رسانه‌های ما جزیره‌ای عمل می‌کنند

مواجهه با ساختار واحد رسانه‌های بیگانه

فرهاد پاشاوند ـ آگاه رسانه و کارشناس مسائل راهبردی
۲۵ مهر ۱۴۰۳ - ۲۳:۴۵

یکی از روش‌های رسانه‌های بیگانه در تشریح رویدادها در داخل کشور که برخلاف سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های آنان است، بهره‌گیری از قواعدی است که برمبنای آن سه اصل مورد توجه قرار می‌گیرد.

آگاه: اصل اول؛ تمرکز بر گزاره‌های اعلام‌شده، نسبت‌به آن کیفیت و رویداد در رسانه‌های داخلی است که می‌تواند از نظر مخاطب شائبه‌برانگیز باشد.
اصل دوم؛ تمرکز بر گزاره‌هایی است که به‌ذات می‌تواند در نزد مخاطب با هر کیفیتی دوقطبی ساز باشد و ظرفیت‌های دوقطبی شدن در سیاست، اجتماع یا اقتصاد را داشته باشد که نهایتا برداشت‌های واحد را تبدیل به برداشت‌های متناقض و مغایر با روند واقعی جلوه می‌دهد.
اصل سوم؛ تمرکز بر رویدادهای موازی است که می‌تواند مقوم یا تاییدکننده ادعاهایی باشد که رسانه‌های بیگانه در رابطه با رویدادها یا تحلیل‌های موردنظر خود بیان می‌کنند.

استمرار طرح راهبردی «اسکات مادل» برای مقابله با ایران
یکی از مهم‌ترین راهبردهای آمریکا در قبال ایران، طرح راهبردی «اسکات مادل» در بهمن‌ماه سال۹۵ است که در آن تمرکز ویژه‌ای بر رسانه‌ها شده و به نظر می‌رسد همچنان استمرار دارد. از دیگر محورهای این طرح بحث سازماندهی و تقویت رسانه‌ای علیه ایران و تشکیل کمپین داده علیه جمهوری اسلامی با علمداری رسانه‌هایی مانند صدای آمریکا، بی‌بی‌سی، رادیو فردا و ایران اینترنشنال است. در این طرح بر لزوم تشکیل اتاق فکر رسانه به منظور تقویت ساختار و عملکرد تقابلی رسانه‌ها در مقابل ایران تاکید شده است. از سوی دیگر، سازماندهی رسانه‌های فارسی‌زبان و تقویت ساختار آنها برای مقابله با جمهوری اسلامی نیز از محورهای مهم این طرح درخصوص رسانه‌هاست.
در این طرح روی القای فساد و ایجاد ناامیدی مردم نسبت‌به حاکمیت تمرکز ویژه‌ای داشته‌اند. به‌گونه‌ای که برنامه بلندمدتی برای شکل‌گیری یک پایگاه داده طراحی کرده‌اند که براساس آن وزارت امورخارجه آمریکا مسئول آن است و بر همین اساس خوراک لازم برای عملیات رسانه‌های فارسی‌زبان تهیه شده و در دسترس آنها قرار می‌گیرد. 
در این طرح آمده است: «این کار موجب می‌شود گاهی اطلاعات مهم [با القای برچسب فساد] افشا شود که می‌تواند مورد بهره‌برداری شبکه‌های اجتماعی قرار گیرد.»
همچنین در این طرح با تاکید بر ایجاد التهاب و خشم در لایه‌های مختلف مردم در ایران با اتکا به عملیات رسانه‌ای بر سیاست‌های زیر تاکید شده است:
بازی با احساسات مردم با محوریت القای فساد؛ توجه و تمرکز بر گروه‌های کارگری، نژادی، زنان و معلمان؛ بهره‌برداری از اختلاف و مناقشات درون حاکمیت؛ مهار خشم و نفرتی که مردم ایران نسبت به آمریکا دارند؛ تمرکز بر ابراز نظرات مخالف حاکمیت؛ استفاده از ظرفیت بحران‌های اجتماعی.
رسانه‌های فارسی زبان در حال اجرایی کردن دستورات طرح‌ریزی شده توسط اتاق فکر ذکر شده در طرح «اسکات مادل» هستند. این رسانه‌ها در قالب هرم اطلاعاتی قرار می‌گیرند و مجری دستورات و طرح‌های نهادهای اطلاعاتی و امنیتی غرب هستند و براساس آن به ایفای نقش می‌پردازند.
متأسفانه در ایران در حوزه رسانه نسبت به بسیاری از مسائل جزیره‌ای عمل می‌کنیم و هر رسانه‌ای از دریچه و نگاه خود به مسائل می‌نگرد. اما در رسانه‌های ضدانقلاب اینگونه نیست و کاملا زنجیروار عمل می‌کنند.
ما در مواجهه با رسانه‌های بیگانه با یک سازمان رسانه‌ای و یک ساختار واحد روبه‌رو هستیم. در این سازمان رسانه‌ای مشخص شده است که شبکه‌های بی‌بی‌سی، ایران اینترنشنال، صدای آمریکا، رادیو فردا و ایران وایر هرکدام باید چه نقشی را ایفا کنند. اما در مقابل داخل ایران، با تک‌رسانه‌هایی مواجه هستیم که هر کدام مسیر خود را پیش گرفته‌اند.
برای مقابله با این فضا می‌بایست ادراک ذهنی، راهبردی و سازمانی در نظر گرفته شود و باید مدیریت رسانه در کشور داشته باشیم تا هر تصویر یا هر حرفی در کشور منتشر نشود. چراکه ما با سازمان رسانه‌ای مواجه هستیم که براساس راهبردها و دستورات طرح‌ریزی‌شده مبتنی بر اتاق‌های فکر دشمن عملیات انجام می‌دهند.