آگاه: اکنون که لبنان و غزه درگیر جنگ با رژیم صهیونیستی هستند، سازمان همکاری‌های اسلامی در ریاض تشکیل جلسه داد و پادشاه عربستان هم از رییس‌جمهور کشورمان دعوت به عمل آورد تا در این نشست حضور یابد. مسعود پزشکیان عصر روز یکشنبه در گفت‌وگوی تلفنی با «محمد بن‌سلمان» ولیعهد پادشاهی عربستان سعودی با اشاره به اینکه به‌دلیل تراکم امور اجرایی نتوانست دعوت پادشاه این کشور برای شرکت در نشست ویژه سازمان سران اسلامی را اجابت کند، تصریح کرد: آقای دکتر عارف، معاون اول بنده در این اجلاس حضور خواهد یافت و تردیدی ندارم که این اجلاس با تدبیر جنابعالی نتایج موثر و ملموسی در توقف جنایات رژیم صهیونیستی و جنگ و خونریزی در غزه و لبنان خواهد داشت.
روز گذشته ۲۱آبان‌ماه معاون اول رییس‌جمهوری قبل از عزیمت به ریاض با بیان اینکه این اجلاس به پیشنهاد ایران و با پیگیری عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان برگزار می‌شود و هدف از این اجلاس پایان جنگ و خونریزی در لبنان و فلسطین است، ابراز امیدواری کرد که با رایزنی‌های لازم نتایج خوبی در این نشست حاصل شود. وی درعین‌حال تاکید کرد: امیدواریم که به دستاوردهای ارزشمندی در زمینه امدادرسانی به آوارگان و آسیب‌دیدگان حملات و جنایات رژیم صهیونیستی برسیم که در این صورت وارد گام سوم اقدامات خواهیم شد، هدف ایران و همه کشورهای اسلامی و عربی این است که به آتش‌بس پایدار در منطقه دست یابیم.
سفر معاون اول دولت چهاردهم به عربستان از دو جهت مهم و حائزاهمیت است:
۱- روابط دوستانه ایران و عربستان که وارد فاز جدیدی شده
۲- پیگیری آتش‌بس در غزه و واکنش به جنایت‌های صهیونیست‌ها در لبنان و غزه
فصل تازه روابط تهران-ریاض
سطح تعامل و همکاری‌های ایران و عربستان با فراز و فرودهای زیادی همراه بود و سرانجام پس از اعتراض عده‌ای از هموطنان ما مقابل سفارت این کشور در تهران، روابط تیره و تار و درنهایت منجر به خروج دیپلمات‌ها از هر دو کشور شد اما دیری نپایید که دست برادری دوباره داده شد و به‌واسطه توافقی با میانجیگری چین، روابط دیپلماتیک دوباره کلید خورد. این توافق که در مارس۲۰۲۳ منعقد شد، جدول زمانی برای برقراری روابط دیپلماتیک تعیین و بر گزاره‌هایی چون اصل عدم مداخله متقابل و تمامیت ارضی و همکاری تاکید کرد.
چتر همراهی و همکاری به‌خوبی گشوده شد، به‌گونه‌ای که اولین سفر وزیر خارجه عربستان‌سعودی به تهران بعد از ۱۷سال خردادماه سال گذشته انجام شد و او با وزیر امور خارجه شهید و رییس‌جمهور شهید دیدار و گفت‌وگو کرد؛ هرچند میوه‌ای را که دولت سیزدهم برای آغاز فصل جدید روابط دو کشور چید، نتوانست در سبد سیاست خارجی‌اش حفظ کند و به‌دلیل شهادت آیت‌الله رئیسی، مسعود پزشکیان با رأی مردم سکانداری دستگاه اجرا را برعهده گرفت اما وی و دولتش (وزارت امور خارجه) همان مسیر دولتِ شهید جمهور را در تقویت روابط با همسایگان و به‌ویژه عربستان ادامه داد؛ سید عباس عراقچی نیز ۱۸مهرماه با سفر به عربستان با مسئولان و همتای سعودی خود به گفت‌وگو و تبادل نظر پرداخت. سفر او در همان مقطع بازتاب‌های گسترده‌ای در رسانه‌های بین‌المللی داشت. به‌هرحال جمهوری اسلامی ایران از روابط با عربستان دو موضوع را دنبال و پیگیری می‌کند؛ نخست گسترش هرچه بیشتر روابط و دیگری حل معضلات منطقه با همکاری یکدیگر.
هر دو موضوع در دستورکار سفر رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان به عربستان قرار گرفت و رایزنی‌های خوبی هم انجام شد و همچنان می‌توان به گسترش روابط در حوزه‌های مختلف امیدوار بود.
در همین راستا، حسن لاسجردی، کارشناس سیاست خارجی درباره روابط ایران و عربستان، می‌گوید: آنچه در حوزه روابط این دو کشور مهم است، آنکه جمهوری اسلامی ایران و عربستان به‌عنوان دو ستون و دو بازیگر مهم و موثر در تحولات منطقه هستند. وی با بیان اینکه به‌طور حتم هر نوع روابط بین این دو کشور بر دیگر بحران‌ها و تحولاتی که به جمهوری اسلامی ایران و عربستان مربوط است تاثیرگذار خواهد بود، گفت: حال این تحولات می‌تواند شامل مسائل مربوط به موضوع عراق، سوریه، لبنان و دیگر مسائل همچون مباحث نفتی باشد. اگر روابط ایران با عربستان در حوزه‌های نامبرده، مناسب و نگاه‌ها به یکدیگر نزدیک شوند با همکاری یکدیگر قادر خواهیم بود بحران‌های منطقه را حل کنیم.
و اما موضوع دوم، حمایت از غزه که به‌صورت ویژه در اجلاس اضطراری همکاری‌های اسلامی مطرح شد. معاون اول رییس‌جمهور طی سخنانی در این نشست راهکار پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب برگزاری همه‌پرسی در میان تمامی فلسطینیان را تنها راهکار دموکراتیک حل‌وفصل دایمی موضوع فلسطین دانست و «به رسمیت نشناختن حضور غیرقانونی رژیم در سرزمین‌های اشغالی، دوری از هر عملی که به حضور غیرقانونی رژیم در سرزمین‌های اشغالی یا تداوم آن کمک کند، عدم برقراری رابطه دوجانبه نظامی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی یا آکادمیکی و همچنین تحریم رژیم اشغالگر» را از مهم‌ترین تعهدات دولت‌ها در قبال جنایت‌های رژیم صهیونیستی برشمرد. وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه «بی‌تفاوتی» جامعه بین‌المللی و دیگر نهادهای به اصطلاح حقوق بشری، موجب جری‌تر شدن رژیم جنایتکار صهیونیستی در نسل‌کشی فلسطینیان شده است، گفت: «برقراری آتش‌بس فوری در غزه و لبنان، هماهنگی فوری در سطح بین‌المللی برای توزیع سریع و بدون محدودیت کمک‌های انسان دوستانه اضطراری میان جمعیت آسیب‌دیده از تجاوزات رژیم صهیونیستی در فلسطین و لبنان، برنامه‌ریزی و اقدام برای بازسازی زیرساخت‌های حیاتی و بهبود خدمات بهداشتی در غزه و لبنان، حداقل کاری است که باید انجام گیرد.»
نکته‌ای که از سوی محمدرضا عارف مبنی بر بی‌تفاوتی جامعه بین‌الملل درقبال جنایت‌های صهیونیست‌ها بیان شد، از این جهت قابل تامل است که متاسفانه از زمان تجاوز رژیم صهیونیستی به غزه و لبنان، مجامع بین‌الملل با سکوت خود مُهر تاییدی بر جنایت‌های اسرائیل اشغالگر زده‌اند و این موضوع با واکنش معاون اول رییس‌جمهوری در نشست مذکور مواجه شد.
عارف با بیان اینکه بی‌تفاوتی در برابر ظلم و تجاوز و بی‌عدالتی موجب بی‌عملی و انفعال می‌شود و بی‌عملی که نوعی قصور اخلاقی است، باعث جری‌تر شدن جنایتکار خواهد شد، تاکید کرد: همه ما وظیفه و مسئولیت اخلاقی داریم که در قبال یکی از بدترین شرارت‌های به‌جای‌مانده از قرن گذشته، یعنی اشغالگری خونین سرزمین فلسطین و آوارگی و نسل‌کشی ادامه‌دار یک ملت، سکوت نکنیم.
او همچنین توقف جنایات رژیم اشغالگر، انجام تدابیر لازم برای اطمینان از عدم تکرار این جنایات و جبران مناسب خسارات وارده به مردم فلسطین و لبنان به واسطه جنایات رژیم اشغالگر را سه گام مهم اعلام کرد خواستار برقراری آتش‌بس فوری در غزه و لبنان و اقدام برای بازسازی زیرساخت‌های حیاتی شد.
حسن هانی‌زاده، کارشناس منطقه با اشاره به اینکه رژیم صهیونیستی همواره به‌عنوان چالش جدی منطقه‌ای و جهانی تلقی می‌شود و رویکرد منصفانه‌ای ازسوی قدرت‌های جهانی و نهادهای بین‌المللی درباره این رژیم صورت نگرفت، تاکید کرد: ازسوی شورای امنیت چندین قطعنامه تصویب شده اما آمریکا، انگلیس و فرانسه آن را وتو کرده‌اند. آمریکا و غرب اعتقاد دارند تشکیل یک دولت فلسطینی ممکن است چالش‌های متعددی برای رژیم صهیونیستی ایجاد کند و از این رو نگاه جهان به فلسطین کاملا امنیتی بوده است. وی با اشاره به حمایت سرمایه‌داران یهودی اظهار کرد: ملت فلسطین تنها مانده و صرفا ایران و محور مقاومت بار تقابل با رژیم صهیونیستی را بر دوش می‌کشند.
به هرحال آنچه مشخص است، دود سفیدی از طرف نهادهای بین‌الملل در حمایت از مردم غزه و فلسطین بلند نمی‌شود و در نشست همکاری‌های اسلامی، سخنرانان همه ضمن محکومیت جنایت‌ها بر توقف جنگ تاکید و پیشنهاداتی نیز ارائه دادند؛ از این رو امیدواریم در عمل افعالِ محکمی ازسوی این کشورها صرف شود و فقط به بیانیه‌خوانی بسنده نکنند تا رژیم صهیونیستی بداند این‌بار، اتحاد قوی پیرامون دفاع از غزه شکل گرفته است و دیگر نمی‌تواند از امت اسلام برای تحقق خواسته‌ها و اهدافش عبور کند.
دیدار سرلشکر باقری و ارتشبد فیاض بن حامد الرویلی
یکی دیگر از اتفاقات بسیار مهم در سطح روابط ایران و عربستان، سفر ارتشبد فیاض بن حامد الرویلی، رییس ستاد کل نیروهای مسلح عربستان به تهران بود که با حضور در ستاد کل نیروهای مسلح با سرلشکر باقری دیدار و گفت‌وگو کرد.
سرلشکر باقری پس از خیرمقدم و خوش‌آمدگویی، گفت: معتقدیم همکاری‌های بین نیروهای مسلح دو کشور با وجود اشتراکات و ظرفیت‌های فراوان می‌تواند افزایش یابد. رییس ستاد کل نیروهای مسلح ایران با تاکید بر ارتقای سطح همکاری در حوزه‌های دفاعی و تبادل تجربیات در بخش‌های آموزشی و ورزشی افزود: علاقه‌مند هستیم نیروی دریایی ارتش عربستان در سال آینده در رزمایش دریایی ایران با حضور یگان‌های شناور یا به‌صورت ناظر شرکت کند.
سرلشکر باقری با اشاره به برگزاری نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی در عربستان تصریح کرد: این نشست اقدامی قابل تحسین در همگرایی ملل اسلامی است. بررسی روند پیشرفت روابط و همکاری‌های دوجانبه دفاعی و نظامی و توسعه تعمیق روابط و مسئله‌ی فلسطین از دیگر مباحث در گفت‌وگوهای طرفین بود.
ارتشبد فیاض بن‌حامد الرویلی نیز ضمن تشکر از مهمان‌نوازی نیروهای مسلح ایران، ارتقای سطح همکاری در حوزه‌های مختلف بین نیروهای مسلح دو کشور را مورد ارزیابی و تاکید قرار داد و گفت: توافق پکن مبنای خوبی برای افزایش همکاری‌های دوجانبه دو کشور است و ما این توافق را به‌عنوان یک فرصت راهبردی تلقی می‌کنیم. وی همچنین با اهمیت نقش‌آفرینی و تاثیرگذاری دو کشور در همگرایی کشورهای اسلامی و منطقه بر ادامه مراودات سیاسی و دفاعی دو کشور تاکید کرد. در پایان سرلشکر باقری از وزیر دفاع عربستان برای سفر به ایران دعوت به عمل آورد.