۱۷ آبان ۱۴۰۳ - ۰۰:۳۹

عماد خورشیدطلب: در ادبیات کلاسیک ارتباطات و رسانه، یکسری راهبردها و تاکتیک‌ها وجود دارند که عمری به قدمت حیات بشر دارند.

آگاه: از زمانی که انسان متولد شد و زندگی اجتماعی خود را آغاز کرد، از این راهبردها و تاکتیک‌ها برای انتقال بهتر پیام یا در شکل بد و غیراخلاقی آن، برای انحراف افکار عمومی و رسیدن به اهداف خود از طریق زیر پا گذاشتن اصول انسانی، اخلاقی و دینی استفاده می‌شود. یکی از این تاکتیک‌ها، تاکتیک دروغ است. این تاکتیک مثل تاکتیک ترس از ابتدای حیات بشر و شکل‌گیری زندگی اجتماعی با انسان‌ها همراه بوده است. حتی حیوانات هم از تاکتیک ترس با تولید سروصدا یا برخی واکنش‌های دیگر استفاده می‌کنند تا از قلمروشان بدون درگیری فیزیکی، محافظت کنند یا به سایر اهداف خود برسند؛ در جوامع امروز هم این تاکتیک وجود دارد.در جامعه مدرن امروز، بسیاری از کشورها و قدرت‌های بزرگ برای آنکه بدون درگیری به اهداف‌شان برسند، سعی می‌کنند دیگران را با ترس و تهدید و مجموعه اقداماتی از این قبیل بدون صرف هزینه‌های سخت و فیزیکی، از پیگیری اهداف خود منصرف کنند و خود به اهداف‌شان برسند. تاکتیک دروغ هم از تاکتیک‌هایی است که بسیار کُهن بوده و همواره با بشر و زندگی اجتماعی همراه بوده است. از زمانی که رسانه‌های جدید و مدرن تاسیس شدند، نه‌تنها تاکتیک دروغ، شایعه و ترس از بین نرفت، بلکه وسعت و شدت دروغ بیشتر و نوع اعمال و مفهوم آن متفاوت شده است؛ به‌گونه‌ای که به تعبیر رهبر انقلاب، در جوامع امروزی با «لشکرسازی کاذب و انبوه‌سازی دروغ» سروکار داریم.دروغ در مفهوم جدید آن به‌این محدود نیست که صرفا به هر حرف خلاف واقع، اطلاق شود. حتی ممکن است حرفی راست باشد ولی بخشی از واقعیت باشد. امروز رسانه‌های جدید و کنشگران سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مذهبی به‌گونه‌ای بخشی از واقعیت را برجسته و بزرگ می‌کنند که تمام واقعیت دیده نشود یا همه واقعیت گم شود؛ بنابراین دروغ، هرگونه اعمال و رفتاری است که باعث شود واقعیت، تحریف شده و مخاطب به‌جای آنکه به واقعیت همان‌طور که هست پی ببرد، بخشی از واقعیت را کل واقعیت پندارد.حالا سوال اینجاست که چه چیزی خنثی‌کننده این ترفندهای رذیلانه و غیراخلاقی است؟ قطعا هر متخصص و صاحب‌نظری جویا به مقوله برخورداری از روایت اول اشاره خواهد کرد. اولین روایت، قدرت به‌روزرسانی‌های فوری ذهن‌ها را خواهد داشت و به‌سرعت آن را شکل می‌دهد. ایجاد یک روایت قانع‌کننده یا برگزاری اولین رویداد برای جذب مخاطب و ایجاد هیاهو و توجه دادن اذهان، امری کلیدی است. قدرت روایت اول در اتفاقات مختلف نشان داده که بی‌جایگزین است.