آگاه: برای آشنایی با این عمارت تاریخی به محله قدیمی کوتی در بوشهر میرویم و خودمان را جلوی درِ عمارت دهدشتی مییابیم که سبک معماری متفاوتی نسبت به بناهای اطرافش دارد. بنایی چهار طبقه و زیبا که تاریخ آن به زمان قاجار بازمیگردد و موزه تاریخ پزشکی خلیج فارس در آن برپاست. بنابراین این ساختمان نهتنها جلوههای معماری جذابی دارد بلکه بازدیدکنندگان را با انواع مختلف بیماریها در گذشته، نحوه درمان آنها و تجهیزات پزشکی آشنا میکند و سیر تحول و پیشرفت طب در خطه جنوبی کشورمان را به آنها نشان میدهد.این بنا ازسوی غلامحسین دهدشتی بنا شده است و از آنجا که وی به تجارت روغن مشغول بود آن را به نام عمارت روغنی نیز میشناسند. نکته جالب آنکه در این عمارت اشیا و اسناد تجاری و تاریخی زیادی یافت شده است که هماکنون در سازمان میراث فرهنگی نگهداری میشوند. قدمت تمبرهای موجود روی اسناد به ۲۰۰سال پیش میرسد و متعلق به هند، بریتانیا، آلمان و دوران قاجار هستند. مرمت بنا در سال۱۳۷۷ و ازسوی سازمان میراث فرهنگی بوشهر صورت گرفت و امروزه بهعنوان یک عمارت تاریخی و یک موزه جذاب، پذیرای بازدیدکنندگان است.
معماری عمارت دهدشتی از نوع معماری سنتی و بومی بوشهر است و عناصر، در معماری بناهای این منطقه با کارکردی خاص تعریف و ساخته شدهاند. عمده مصالحی که برای ساخت عمارت به کار رفته است شامل چوب صندل، آهک، چوب ساج و سنگهای مرجانی است و برای پوشش سقف از چوب صندل استفاده کردهاند. از آنجا که معماری اکثر خانهها در بافت قدیمی بوشهر دو یا بهندرت سه طبقه بودند، معماری عمارت دهدشتی بهعلت چهار طبقه بودن خاص محسوب میشد و بهعنوان اولین عمارت چهار طبقه بوشهر بر سر زبانها افتاد.هنگامی که به عمارت میرسید سکویی را در کنار میبینید که مراجعان به خانه تا باز شدن در، روی آن مینشستند و منتظر میماندند. دروازه ورودی خانه دیواری دارد که برای جدا کردن اندرونی با بخش بیرونی و همچنین برای جلوگیری از دید مستقیم ساخته شده است؛ بنابراین با وارد شدن به خانه دید زیادی به اندرونی ندارید. بهطورکلی در گذشته رسم بر این بود دید مهمان به داخل خانه بهوسیله یک دیوار، پارچه یا گلیمی محدود میشد تا فضای خصوصی داخل خانه برای ساکنانش حفظ شود.رنگ سفید عمارت و پوشش گچی آن چیزی است که در ابتدا جلب توجه میکند؛ گفته میشود این پوشش برای جذب کمتر نور خورشید ازسوی دیوارها استفاده شده و روشی برای خنکتر نگهداشتن خانه است. ساختار متقارن، استفاده از ایوانهای عمیق، حوض مرکزی، وجود درخت بزرگ در حیاط و گلدانها و فانوسها از دیگر جذابیتهای عمارت دهدشتی بوشهر هستند که بسیار به چشم میآیند.
از نکات جالب در این عمارت، وجود تعداد زیادی در، پنجره و ارسیهای زیبا با شیشههای رنگی و گرهچینی است؛ این ویژگی بهعلاوه تزئیناتِ هلالیها و درها، کندهکاری دیوار اتاقها و گچبریها بر زیبایی این بنا افزوده است. عمارت دهدشتی اتاقهای متعددی دارد که اتاق شاهنشین آن با پنجرههای رنگی و سقف آینهکاری، مزین شده است و زیبایی و تزیینات بهکاررفته در آن شما را شگفتزده میکند.
سقف اتاق پذیرایی با الهام از نوعی نقاشی اروپایی با رنگ روغن نقاشی شده است و زیبایی خاصی دارد. در طبقه همکف، وسط حیاط حوضی قرار دارد که بخش زیرین آن آب انبار بوده است و در سمت چپ حوض، حفرهای برای خنک نگه داشتن کوزه آب تعبیه کردهاند.عمارت دهدشتی میزبان موزه بینالمللی تاریخ پزشکی است که بهعنوان دومین موزه پزشکی ایران در شورای بینالمللی موزهها ثبت شده است و ازسوی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و با مشارکت سازمان میراث فرهنگی اداره میشود.
۲۰ آبان ۱۴۰۳ - ۱۲:۳۴
عمارت دهدشتی بوشهر از دیدنیهای جنوب ایران است و از خانههای قاجاری بسیار جذاب کشورمان به شمار میرود. با دیدن عکسهای عمارت دهدشتی بوشهر میتوان به زیباییهای این بنای تاریخی پی برد و همین که از ویژگیهایش بدانید بازدید از آن برایتان جذابتر هم میشود. کافی است از اهالی بوشهر بپرسید که عمارت دهدشتی کجاست؟ تا شما را به محله قدیمی کوتی راهنمایی کنند و آدرس دقیق خانه را به شما بدهند.