آگاه: دادن روایتهای واقعی از آنچه در غزه میگذرد همواره یکی از مهمترین مسائل مطرحشده درخصوص جنایتهای رژیم کودککش در این منطقه بوده است و هرچند که روزانه هزاران خبر و مطلب در این خصوص در رسانههای مختلف منتشر میشود ولی بخش زیادی از این جریان رسانهای کلیشهای بوده و مخاطب به شنیدن درد و رنج از غزه عادت کرده است.
دفتر هنر و ادبیات بیداری حوزه هنری انقلاب اسلامی، چندی قبل کتابی با عنوان «لهجههای غزهای» منتشر کرد که این اثر برگرفته از روایت دو نفر از شاعران ساکن این منطقه و از روزهای حملات رژیم به مردم بیدفاع در غزه است؛ اثری که بهدلیل نوبودن و داشتن روایتهای واقعی از ساکنان غزه، کتابی ارزشمند و قابل توجه است که از همان روزهای نخست مورد توجه قرار گرفت.
صاحبنظران حوزه روایت اعتقاد دارند که این کتاب بهدلیل نو بودن، در محیط قرار داشتن راوی، روایتی جدید و به دور از کلیشه از واقعیتهای زندگی مردم در غزه و همچنین انتخاب زبانی بینابین محاوره و ادبی، دارای ویژگیهای ممتازی است.
این بار دفتر هنر و ادبیات بیداری چهارماه بعد از انتشار کتاب، در قالب برنامهای با عنوان «روایت آن سوی مرزها، زندگی روی آوارهای غزه» اقدام به نقد و بررسی کتاب «لهجههای غزهای» با حضور علاقهمندان و کارشناسان امر کرده است.
کورش علیانی، محمدرضا ابوالحسنی، معصومه رامهرمزی، سمیه جمالی و فاتنه الغره، مهمانان این نشست بودند که هم در خصوص روایت و هم در خصوص چگونگی تولد کتاب لهجههای غزهای به بیان دیدگاههای خود پرداختند.
مرتضی قاضی: استقبال از کتاب لهجههای غزهای بسیار خوب بود
در بخش نخست این برنامه، مرتضی قاضی، مدیر دفتر هنر و ادبیات بیداری حوزه هنری در سخنانی با بیان اینکه این دفتر از سال۱۳۸۷ فعالیت خود را آغاز کرده است، افزود: در دوره جدید رسالت دفتر هنر و ادبیات بیداری، تولید روایتهای مستند از خارج مرزهای ایران با اولویت بیداری ملتها و محور مقاومت است. وی با بیان اینکه در راستای انجام این رسالت کتاب لهجههای غزهای با همکاری آقای ابوالحسنی متولد شد، افزود: این اثر در یک فضای سریعی تولید و روانه بازار نشر شد ولی بعد از انتشار و باتوجهبه بازخوردهای رسیده، با استقبال خوبی مواجه شد. قاضی مهمترین ویژگی این اثر را روایت واقعی از غزه عنوان کرد و گفت: مخاطب با مطالعه این اثر بهصورت واقعی خود را در میدان حس میکند و بهدلیل نو بودن و همچنین صادق بودن روایتها، واقعیتهای زندگی در این منطقه بهدرستی به تصویر کشیده میشود.
وی عنوان کرد: در واقع میتوان لهجههای غزهای را نخستین و شاید تنها تجربه روایت واقعیتهای غزه عنوان کرد و بههمین دلیل، جا دارد از همکاری دوستانم در انتشارات سوره مهر و دفتر هنر و ادبیات بیداری حوزه هنری و همچنین دیگر عزیزانی که در این مسیر ما را کمک کردند، تقدیر و تشکر کنم.
معصومه رامهرمزی: کتاب لهجههای غزهای مخاطب را به متن وقوع حوادث میبرد
معصومه رامهرمزی، از نویسندگان حوزه ادبیات پایداری و دبیر نشست هم به بیان دیدگاههای خود درخصوص این اثر پرداخت و گفت: لهجههای غزهای، مخاطب را به محل میبرد و به دلیل دست اول بودن روایتها یک اثر شاخص و قابلتوجه در این عرصه است. وی ضمن تقدیر از حضور نویسندگان و کارشناسان برجسته در این نشست، عنوان کرد: با تدبیر دفتر هنر و ادبیات بیداری حوزه هنری، از این پس نشستهای آنسوی مرزها به صورت مستمر و هرفصل یک مورد، برگزار میشود.
محمدرضا ابوالحسنی، مترجم کتاب هم ضمن اشاره به روند شکلگیری این اثر، بیان کرد: من در حال مطالعه یادداشتهای در خصوص روایت از زندگی در غزه در یک سایت اینترنتی بودم که با پیشنهاد آقای قاضی بخشی از این روایتها را انتخاب کرده و در نهایت کار ترجمه را نیز خودم انجام دادم و در کتاب لهجههای غزهای متولد شد.
محمدرضا ابوالحسنی: روایتهای کتاب لهجههای غزهای، رنگ و بوی دیگری دارد
وی با بیان اینکه در ابتدا روایتهای انتخاب شده مربوط به نویسندگان متعددی بود ولی در نهایت به دلیل زبان مناسب و همچنین سطح آثار، ۱۴روایت دو نویسنده یعنی آقای فاطنه الغره و یوسف القدره انتخاب و کتاب با تلاش خوبی به روز پایانی نمایشگاه مطبوعات رسید.
وی با بیان اینکه در طول یک سال اخیر نوع روایت از واقعیتهای زندگی در غزه بیشتر خطی و یکدست بوده است، یادآور شد: متاسفانه تمامی رسانههای خبری، معمولا خبر از ویرانی و خونریزی و اینجور داستانها از زندگی در این منطقه ارائه میدهند ولی کتاب لهجههای غزهای متفاوت از این ماجراست و روایتها رنگ و بوی دیگری دارد.
ابوالحسنی یکی از ویژگیهای ممتاز این کتاب را نوشتن از جنگ با پرهیز با پرداختن صرف به خشونت جنگ عنوان کرد و افزود: همه موارد مرتبط با جنگ در این اثر موردتوجه قرار گرفته ولی در پرداختن به این موارد نیز زیادهروی نشده است. در بخش دیگری از این برنامه ارتباط زنده و تصویری با فاطنه الغره، یکی از نویسندگان اثر برقرار شد و وی چگونگی ثبت و انتشار این روایتها را بازگو کرد.
کورش علیانی: روایت واقعی را در این کتاب حس کردم
کورش علیانی، نویسنده و پژوهشگر در ادامه این نشست ضمن اشاره به اهمیت روایت در عصر حاضر، افزود: روایت یعنی بیان واقعیتها بدون دخالت دادن متنهای ادبی و مواردی از این دست. روایت هرچه واقعیتر باشد و هرچه خود واقعیت باشد بیشتر به دل مینشیند.
وی محتوای روایت را زندگی انسانی عنوان کرد و گفت: گزارش آنچه روزانه بر ما میگذرد روایت است و مهم است که ما واقعیت را آنگونه که هست تعریف کنیم و از دادن شاخ و برگ اضافی به آن بهشدت پرهیز کنیم.
این نویسنده و پژوهشگر عنوان کرد: در بیان و نوشتن روایتها اجازه بدهیم که روایت خودش باشد، اجازه بدهیم که واقعیتها بیان شود، نباید با بهانه رعایت فرم و مسائلی از این دست روایت را ناقص به مخاطب ارائه کرد.
وی با اشاره به روایتهای امروزی از غزه، یادآور شد: ما روزهاست که با مسئله غزه طرفیم، هر روز اخبار کشتهشدن صدها و هزاران نفر را میشنویم و انگار به شنیدن این دست خبرها عادت کردهایم ولی واقعیت متفاوت است و من در لهجههای غزهای روایت واقعی را دیدم و حس کردم.
علیانی گفت: امروز مردم غزه میدانند کجای این داستان قرار گرفتهاند، آنها مقاومت میکنند، آنها شهید میدهند ولی قهرماناند و شکستخوردگان ما هستیم، اروپاییها و آمریکاییهایی هستند که در موقعیتهای متعدد مالی قرار گرفته و نمیدانند چه کار میکنند و کجا میروند و این واقعیت امروز در خصوص مردم غزه است.
توضیحات فاطنه الغره درخصوص تولید روایتهای کتاب لهجههای غزهای
این نویسنده و شاعر غزهای گفت: من ساکن بلژیک هستم و بعد از ۱۵سال، چهار روز قبل از آغاز طوفانالاقصی راهی غزه شدم تا به پدر و مادر سر بزنم که تنها بعد از چهار روز از بازگشت من، حمله رژیم آغاز شد و من حدود چهارماه در غزه بودم و با همه این واقعیتها در آنجا زندگی کردم.
این شاعر غزهای ادامه داد: در روزهای نخست همه ما بهدنبال حفظ جان خود بودیم ولی وقتی که شرایط ادامه پیدا کرد من شروع به نوشتن کردم و این روزنوشتها را در قالب نامههایی برای برادرزادهام ارسال میکردم و وی نیز آنها را در یک سایت اینترنتی منتشر میکرد.
وی در ادامه ضمن ارائه روایتهایی از واقعیتهای زندگی در غزه، یادآور شد: من به همراه پدر و مادر و دیگر اعضای خانواده از همان روزهای نخست آغاز جنگ در یک بیمارستان پناه گرفتیم که در یکی دو روز بعد شمار ساکنان در این بیمارستان چهار طبقه به حدود ۹هزار نفر رسید و شرایط بهشدت سخت و طاقتفرسا شد. این شاعر غزهای گفت: البته من بعد از سهماه از غزه خارج شدم و بعداً تعداد حدود ۳۰روایت نوشته شده را با یک مقدمه به کتاب تبدیل کردم.