بی‌سرپناهان

رضا ظریفی ـ دبیر تحریریه
۲۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۲۳:۲۳

خانه و سرپناهی برای زندگی، نیاز اصلی هر خانواده‌ای برای بقاست. وقتی یک خانوار سرپناهی برای زندگی و آرامش نداشته باشد، گذران لحظه لحظه روزگار برایش تبدیل به سختی و عذاب می‌شود. 

آگاه: حالا این حقیقت را اینطور بنگرید که در شرایط فعلی اقتصادی کشور چه تعداد از خانواده‌ها تا چند سال قبل در آرزوی خانه‌دار شدن تلاش می‌کردند و ریال روی ریال می‌گذاشتند تا شاید بتوانند یک واحد نقلی برای خود دست و پا کنند اما حالا هرگز به خانه‌دار شدن فکر نمی‌کنند. این واقعیت تلخی است که بسیاری از خانواده‌های ایرانی را درگیر خود کرده است. از سوی دیگر کارشناسان بازار مسکن، وضعیت رکورد فعلی در بازار خرید و فروش یا حتی اجاره بها را بی‌نظیر می‌دانند که تقریبا هیچگاه نمونه مشابهی نداشته است.
اینکه در شهری با وسعت تهران به عنوان پایتخت در یکماه فقط ۳هزار و ۸۰۰ واحد مسکونی به مرحله عقد قرارداد می‌رسد می‌تواند نشان‌دهنده گوشه‌ای از وضعیت وخیم مسکن در کشور باشد. حالا که میانه تابستان را هم رد کرده‌ایم بد نیست گذری به بنگاه‌های املاک در نقاط مختلف شهر داشته باشیم تا ببینیم وضعیت خرید و فروش و اجاره‌بها به چه شکل است. برخی بنگاه‌دارها که البته تعداد غیرمجازشان هم کم نیست به فکر تعطیل کردن هستند چراکه اعتقاد دارند با دو سه قرار داد اجاره در ماه یا یک مورد خرید و فروش نمی‌توان از پس هزینه‌های زندگی برآمد چه برسد به آنکه بخواهند حقوق نیروی احتمالی خود را بدهند. حتی گاهی این مساله را هم عنوان می‌کنند که وقتی شرمندگی و حیرت برخی مستاجران از بابت قیمت اجاره را می‌بینند خودشان ناراحت می‌شوند و این حجم از استرس قابل تحمل نیست. خانواده‌های بسیاری هستند که در بازار پرتلاطم اجاره بها تلاش می‌کنند تا به هر نحوی شده با موجر خود به توافق برسند، شاید مجبور به کوچ به محله‌های پایین‌تر نشوند و در چنین شرایطی این سئوال برای همه گروه‌های درگیر در ماجرای مسکن مانند بنگاه دار تا مالک و موجر و مستاجر پیش می‌آید که این وضعیت تا کی ادامه دارد؟
بازار مسکن که به عنوان یکی از موتورهای مولد اقتصادی معرفی می‌شود در چنان رکوردی فرو رفته است که نمی‌توان آینده روشنی برای آن در نظر گرفت. بخش خصوصی با کمترین توان ممکن در بازار ساخت و ساز حاضر است چرا که نمی‌تواند با وضعیت فعلی قیمت، زمین، مصالح ساختمانی و تجهیزات مربوط به بخش مسکن که مدام در نوسان است، چند ده میلیارد تومان سرمایه خود را برای حداقل سه سال راکد نگه دارد و سپس به فکر این باشد که چه اقشاری توان خرید مسکن‌های چند ده میلیارد تومانی را خواهند داشت؟ 
از سوی دیگر هم بسیاری از مستاجران که شاید روزگاری در فکر تهیه سرمایه برای خرید مسکن بودند حالا هر سال به دنبال وام هستند تا شاید بتوانند مقدار ودیعه مسکن خود را بیشتر کنند. 
این شرایط برای هیچ یک از فعالان بازار مسکن و متقاضیان مسکن مطلوب نیست. حالا باید دید دولت چهاردهم برای این نیاز اصلی خانواده‌های ایرانی چه نسخه‌ای خواهد پیچید؟