آگاه: سفر کردن به برخی مکان‌ها و دیدن بعضی از جاذبه‌ها، چیزی مثل خواب و رویا می‌ماند. گلفشان نفتلیجه نیز یکی از همین مکان‌ها است. جایی که تا وقتی به نزدیکی آن نرسید، نمی‌توانید حدس بزنید و تصور کنید که چه چیزی در انتظارتان است. گلفشانی شگفت‌انگیز و تماشایی که گاهی به رنگ بنفش درمی‌آید و نفتلیجه را به حوضچه‌ای به رنگ بنفش و رویایی تبدیل می‌کند.
گلفشان نفتلیجه از جاهای دیدنی استان گلستان است که در شهرستان گمیشان و در کرانه‌های شرقی دریای خزر واقع شده است. این گلفشان در ۱۵کیلومتری شهر مرزی و ترکمن‌نشین گمیش تپه قرار دارد و فاصله کمی با بندر ترکمن دارد.
گلفشان نفتلیجه از جاذبه‌های گردشگری بندر ترکمن محسوب می‌شود که در ارتفاع ۲۶متری از سطح دریا قرار دارد و شکل مخروطی دارد. این گلفشان حدود هشت متر ارتفاع و ۵۰۰متر قطر دارد و در بالای آن دریاچه کوچکی شکل یافته و از دهانه آن آب شور به‌همراه گِل رس و گاز با فشار و غلظت زیاد خارج می‌شود. این گلفشان، روان روی زیادی دارد و غلظت مواد خروجی آن در مقایسه با نمونه‌های مشابه در مناطق جنوبی کشور کمتر است. از این مکان بوی نفت خام به مشام می‌رسد که البته این چیزی از زیبایی آن کم نمی‌کند. از زیبایی‌های دیگر این گلفشان، دهانه‌های فرعی گاز است که به‌شکل چاله‌های کوچک آتشفشانی دیده می‌شود.
نفتلیجه دارای خواص درمانی است و گِل‌های آن برای درمان بیماری‌هایی مانند دردهای مفاصل و ستون فقرات و سفتی مفاصل، بیماری‌های عصبی، مراحل اولیه تنگی عروق و انقباضات عضلانی مفید است و استحمام در گلفشان‌ها به‌دلیل وجود عناصر شیمیایی خاص در ترکیبات آنها برای بدن سودمند است. بدون شک اگر زمانی که به نفتلیجه بروید و حوضچه آن را به رنگ بنفش یا صورتی ببینید، متعجب می‌شوید و این سوال برایتان پیش می‌آید که علت این تغییر رنگ چیست؟ تغییر رنگ نفتلیجه که به‌تازگی اتفاق افتاده است، نشان از وجود ماده معدنی و ارزشمند ید در محیط اطراف آن است؛ چنانچه در دشت‌های شمال و شمال‌غربی گلستان این ماده به‌وفور یافت می‌شود. بد نیست بدانید ید در آب دریا و شورابه‌های خارج‌شده از اعماق زمین با ترکیبات سدیم و پتاسیم وجود دارد و در آب‌های شور خروجی از چاه‌های نفت و نمک نیز مشاهده می‌شود.
در دهه ۸۰میلادی ماده ید از نوعی سنگ رسوبی کشف شد. این ماده به حالت جامد، بلورهای خاکستری و بنفش مایل به سیاه است که کمی درخشندگی فلزی دارد. با توجه به وجود ترکیبات مواد محلول در آب خروجی این گلفشان و رنگ و شکل ظاهری آن، آب خروجی نفتلیجه دارای ید است که در معرض هوا و در فعل‌وانفعالات شیمیایی با آب به رنگ بنفش درآمده است.
جالب است بدانید که ید در صنعت اهمیت بالایی دارد و از آن در ساخت اسید استیک، کائوچو، رنگ‌دانه، مواد آلی، تولید فلزات با خلوص بالا، مکمل غذایی، لاستیک اتومبیل، صنایع هوافضا و الکترونیک نیز به کار می‌رود؛ بنابراین گلفشان‌ها علاوه بر اینکه یک جاذبه گردشگری به شمار می‌روند، از اهمیت اقتصادی بالایی نیز برخوردار هستند. فعالیت‌های زیرزمینی گلفشان نفتلیجه در زمان‌های مختلف سال متفاوت است، اما معمولا در هر زمان که از آنها دیدن کنید، می‌بینید که هر چند دقیقه، آب شور به‌همراه گاز از مرکز آن فوران می‌کند که دیدن آن خالی از هیجان نیست. نکته دیگر اینکه نفتلیجه به‌تازگی تغییر رنگ داده و به‌صورت دریاچه‌ای از رنگ صورتی و بنفش درآمده است. پس اگر هنگامی که به این مکان سفر کردید و آن را به رنگ بنفش دیدید، آدم خوش‌شانسی هستید.
گلفشان‌ها از پدیده‌های طبیعی و جالب زمین‌شناسی هستند که از یک یا چند دهانه آتشفشانی تشکیل شده‌اند و از دهانه آنها گل و لجن خارج می‌شود. علت اصلی خروج گل، وجود فشار بخار آب در زیر گلفشان است. جالب است بدانید که گلفشان‌های زمین بیش از ۸۰۰عدد نیست که بیش از نیمی از آنها در اطراف دریای خزر و دریای عمان قرار گرفته‌اند. در ایران این گلفشان‌ها را می‌توانید در جلگه ساحلی دریای عمان در جنوب استان سیستان و بلوچستان، استان هرمزگان و در شمال استان گلستان ببینید و از تماشای آنها لذت ببرید.
۱۲ مهر ۱۴۰۳ - ۰۰:۳۲
استان شمالی و خوش آب‌وهوای گلستان دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متعددی دارد. آبشارهای زبیا و تماشایی مانند کبودوال، لُوه، پارک ملی گلستان و پارک جنگلی النگدره، تالاب‌های گمیشان و آلماگل، گنبد قابوس و دیوار گرگان از جمله آن‌هاست. اما یکی از حیرت‌انگیزترین دیدنی‌های گلستان پدیده‌های شگفت‌انگیز و نادر به نام گِلفشان یا گل فشان است. گلفشان یارن قارق، اینچه گوبکلجه و نتفلیجه؛ گلفشان‌های این استان هستند.