آگاه: «الخصاونه» طولانیترین مدت نخستوزیری در دوره پادشاهی عبدالله دوم از سال ۱۹۹۹ تاکنون را به نام خود ثبت کرد. وی در ۷اکتبر ۲۰۲۰ مأمور به تشکیل کابینه شده بود.
رسانههای اردنی گزارش دادند که این اقدام الخصاونه در راستای زمینهسازی برای تشکیل کابینه جدید صورت گرفته است و جعفر حسان، مدیر دفتر پادشاه اردن محتملترین شخص برای به دستگرفتن این پُست است.
پیش از استعفای نخستوزیر، اردنیها با رژیم صهیونیستی دچار چالش شده بودند. ۱۸شهریورماه خبر به هلاکت رسیدن سه اسرائیلی در مرز اردن و کرانه باختری در خبرگزاریها منتشر شد. مقامهای اسرائیل میگفتند در تیراندازی در نزدیکی پل النبی در گذرگاه مرزی اردن و کرانه باختری اشغالی سه اسرائیلی به هلاکت رسیدهاند.
به گفته مقامهای صهیونیستی، فرد مهاجم که راننده کامیون بود، با گلوله نیروهای امنیتی کشته شده است.
ارتش رژیم صهیونیستی گفت: «یک تروریست سوار بر کامیون به منطقه پل النبی نزدیک شد و بعد از خروج از کامیون بهسوی نیروهای امنیتی اسرائیل که در محل پل مستقر بودند، تیراندازی کرد.»
مقامهای ارتش اسرائیل ابتدا اعلام کردند که کشتهشدگان «شهروندان غیرنظامی اسرائیلی» بودهاند اما بعد در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه توضیح دادند که هر سه نفر «نگهبان» امنیتی بودند اما عضو ارتش یا نیروهای پلیس نبودهاند.
پس از موضعگیری صهیونیستها، وزارت کشور اردن بیانیهای را درخصوص عملیات ضدصهیونیستی در گذرگاه «الکرامه» در مرز اردن و فلسطین اشغالی صادر و تاکید کرد: تحقیقات درخصوص حادثه تیراندازی در طرف دیگر پل ملکحسین تأیید میکند که فرد تیرانداز در این حادثه شهروندی اردنی به نام ماهر ذیاب حسین الجازی بوده است.
«ماهر الجازی» از ساکنان منطقه الحسینیه در استان معان بوده و با رانندگی یک کامیون حامل کالاهای تجاری از مبدأ اردن به مقصد کرانه باختری از روی پل عبور کرده است. نتایج اولیه تحقیقات اشاره میکند که این حادثه اقدامی فردی بوده است. تحقیقات برای دستیابی به تمامی جزئیات حادثه ادامه دارد.
وزارت کشور اردن تاکید کرد: تمامی رانندگان اردنی که پس از این حادثه مورد بازپرسی قرار گرفتند آزاد شدهاند و بیش از ۱۰۰راننده به اردن بازگشتهاند. دستگاههای ذیربط در حال پیگیری مسئله بستهشدن پل ملکحسین پس از این حادثه هستند.
کار به اینجا ختم نشد و «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی در واکنش به عملیات ضد صهیونیستی در گذرگاه «الکرامه» به لفاظی علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخت و با بیان اینکه روز دشواری برای ما بود و با یک ایدئولوژی کشنده تحت رهبری ایران محاصره شدهایم، گفت که ما با افرادی محاصره شدهایم که بهدنبال کشتن همه ما هستند.
او در تلاش برای آرامکردن منتقدان خود، بار دیگر نوک پیکان را رو به «حماسِ مقتدر» قرار داد و مدعی شد: حماس قصد دارد بذر تفرقه را در میان ما بکارد و یک جنگ روانی را در میان خانوادههای افراد ربودهشده (اسرای صهیونیست در نوار غزه) را با هدف اعمال فشار داخلی انجام میدهد.
اکنون با مروری بر وقایع اردن، این پرسمان مطرح میشود که تحولات منطقه و اتفاق اخیر در مرز اردن و اسرائیل به چه اندازه در کنارهگیری دولت این کشور نقش داشت؟!
در پاسخ باید به دو نکته اشاره کرد:
۱- «حسین بن عبدالله»، ولیعهد اردن خردادماه در مصاحبهای با شبکه «العربیه» نکاتجالب و قابلتوجهی را درباره تحولات منطقه، غزه و ایران بازگو کرد.
او در قبال جنگ غزه میگوید: کشورش کارزار دیپلماتیک علیه اسرائیل به راه انداخته است. از سال ۲۰۰۲ تاکنون دولتهای تندرو در اسرائیل روی کار آمده و شهرکنشینها از ۲۰۰هزار به ۵۰۰هزار نفر افزایش یافتهاند.
اتخاذ چنین مواضعی ازسوی ولیعهد اردن امری بیسابقه و برآمده از فشارهای اجتماعی ناشی از جنایات رژیم صهیونیستی علیه غزه در هشت ماه گذشته است. فضای سیاسی داخلی اردن که بخش قابلتوجهی از شهروندان آن فلسطینی هستند، طی ماههای اخیر شاهد اعتراضات گسترده ضداسرائیلی بوده و همین امر در موضعگیری ولیعهد اردن علیه تلآویو، موثر بوده است.
حسین بن عبدالله از سال۲۰۰۹ که بهعنوان ولیعهد منصوب شد، همواره از اظهارنظر روشن درباره تحولات سیاسی خودداری میکرد و بیشتر در زمینه فعالیتهای مربوط به امور آموزشی و فرهنگی فعالیت داشت. فعالیتهای رسانهای وی در سالهای اخیر تقویت شد ولی باز هم نسبتبه مسائل سیاسی و منطقهای، موضعی روشن اتخاذ نمیکرد.
بخش دیگری از صحبتهای ولیعهد اردن در ارتباط با روابط این کشور با جمهوری اسلامی ایران بود. حسین بنعبدالله ضمن اشاره به اینکه امان خواستار روابط خوب با تهران براساس حسن همجواری و عدم دخالت در امور داخلی است، تاکید کرد گفتوگوهای ایرانی و اردنی در همه پروندهها در جریان است و انشاءالله نتیجهبخش خواهد بود.
این نخستین موضعگیری ولیعهد اردن درباره جمهوری اسلامی ایران بود که میتوان آن را بهعنوان نشانهای مثبت در روابط تهران-امان ارزیابی کرد. آنچه مشخص است، ایران در خط مقاومت نقش مهم و پررنگی ایفا میکند و اردن هم در جریان نقشآفرینی کشورمان در کانون مقاومت و مبارزه او با صهیونیستهای اشغالگر است، برایناساس اظهارنظر ولیعهد اردن، یک پاتک به صهیونیستها بود، مقامات صهیونیستی از مواضع اردنیها خشمگین شدند و خشم آنها در اظهارات «نتانیاهو» بعد از عملیات گذرگاه «الکرامه» دیدنی بود! آنجا که برای ایران لفاظی کرد.
طبیعتا هیچگاه مواضع کشورها که برگرفته از حمایتشان از غزه و جبهه مقاومت است به مذاق اسرائیل خوش نمیآید و اردن با این مواضع، صهیونیستها را غافلگیر کرد؛ به همین جهت نمیتوان ضریب بالایی به این تحلیل داد که دولت اردن در واکنش به عملیات گذرگاه «الکرامه» کنارهگیری کرد. چرا این نتیجه حاصل شده است؟
۲- برگزاری انتخابات پارلمانی در اردن: برای دستیابی به پرسش طرحشده باید به انتخابات پارلمانی که قبلا در اردن برگزار شد اشاره کرد. آنجا، در دوره «پسا انتخابات» مرسوم است که دولت مستقر استعفا میدهد تا دولت جدید مستقر شود. البته در همین انتخابات نیز اسلامگرایان کرسی قابلتوجهی را کسب کردهاند. با اینحال باید دید دولت جدید چه زمانی تشکیل میشود و راهبردهای او در قبال تحولات منطقه چیست؟ تاکنون اردن، اسرائیل را کیشومات کرده است.