تا رحلت پیامبر(ص) و بازگشت سلمان به مدائن طراحی شده است که حدود یک‌سوم بخش ایران، حدود یک‌سوم بخش بیزانس و بخش دیگر هم حجاز یا اسلام خواهد بود. هم‌اکنون بخش بیزانس تمام شده و فیلمبرداری بخش ایران به نیمه رسیده و پس از آن نوبت بخش حجاز است و درنهایت این فصل از سریال تا پایان غدیرخم خواهد بود. حسین طاهری، تهیه‌کننده مجموعه گفته است: «بعد از این فصل می‌توانیم در فصل بعد ادامه داستان سلمان فارسی را تا رخدادهای بعد از ارتحال پیامبر، دوران فتوحات و فوت سلمان نیز به تصویر بکشیم.»
دو سال تحقیق و بررسی
میرباقری در سال۱۳۷۸ نگارش اولیه سلمان فارسی را به پایان رسانده و به گفته خودش ۲۰سال درگیر نوشتن آن بوده است. گفت‌وگوهای اولیه و پیش‌تولید پروژه در سال ۱۳۹۶–۱۳۹۷ پس از دو سال تحقیق و بررسی و سفرهای عوامل به مناطقی مانند گرجستان، ارمنستان، مراکش، ترکیه، آفریقا، خوزستان، چابهار، کلیسای تاتِو، کلیسای خور ویراپ، کویر لوت، کلیسای اچمیادزین، معبد گارنی، فاس، کازابلانکا، رباط، طنجه و غیره نیز آغاز شد. همچنین عوامل از ده‌ها مکان تاریخی متعلق به دوران کارتاژ، بربرها و رومیان در کشورهای مختلف بازدید کردند که بسیاری از آنها در قرن پنجم تا ششم میلادی، همزمان با سفرهای سلمان شکوفا شدند.
تولید پس از ۲۰ سال
تولید مجموعه «سلمان فارسی» پس از وقفه‌ای ۲۰ساله در اواخر آذرماه ۱۳۹۸ در شهداد کرمان با لوکیشن‌های ساده آغاز شد. البته تمام فیلمبرداری در کرمان انجام نشد، بازیگران و عوامل سریال در لوکیشن‌های دیگری مانند شاهرود، سمنان، جزیره قشم، دماوند و مازندران نیز فیلمبرداری کردند. کشور ترکیه نیز به‌عنوان یکی از لوکیشن‌های سریال در نظر گرفته شده بود، اما به‌دلیل کووید۱۹، این طرح لغو شد؛ به‌طور مثال در شروع قرار بود بخشی از دوران بیزانس را در ترکیه تصویربرداری شود اما با وجود کرونا این بخش‌ها در ایران تصویربرداری شد. مناطقی همچون شاهرود، مجن، جزیره قشم، دماوند، سواحل مازندران و... نیز از نقاط فیلمبرداری این مجموعه نیز محسوب می‌شوند. پس از لغو طرح فیلمبرداری در کشور ترکیه، شهرک سینمایی پیامبر اعظم و غزالی جایگزین آن شدند. تمام فضای صد هکتاری شهرک سینمایی نور در این مدت به‌طور کامل و اختصاصی در اختیار عوامل سلمان فارسی برای ساخت دکور و فیلمبرداری قرار گرفت. بخش ایران بخش مهمی در سریال است، داوود میرباقری به عنوان کارگردان تاکید مهمی روی این بخش دارد چون هم عقبه شخصیت سلمان فارسی مربوط به این عصر است و هم قرار است برای اولین بار ایران باستان به تصویر کشیده شود. این بخش نشان می‌دهد سلمان فارسی با چه دانشی، در چه تمدنی و با چه آموخته‌هایی پرورش یافته است؛ بنابراین بخش قابل‌توجهی از فیلمبرداری این مجموعه در مناظر طبیعی مناطق مختلف ایران انجام خواهد شد.
۱۰۰ سال تاریخ ایران
فیلمبرداری فصل بیزانس این مجموعه در فروردین‌ماه سال۱۴۰۲ به پایان رسید. بازیگران و عوامل در حال حاضر مشغول فیلمبرداری فصل ایران باستان در دوران امپراتوری ساسانی هستند که شامل مکان‌های تاریخی مانند تیسفون، جاده ابریشم، فارس، اصفهان و غیره نیز می‌شود. تهیه‌کننده این مجموعه حسین طاهری همچنین اعلام کرده است که سکانس‌هایی از فصل ایران در جنگل‌های هیرکانی و آتشکده اصفهان در ماربین نیز فیلمبرداری می‌شوند. بنابر اعلام رسمی، حدود دو سال طول می‌کشد تا تولید این فصل به پایان برسد. عوامل درحال حاضر همزمان با تولید فصل ایران باستان، پیش‌تولید فصل اسلام را که آخرین فصل این سریال خواهد بود آغاز کرده‌اند. برای اولین‌بار در جهان، فصل ایران باستان این مجموعه صد سال تاریخ ایران و دوره ساسانی از زمان خسرو انوشیروان، هرمز چهارم، قباد یکم، مرگ خسرو پرویز، شیرین و فرهاد، بهرام چوبین و بسیاری از اسطوره‌های تاریخ ایران باستان را در حدود ۶۰قسمت به تصویر خواهد کشید.
۸هزار بازیگر از سراسر کشور
پروژه سلمان فارسی با بیش از یک‌هزار بازیگر اصلی و چهارهزار بازیگر فرعی، از نزدیک به پنج سال گذشته تاکنون کار خود را شروع کرده است. بازیگران جدیدی در این سریال دعوت به حضور شده‌اند که در فازهای مختلف ایفای نقش خواهند کرد. دوران جوانی سلمان با بازی امیر رضایی جلوی دوربین داود میرباقری است، امیر رضایی بیشتر روی صحنه تئاتر و چند تله‌فیلم تلویزیونی دیده شده است، او بیشتر به‌خاطر شبیه بودن به شجاع‌نوری انتخاب شده است؛ البته این شخصیت بخش نوجوانی و کودکی هم دارد که به‌مرور بازیگرانش انتخاب می‌شوند و جلوی دوربین می‌روند. ستاره اسکندری در نقش مادر سلمان، بهناز جعفری و اشکان هورسان بازیگری که در سریال «جیران» ایفای نقش کرده است نیز در جمع بازیگران این مجموعه تلویزیونی‌اند.
کنار نام بازیگرانی که اشاره شد می‌توان به حضور یوسف صیادی، حسام منظور و تورج نصر اشاره کرد. بازیگرانی که حضورشان آرام‌آرام رسانه‌ای شد، مثلا در برهه‌ای تصویری از تورج نصر با علیرضا شجاع‌نوری بازیگر نقش سلمان فارسی منتشر شد که نشان می‌داد این بازیگر و دوبلور پیشکسوت در چند نقش، حضور متفاوتی را در این سریال تجربه می‌کند.
گفته می‌شود حسام منظور در این سریال نقش مهمی را به‌عهده دارد و نقش پدر سلمان فارسی را بازی می‌کند، همچنین انوش معظمی که در سریال مختارنامه هم نقش حرمله را با یک هیبت متفاوتی ایفا کرد این روزها در نقش یک سپهسالار تجربه جدیدی را جلوی دوربین داود میرباقری تجربه می‌کند. یکی از شخصیت‌های دیگر این سریال را مهدی فقیه ایفا می‌کند که پیش از این هم در سریال‌های تاریخی مثل «ملک سلیمان» از او نقش‌های شگرفی دیده‌ایم و حال در مقابل دوربین داود میرباقری هم در نقش «جذامی» ظاهر شده است؛ البته چندی بعد به حضور احترام برومند، علی دهکردی و چند تن از بازیگران دیگر هم اشاره شد، هرچند کمتر درباره نقش و حضور علی دهکردی در این سریال صحبت شده اما گفته می‌شود او نقش یک سردار ایرانی را ایفا می‌کند. همچنین به نام‌هایی همچون محمدعلی نجفی که او را بیشتر به‌عنوان خالق «هزاردستان» می‌شناسیم، در این سریال ایفای نقش دارد و همین‌طور از نقش متفاوت یوسف صیادی که نقش یک کاروانسرادار را بازی می‌کند یاد می‌کنند. اما گمانه‌زنی‌ها کماکان ادامه دارند و نام‌های بازیگرانی همچون الهام کردا به گوش می‌رسد یا شکرخدا گودرزی، آتش تقی‌پور و حتی محمد فیلی و برخی بازیگران دیگر از حضورشان در این سریال می‌گویند. به‌تازگی فصل ایران شروع شده و بسیاری از بخش‌ها باقی مانده است تا بازیگران دیگری به جمع هنرمندان سریال «سلمان فارسی» بپیوندند. همچنین بیش از ۴۰بازیگر خارجی در جلوی دوربین داود میرباقری حاضر شده و چراغ‌خاموش بازی کرده‌اند، در ۱۰اسفند ۱۴۰۲ اعلام شد که در محل فیلمبرداری در روستای خیج، در نزدیکی شاهرود بر اثر «فرو ریختن پل» دو تن از هنروران این سریال که تونسی و ارمنستانی بودند جان باختند و چهار تن مصدوم شدند.
پرهزینه‌ترین سریال تلویزیون
محمود فلاح، تهیه‌کننده اولیه، در سال۱۳۹۴ و پیش از آغاز تولید گفته بود برآورد اولیه برای ساخت مجموعه ۶۰میلیارد تومان است. به گفته سید محمدرضا میرتاج‌الدینی در دی۱۴۰۱، تولید این مجموعه حدود «دوهزار میلیارد تومان» بودجه لازم دارد.
هزار و ۲۰۰میلیارد تومان از بودجه صداوسیما به این سریال اختصاص یافته است، یعنی حدود ۳/۳درصد از ۳۶هزار میلیارد بودجه فرهنگ.
به گفته جبلی این سریال پرهزینه‌ترین، سخت‌ترین و پیچیده‌ترین مجموعه است که امید است از اوایل سال۱۴۰۵ پخش آن کلید بخورد.
پایانِ انتظار
در حال حاضر با همه فراز و فرودها، یک‌سوم از ساخت‌وسازهای فصل ایران انجام شده و دوسوم باقی مانده است که بخشی هم از ویژوال و جلوه‌های ویژه رایانه‌ای استفاده می‌شود. همه تلاش کارگردان و گروه هنرمندان و عوامل بر رسیدن سریال به پخش در سال۱۴۰۵ است. این روزها خانه پدری سلمان فارسی درحال ساخت است و بازسازی دکورهای شهرک نور که اغلب در فیلم «محمد رسول‌الله» مجید مجیدی استفاده شده، در دستورکار است تا برای فصل حجاز سریال «سلمان فارسی» مورد استفاده قرار گیرد. بنابر رایزنی‌های انجام‌شده، قرار است سال آینده فصل حجاز فیلمبرداری شود. حسین طاهری، تهیه‌کننده «سلمان فارسی» گفته است: «امسال و سال آینده فیلمبرداری فصل ایران انجام می‌شود و امسال پیش‌تولید ساخت و سازهای فصل حجاز هم شروع می‌شود، به‌تدریج همان طور که کارگاه‌ها از بخش بیزانس به بخش ایران جابه‌جا شد، این جابه‌جایی از بخش ایران به بخش حجاز نیز انجام می‌شود. تلاش آقای میرباقری و همه عوامل پروژه بر این است که در سال ۱۴۰۵ - ۱۴۰۶ مجموعه به پخش برسد.» پیمان جبلی، رییس سازمان صداوسیما نیز می‌گوید: مجموعه «سلمان فارسی» به بهترین شکل ممکن به لحاظ پشتیبانی منابع مالی و جدول‌پیش‌بینی شده کار پیش می‌رود و هیچ تاخیری برای پخش «سلمان فارسی» وجود ندارد.
ساخت لوکیشن‌های ماندگار
از این زمان‌بندی بخشی به محدودیت‌های لوکیشن‌ها بازمی‌گردد که لوکیشن‌های ماندگاری در شهرک غزالی ساخته شده است. این لوکیشن‌ها برای فصل دوم سریال هم می‌تواند قابل استفاده باشد. فصل دوم قصه‌ای است که از بعد از غدیر شروع می‌شود و بعد قصه شخصیت سلمان فارسی تا وفات او را شاهد خواهیم بود. طاهری درباره زمان‌بندی پنج‌ساله برای پایان سریال عنوان می‌کند: «این زمان فصل دوم سریال را هم دربرمی‌گیرد و تلاش ما با این تولیدات سنگین و به تصویر کشیدن شکوه تمدن ایران این است که کار را با کیفیت کامل اما باسرعت به پخش در سال ۴۰۵ - ۱۴۰۶ برسانیم».