دیپلماسی در نیویورک گره‌گشایی در تهران

محمدالیاس قنبری ـ روزنامه‌نگار
۲ مهر ۱۴۰۳ - ۲۲:۵۴

رهبر انقلاب در جلسه تنفیذ ریاست‌جمهوری دولت چهاردهم هفت توصیه مهم به دولت داشتند. بازخوانی این توصیه‌ها نشان از آن دارد که نوعی نگرانی در آنها مستتر است و لازم است دولت دکتر پزشکیان برای تحقق اهداف خود در راستای وفاق ملی در سخن و عمل نشان دهد که این توصیه‌ها را مدنظر دارد.

آگاه: فهرست توصیه‌ها به این شرح بود:
۱.استفاده از ظرفیت‌های انسانی و طبیعی کشور، ۲. کار جهادی، ۳. تعامل ارکان و قوای کشور، ۴. رعایت اولویت اقدامات اقتصادی، ۵. پرهیز از دوقطبی‌سازی، ۶. قدرشناسی و تکیه بر توان داخلی، ۷. حضور فعال در عرصه سیاست خارجی و پرهیز از انفعال.
همان‌گونه که ذکر شد در فحوای این توصیه‌ها نوعی نگرانی وجود دارد که ناشی از عملکرد برخی دولت‌ها بوده اما غرض از مرور و بازخوانی این توصیه‌ها برخی گفتارها و تیترها و فعالیت‌های رسانه‌ای جریان منتسب به دولت است. در روزهای گذشته و پیش از سفر رییس‌جمهوری محترم به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل، دو بار تیتر «گره‌گشایی در نیویورک» یک‌بار ازسوی روزنامه شرق و بار دیگر ازسوی روزنامه سازندگی با فونت بزرگ روی جلد رفت؛ تیتری که به‌وضوح حداقل با چهار توصیه از توصیه‌های فوق‌الذکر در تعارض است. آدرس غلط دادن برای حل مسائل، آن هم با رویکردی که در دولت برجام! آزموده‌ شده دوباره کشور را درگیر تعارضات داخلی خواهد کرد که منافی سیاست وفاق است. تیتر «گره‌گشایی در نیویورک» دلالت بر آن دارد که هنوز برخی به جای تکیه استفاده از ظرفیت‌های انسانی و طبیعی، کار جهادی، تکیه بر توان داخلی و پرهیز از سیاست خارجی منفعلانه برای حل مسائل نگاه به بیرون دارند. لازم به یادآوری است که حضور رییس‌جمهوری در نیویورک صرفا برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل و رساندن صدای ایران به جهانیان است و نیویورک صرفا محل برگزاری این اجلاس است و نه هیچ‌چیز دیگر. البته از فرصت حضور در مجمع سازمان ملل برای دیپلماسی فعال حتما باید استفاده کرد که اصلا همین حضور فعالانه آخرین توصیه رهبر انقلاب در جلسه تنفیذ به دولت چهاردهم بود. رهبر انقلاب بارها فرموده‌اند که کشور بن‌بست ندارد و هیچ مسئله‌ای در کشور نیست که راه‌حل آن در داخل نباشد. حواله دادن مسائل کشور به آمریکا، آن هم در شرایطی که این کشور در حال حمایت از سگ هار خود در منطقه و قتل عام مردم جنوب لبنان و غزه است، ارسال پیام ضعف و انفعال است و هیچ‌کس به کشور ضعیف، امتیازی نخواهد داد. اینکه دیپلماسی و میدان مکمل یکدیگرند بارها گفته شده است. توصیه هفتم رهبری یعنی حضور فعال و نه منفعل در سیاست خارجی دقیقا اشاره به همین است که حتی اگر می‌خواهیم از ظرفیت‌های دیپلماسی استفاده کنیم با اتکا بر توان داخلی و قدرت میدانی موفق خواهیم شد. هیچ کشوری دایه مهربان‌تر از مادر برای ما نخواهد بود. دیپلماسی منفعلانه آزمون خود را پس داده است: من جرب المجرب حلت به الندامه.