۲۲ مهر ۱۴۰۳ - ۱۰:۴۰

اگر با نسل نوجوان در ارتباط باشید، حتما نشانه‌های خاصی را در سبک زندگی آنها مشاهده کرده‌اید؛ نشانه‌هایی که خیلی از آنها با فرهنگ ما در تناقض است، اما آنقدر که باید به نظر ما تهاجم فرهنگی به حساب نمی‌آید. نشانه‌هایی مثل علاقه به غذاهای کره‌ای، لباس پوشیدن به سبک کره‌ای، علاقه‌مندی به فیلم‌ها و موسیقی کره‌ای، بازی‌های کره‌ای، انیمه‌ها و ... انگار که نوجوان نسل امروز با سبک زندگی و فرهنگ کره‌ای محاصره شده و حالا سوالی که مطرح می‌شود این است که تاثیرپذیری از فرهنگ کره‌ای باتوجه به اینکه یک کشور شرقی است تهاجم فرهنگی به حساب می‌آید یا خیر؟ به‌طورکلی شرق کجاست و چقدر به ما نزدیک است؟

آگاه: کتاب «شرق‌گرایی، کی‌پاپ، تیک‌تاک و انیمه در ایران» نوشته داوود طالقانی به‌تازگی توسط نشر معارف اسلامی منتشر شده است. طالقانی ازجمله محققان و پژوهشگرانی است که سال‌هاست مشغول تحقیق روی موضوع فرهنگ شهرت و بومی‌سازی مسئله سلبریتی‌هاست. 
واقعیتیش این است که شرق دنیای امروز با شرق سال‌ها پیش بسیار متفاوت است. شرقِ دیروز برای ما دنیایی بود که فقط در حصار جومونگ و سریال‌های هزار قسمتی تکراری خلاصه می‌شد. اما شرق امروز جهانی است که خارج از قلمروی زمینی و جغرافیایی، از نظر فرهنگی و تمدنی فاصله زیادی با ما ندارد. این را می‌توانیم از ذائقه غذایی، پوششی، رفتاری و موسیقاییِ نوجوانان‌مان به‌خوبی متوجه شویم.
کتاب «شرق‌گرایی، کی‌پاپ، تیک‌تاک و انیمه در ایران» با اینکه یک کتاب تحقیقی- پژوهشی است اما نثری روان و ساده دارد و خواندن آن برای هرکسی قابل فهم است. نویسنده در این کتاب، به معرفی، نقد و ارائه فرهنگ شرقی در حوزه‌های تمدنی، سیاسی و هویتی می‌پردازد و به ما نشان می‌دهد نسلِ نوجوانِ امروز، چگونه در معرض محصولات شرقی قرار گرفته و آیا اصلا این محصولات شرقی تهاجم فرهنگی حساب می‌شوند یا نه؟
کتاب در قالب سه بخش به فرهنگ شرق می‌پردازد. هویت، سیاست و تمدن؛ آنچه نویسنده در بخش هویت مورد بررسی قرار می‌دهد تمام تلاش شرقی‌ها برای ساخت یک هویت جدید و غالب بر عرصه شناختی نوجوانان است؛ اینکه چگونه نوجوان بتواند با تماشا یا استفاده از آثار شرقی، هویت خودش را از منظر و دوربین شرق تعریف کند. به نظر می‌رسد در این بخش به خیلی از سوالات مرتبط با تهاجم فرهنگی پاسخ داده می‌شود.
بخش بعدی کتاب بخش تمدنی و مفصل‌ترین بخش کتاب است. در این بخش، نویسنده دریچه‌ای را رو به ما باز می‌کند که پنجره‌ای است به‌سوی آنچه شرق در تمدن‌سازی مدنظر دارد. آثار شرقی چه در مواجهه با بزرگ‌سال، چه کودک و چه نوجوان معمولا عجین‌شده و آمیخته با مفاهیم جذاب و زیبا و خوشمزه‌ای مثل عدالت، راستی، مهربانی، دوستی و ...است. انیمه در پیِ تصویرسازی و نمودِ یوتوپیایی جادویی و آرمان‌شهری فرارویایی است که هرکس آرزوی زندگی در آن را دارد و آنجا این تصویرسازی خطرناک می‌شود که فرهنگ شرق می‌خواهد این آرمان‌شهر و یوتوپیا را به‌عنوان آرمان‌شهرِ غالب و اسوه در تمدن جهان بازتاب دهد. پاسخ اینکه شرق چقدر در این حرفه موفق بوده؟ در بخش تمدنی «شرق‌گرایی، کی‌پاپ، تیک‌تاک و انیمه در ایران» خواهید یافت.بخش آخر کتاب هم به موضوع بررسی شرق از منظر سیاست اختصاص دارد. سیاستی که به نقل از مولف فرم آن واحد است و هر چه قدر هم محتوای به ظاهر شرقی در این فرم ها ریخته شود باز قالب از آن و تحت تصرف نئولیبرالیسم جهانی است. داوود طالقانی در بخش پایانی کتاب به ارائه راهکار پرداخته و به سوال چه باید کرد پاسخ داده است و همین پاسخ تا حد زیادی برای خواننده کتاب دستاورد به شمار می‌آید.
اگر علاقه‌مند به واکاوی فرهنگ شرق و دلیل رایج شدن یکباره فرهنگ کره‌ای در همه جوانب هستید خواندن کتاب «شرق‌گرایی، کی‌پاپ، تیک‌تاک و انیمه در ایران» می‌تواند انتخاب درستی برای شما باشد.
«شرق‌گرایی، کی‌پاپ، تیک‌تاک و انیمه در ایران» در ۲۱۲صفحه با قیمت ۱۱۵هزار تومان توسط نشر معارف اسلامی منتشر شده است.