آگاه: «وحدت اسلامی» و اتحاد بین مسلمین از جمله اصلی‌ترین و بنیادی‌ترین موضوعات در اندیشه سیاسی و فرهنگی رهبر انقلاب اسلامی است. اهمیت این موضوع نزد آیت‌الله خامنه‌ای تا آنجاست که ایشان وحدت اسلامی را به عنوان «مسئله‌ای استراتژیک» و نه تاکتیکی معرفی نموده و همواره علما، روشنفکران، برجستگان سیاسی و آحاد امت اسلامی را به وحدت ذیل دستورات و آموزه‌های قرآن کریم و ارادت و محبت به پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) دعوت کرده‌اند.
در اندیشه‌ مقام معظم رهبری اتحاد مسلمانان و پرهیز آنان از اختلاف و تفرقه، زمینه‌ای مساعد برای «ایستادگی جمعی در برابر زورگویی‌های نظام سلطه» و «دفاع از منافع و حقوق ضایع‌شده‌ جهان اسلام» به شمار می‌آید.
اتّحاد مسلمانان یک فریضه قطعیِ قرآنی است؛ قرآن کریم به‌صراحت مسلمانان را از تفرق و چندگانگی نهی کرده است اما بااین‌همه این آموزه مسلم و قطعی، از سوی مسلمانان نادیده انگاشته می‌شود. رهبر انقلاب در این خصوص می‌فرمایند: امروز مشکل ما تفرّق است؛ با اینکه قرآن نهی کرده است از تفرّق: وَ لا تَکونوا کَالَّذینَ تَفَرَّقوا وَ اختَلَفوا، و امر کرده است به اتّحاد: وَ اعتَصِموا بِحَبلِ اللّهِ جَمیعا وَ لا تَفَرَّقوا، با این وجود، ملّت اسلام و امّت اسلام متفرق‌اند. بله، عقاید مختلفی وجود دارد، مذاهب مختلفی وجود دارد، سلایق مختلفی وجود دارد؛ خب باشد. این سلایق مختلف نباید موجب بشود که ما از نعمت بزرگ اتّحاد امّت اسلامی محروم بشویم. امروز اگر امّت اسلامی که نزدیک دو میلیارد جمعیت‌اند و در مهم‌ترین و حسّاس‌ترین نقاط جغرافیایی عالم متفرق‌اند، با هم متّحد بودند، کشورهای اسلامی خیرات به‌مراتب بیشتری را به دست می‌آوردند اگر این اتّحاد به هر اندازه به وجود بیاید، طلیعه حلّ مشکلات دنیای اسلام آشکار می‌شود، و ممکن می‌شود که ما مشکلات دنیای اسلام را حل کنیم.
رهبر انقلاب در بیانات دیگری در این باب می‌فرمایند: قرآن می‌فرماید «واعتصموا بحبل اللَّه جمیعا ولاتفرّقوا». اعتصام به حبل‌اللَّه برای هر مسلمان یک وظیفه است؛ اما قرآن اکتفا نمی‌کند به اینکه ما را به اعتصام به حبل‌اللَّه امر کند، بلکه به ما می‌گوید که اعتصام به حبل‌اللَّه را در هیئت اجتماع انجام بدهید؛ «جمیعا»؛ همه با هم اعتصام کنید. و این اجتماع و این اتحاد، یک واجب دیگر است. بنابراین، علاوه بر اینکه مسلمان باید معتصم به حبل‌اللَّه باشد، باید این اعتصام را به همراه دیگرِ مسلمان‌ها و همدست با آن‌ها انجام دهد. ما این اعتصام را درست بشناسیم و آن را انجام دهیم. آیه‌ شریفه‌ قرآن می‌فرماید: «فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن باللَّه فقداستمسک بالعروة الوثقی». این، اعتصام به حبل‌اللَّه را برای ما معنا می‌کند. تمسک به حبل‌اللَّه چگونه است؟ با ایمان باللَّه و کفر به طاغوت. امروز طاغوت اعظم در دنیا، رژیم ایالات متحده امریکاست.
بااین‌همه، تحقق وحدت و اتحاد میان ملل و جوامع اسلامی امری ممکن و میسر است اما پیش‌شرط‌هایی دارد؛ رهبر انقلاب در این زمینه می‌فرماید: اتّفاق و اتّحاد بین ملّت‌های اسلامی ممکن است، منتها کار لازم دارد، عمل لازم دارد. عرض کردم، ما حالا از سیاستمداران و زمامداران و حکمرانان کشورهای اسلامی هم ناامید نیستیم، امّا بیشترین امیدمان به خواصّ دنیای اسلام است؛ یعنی همین‌طوری که گفتیم، به علمای دین، به روشنفکران، به اساتید دانشگاه، به جوانان روشن‌بین، به فرزانگان، به ادبا، به شعرا، به نویسندگان، به گردانندگان مطبوعات؛ امید ما به اینهاست؛ اینها باید احساس استقلال بکنند، احساس مسئولیّت بکنند، احساس وظیفه کنند.
 وقتی خواص در یک راهی وارد شدند، افکار عمومی را به آن سمت حرکت می‌دهند؛ وقتی افکار عمومی در یک کشوری شکل گرفت، سیاست‌های اداره کشور هم به طور قهری به آن سمت حرکت می‌کند، ناچارند، ناگزیرند. 
بنابراین، این کاری است ممکن؛ این ممکن است، منتها بدون عمل نمی‌شود. بدون عمل، هیچ‌چیزی در دنیا، نه دستاوردهای دنیایی، نه دستاوردهای اخروی و الهی امکان ندارد: لَیسَ لِلاِنسانِ اِلّا ما سَعی؛ باید سعی کرد، باید عمل کرد؛ اگر عمل بکنیم، ممکن است.
در این میان باید توجه داشت که در منظومه فکری و عملی رهبر انقلاب، منظور از وحدت میان مسلمانان، یکی‌شدن عقاید و مذاهب اسلامی نیست. ایشان در این باب می‌فرمایند: مراد ما از وحدت اسلامی، یکی‌شدن عقاید و مذاهب اسلامی نیست. میدان برخورد مذاهب و عقاید اسلامی و عقاید کلامی و عقاید فقهی - هر فرقه‌ای عقاید خودش را دارد و خواهد داشت - میدان علمی است؛ میدان بحث فقهی است؛ میدان بحث کلامی است و اختلاف عقاید فقهی و کلامی می‌تواند هیچ تأثیری در میدان واقعیت زندگی و در میدان سیاست نداشته باشد. مراد ما از وحدت دنیای اسلام، عدم تنازع است: «ولاتنازعوا فتفشلوا». تنازع نباشد، اختلاف نباشد.اتحاد مسلمین، به معنای انصراف مسلمین و فِرَق گوناگون از عقاید خاص کلامی و فقهی خودشان نیست؛ بلکه اتحاد مسلمین به دو معنای دیگر است که هر دوی آن باید تأمین بشود: اول اینکه فِرَق گوناگون اسلامی (فِرَق سنی و فِرَق شیعه) - که هر کدام فِرَق مختلف کلامی و فقهی دارند - حقیقتا در مقابله با دشمنان اسلام، همدلی و همدستی و همکاری و همفکری کنند. دوم اینکه فِرَق گوناگون مسلمین سعی کنند خودشان را به یکدیگر نزدیک کنند و تفاهم ایجاد نمایند و مذاهب فقهی را با هم مقایسه و منطبق کنند. بسیاری از فتاوای فقها و علما هست که اگر موردبحث فقهیِ عالمانه قرار بگیرد، ممکن است با مختصر تغییری، فتاوای دو مذهب به هم نزدیک شود.مسلمانان اگر به این باور و اشتراک نظر دست پیدا کنند که دشمنان مشترکی دارند که در صدر آنها آمریکا و صهیونیسم قرار دارند، قطعا در وحدت و اتحاد پیشگام می‌شوند و ایستادگی متحدانه در برابر دشمن مشترک را مشق می‌کنند؛ رهبری در این زمینه می‌فرمایند: امروز منطقه جغرافیایی مسلمانان، مهم‌ترین مناطق عالم است.
 کشورهای آنها از لحاظ طبیعی، جزو ثروتمندترین کشورهای عالم است. امروز دروازه آسیا به اروپا، دروازه اروپا به آسیا و آفریقا، آفریقا به اروپا و آسیا، متعلّق به مسلمانان است. این منطقه سوق‌الجیشی و سرزمین‌های بابرکتی که در اختیار مسلمانان است، امروز حامل و حاوی امکاناتی چون نفت و گاز و امثال اینهاست که بشر برای تمدّن خود، به صورت روزمرّه به آن احتیاج دارد. 
یک میلیارد و چند صد میلیون نفر مسلمان هستند؛ یعنی بیش از یک‌پنجم مردم دنیا. این همه جمعیت، در چنین منطقه‌ای؛ آن هم با برافراشته شدن پرچم اسلام در قلب این منطقه - یعنی در ایران اسلامی که امروز قلب و مرکز اصلیِ دنیای اسلام است - چرا باید از این استفاده نشود؟ این، یک امکان بزرگ در اختیار مسلمانان است. وقتِ آن رسیده است که دنیای اسلام به خود آید و اسلام را به عنوان صراط المستقیم الهی و راه نجات انتخاب کند و در آن، با استحکام قدم بردارد. 
وقت آن رسیده است که دنیای اسلام، اتّحاد خود را حفظ کند و در مقابل دشمن مشترکی که همه گروه‌های اسلامی، آسیب آن دشمن را دیده‌اند - یعنی استکبار و صهیونیسم - به طور متّحد بایستد، شعارهای واحدی بدهد، تبلیغ واحدی بکند و راه واحدی را بپیماید. ان‌شاءاللَّه مورد تأیید پروردگار و مورد حمایت قوانین و سنن الهی هم خواهد بود و پیش خواهد رفت.