۳۰ مهر ۱۴۰۳ - ۱۲:۲۳

در این روزگار قحط اثر علمی و اندیشه‌ای مفید در زمینه داستان، ترجمه و مباحث حول و حوش هویت نویسنده و خلاقیت در نویسندگی، احمد اخوت زبانشناس و نشانه‌شناس که خود هم مولف است و هم مترجم و از اعضای حلقه ادبی جنگ اصفهان، به خلق آثاری در قالب جستارنویسی روی‌ آورده که محتوای جستارهای او می‌تواند دریچه‌های بسته بر علاقه‌مندان به هنر ترجمه و تولید رمان و داستان را بگشاید.

آگاه: نویسنده در همزادهای بورخس به تغییر نقش نویسنده به انحای مختلف می‌پردازد و شبح‌نویسی (ghostwriting) یکی از موضوعات اصلی کتاب اخوت است. جعل و اقتباس‌های بورخسی که در آنها نویسنده پشت نام کسی دیگر پنهان می‌شود و نقش نویسنده برای اثر و مخاطب مبهم و مه‌آلود می‌شود. مسئله نگاه استعاری و تاویلی نویسنده به پدیده‌های عینی در دو جستار پایانی کتاب قرار گرفته که پیشتر در آثار دیگر به زبان فارسی مغفول مانده بود. اخوت در قسمت درآمد کتاب، اذعان می‌کند که یک نویسنده اگر هم بخواهد باز نمی‌تواند خود را کاملا نامرئی کند. او با استفاده از دیدگاه نشانه‌شناسانه به بررسی جامع و تحلیلی آثاری می‌پردازد که با استفاده از ترفندهایی با هدف نامرئی شدن نویسنده ساخته شده‌اند و این را نشان می‌دهد که چطور این تکنیک‌ها می‌توانند به تبدیل شدن یک نویسنده به چیزی فراتر از خود کمک کنند. همزادهای بورخس نسخه اصلاح‌شده و با اضافاتی تازه نسبت به کتاب «مستعارنویسی و شبه‌ترجمه» است که سال‌ها پیش منتشر شده بود؛ به همین دلیل تا حدی از یک‌دستی برخوردار نیست. قلم اخوت در جستارهای آغازین بیشتر علمی است تا روایی و آن بازیگوشی‌های رایج نوشته‌های او را ندارد. اینکه گاهی نویسنده دیگر پیدا نیست یا می‌خواهد خود را محو کند چیزی از ارزش کتاب کم می‌کند؟ این یکی از پرسش‌های مطرح‌شده در این اثر است. اخوت می‌گوید درجه رویت نویسنده به عوامل گوناگونی چون جمعیت جهان، گسترش فناوری، کوچک و بزرگ شدن جهان، پیوند و همدلی آدم‌ها بستگی دارد. در این کتاب تا حدی درباره پیکره‌ آثار بزرگی مانند دن کیشوت، صد سال تنهایی، مادام بوواری و هاکلبری فین و ترجمه‌ آنها گفته می‌شود. او از سندروم مادام بواری و سندروم هاکلبری فین می‌گوید و در جستاری با نام «متن، بدن و ترجمه در صد سال تنهایی» به اثر قدرتمند رئالیسم جادویی نقبی می‌زند. همزادهای بورخس در پی نویسندگانی است که زیر نقاب‌های مختلف چهره خود را مخفی کرده‌اند. در این اثنا نیز به معنای عمیق و پنهان شبه‌ترجمه و مستعارنویسی اشاره می‌کند. اخوت در میان جستارهای کتاب، از آثاری استفاده می‌کند که برای خواننده آشنا باشند. در پایان، اخوت در جستار «آشپزی استعاری (داستان دو کیک)»، به نوعی مستعارنویسی را با هنر آشپزی مقایسه می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه استعاره می‌تواند بسیار بیشتر از یک ابزار زبانی باشد و معنای عمیق‌تری در حیات روزمره داشته باشد. سبک نوشتاری اخوت، صمیمی و روان است و البته چون بسیاری از نویسندگان حلقه ادبی جنگ اصفهان همراه با اندکی طنز و این سبک نوشتاری در همه آثار وی به‌روشنی مشهود است. او از دل هر چیز کوچک نشانه‌ای برای نوشتن می‌یابد و همین رشته باریک اتصال میان همه جستارهای اوست. اخوت همه شیوه‌های نوشتن، از خاطره‌نویسی تا نامه‌نگاری را می‌کاود و با سبک جذاب نگارش خود به جراحی آنها می‌پردازد.