۱۴ آبان ۱۴۰۳ - ۱۱:۳۵

پس از ایجاد سامانه یکپارچه الکترونیکی روابط کار توسط وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، موارد شکایات کارگران درخواست کننده سختی و زیان‌آوری کار نیز در سامانه ثبت شکایات سخت و زیان‌آوری کار در این سامانه یکپارچه ثبت می‌شود. اما این سامانه بیش از دو ماه غیرفعال بود و پس از فعال شدن آن، به مراجعان اعلام شده که دوباره پس از دوماه برای پیگیری حضوری اقدام کنند.

آگاه: افزایش تعداد مراجعان و انباشته شدن پرونده‌های شکایات و مراجعات، عملکرد سامانه‌های یکپارچه روابط کار را در پرده‌ای از ابهام فروبرده است و این سوال را ایجاد کرده که آیا شرایط ارباب رجوع پیش از الکترونیکی‌سازی فرآیندها بهتر نبوده است؟ 
علیرضا فتحی، عضو هیات‌مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار تهران و عضو کمیته سخت و زیان‌آوری کار در این رابطه اظهار کرد: به نظر من سامانه جامع روابط کار اگر به‌درستی پیاده‌سازی و اجرا می‌شد، بسیاری از مشکلات کارگران مراجع را حل می‌کرد. تا پیش از این دبیرخانه کمیته سخت و زیان‌آور در خیابان سرهنگ سخایی در نزدیکی خیابان سی تیر بود، امور با دسترسی آسان و مراجعه حضوری و به‌صورت دستی انجام می‌شد و مراحل پیگیری مشخص بود. اما سامانه جامع روابط کار در شرایطی مطرح شد که قرار بود همه فرآیندهای خدمات دولتی به صورت الکترونیکی انجام پذیرد و نوعی شتابزدگی برای جلوگیری از تجمع افراد و شلوغی ادارات به وجود آمد. وی افزود: متاسفانه مراحل تدوین و تهیه سامانه‌های متصل به سامانه جامع روابط کار که سامانه شکایات و درخواست سخت و زیان‌آور بخشی از آن است، به‌طور دقیق انجام نشده و عجله بیش از حد در معرفی و بهره‌برداری از این سامانه‌ها موجب شد تا در وارد کردن اطلاعات و بالا آمدن سایت چالش‌های نرم‌افزاری وجود داشته باشد. وزارت کار و اداره کل استان تهران نیز در این حوزه نتوانست میان دبیرخانه کمیته سخت و زیان‌آور و سامانه ارتباط خوبی برقرار کند و کار را اجرایی کند.
فتحی تصریح کرد: فرآیند رسیدگی به پرونده‌های سختی و زیان‌آوری کار افراد به دلیل تعدد پرونده‌ها و تعدد موارد سختی و زیان آوری و همچنین تکثر کارگاه‌هایی که افراد در زمان خدمت خود در آن کار کردند و همچنین پیچیدگی کار بررسی فرم‌ها، خود به خود زیاد است. حالا این موضوع خلأ زمانی دوماهه پس از ایجاد سامانه سخت و زیان‌آور و همچنین اختلال خود سایت، به معضل مضاعف بدل شده است که باید حل شود.
عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار تهران تاکید کرد: ما درحال نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال هستیم و قطعا تراکمی که طی این چندماه خلأ رسیدگی ایجاد شده، به پایان سال منتقل می‌شود. این تراکم پرونده‌ها و فشار زمانی ایجاد شده برای کمیته‌ها، قطعاً روی دقت نظر کمیته سخت و زیان‌آور را از اعضای کمیته سخت و زیان‌آور سلب می‌کند. یعنی شاید برخی کمیته‌ها به درستی رأی صادر نکرده و فشار بر اعضای کمیته‌ها بیشتر می‌شود. این مسئله باعث مراجعه دوباره حضوری مردم به‌دلیل صدور آرای بی‌کیفیت به مراکز رسیدگی کننده و دبیرخانه کمیته سخت و زیان‌آور می‌شود؛ خود این امر روند خدمات‌رسانی را تضعیف می‌کند.
عضو کمیته‌های سخت و زیان‌آور تهران با اشاره به نزدیک بودن زمان تغییر معاون روابط کار و مدیرکل کار استان تهران، خاطرنشان کرد: باتوجه به تغییرات ایجاد شده و معرفی گزینه‌های جایگزین احتمالی، برخی از اشکالات به‌وجودآمده حل و فصل شود. به ویژه اینکه جابه‌جایی دفتر دبیرخانه کمیته سخت و زیان‌آور از خیابان سرهنگ سخایی به خیابان میرزای شیرازی نیز مشکلات عدیده‌ای برای اعضای کمیته و مردم ایجاد کرده که امیدواریم این موضوع نیز در کنار حل مشکل سامانه از طریق معاون روابط کار جدید حل شود.
وی در پاسخ به سوالی پیرامون پیشنهاد پیگیری رد شدن چهار درصد سخت و زیان‌آور کارفرمایان طی سال برای کاهش تعداد پرونده‌ها در کمیته‌های سخت و زیان‌آور و دیوان عدالت اداری، اظهار کرد: این موضوع و پیشنهاد هم مشکلات خاص خودش را دارد. باتوجه به اینکه عناوین شغلی در طول سوابق بیمه‌ای افراد تغییرات و تحولات متعدد دارد، محاسبات آنها مدام تغییر داشته و زمان‌بر و دشوار است. پیاده کردن این موضوع نیز دشواری دارد؛ زیرا آن مواردی که در آخر دوره خدمت محاسبه می‌شود، بهتر است زیرا یکجا کلیه سوابق طرف اعم از سخت و زیان آور و غیر سخت و زیان آور بالا می‌آید و بررسی یکجا آسان‌تر می‌شود. اما گاه در حالت اول بیمه شده طی یک سال دو یا سه کارگاه عوض می‌کند و ممکن است در سوابقش کارگاه‌های غیرسخت و زیان‌آور داشته باشد که کار رسیدگی ماهانه و سالانه سخت شود.
فتحی با اشاره به مشکلات اعضای کمیته‌های سخت و زیان‌آور و دشواری کار آنها اضافه کرد: ما سال‌هاست که پیشنهاد دادیم برای تسهیل کار رسیدگی به موارد سختی و زیان‌آوری، کار کمیته‌ها به خود شعب سازمان تامین اجتماعی -که در سال‌های اخیر به‌دلیل الکترونیکی شدن خدمات تامین اجتماعی بسیار خلوت‌تر شدند- منتقل شوند، زیرا وقتی قرار است در نهایت پرونده دوباره به سازمان تامین اجتماعی برود و یکی از نمایندگان کمیته، از طرف سازمان تامین اجتماعی است، لذا بهتر است که این پرونده‌ها در شعبات تامین اجتماعی یکجا بررسی شود. او تصریح کرد: وقتی قرار است در پایان فرم‌های سخت و زیان‌آور مراجعان در شعبات و اداره کل تامین اجتماعی تجمیع شود، از نظر اصولی باید دبیرخانه کمیته سخت و زیان‌آور هر استان در ادارات کل و شعبات تامین اجتماعی باشد. خود دبیرخانه فعلی کمیته سخت و زیان‌آور نیز در خیابان میرزای شیرازی اصلا فضای کافی برای رسیدگی ندارد و مردم مراجع و اعضای کمیته نیز از این موضوع شکایت دارند که امیدواریم رسیدگی شود.