دومینوی گرانی به سبزیجات و محصولات صیفی رسید

یخ‌زدگی، عامل گرانی گوجه

تورم ماهانه میوه و خشکبار در ماه گذشته منفی ۲.۴درصد بوده است
۲۳ آبان ۱۴۰۳ - ۱۲:۰۹

مدت‌هاست که خبر گرانی گوجه‌فرنگی دست به دست می‌شود و حال کار به جایی رسیده که روز سه‌شنبه ۲۲آبان، قیمت روی کیلویی ۷۵هزار تومان ایستاده است. گوجه‌فرنگی البته تنها محصول سبزی و صیفی نیست که افزایش قیمت داشته است، کدو مسمایی، فلفل دلمه سبز و بادمجان نیز تا حدی در هفته‌های اخیر با افزایش قیمت روبه‌رو بوده‌اند اما تقاضای بالا برای گوجه قیمت این محصول را از اهمیت خاصی برخوردار کرده است. دلیل افزایش قیمت گوجه‌فرنگی چیست؟

آگاه: نکته مهمی که باید درباره قیمت گوجه‌فرنگی در نظر داشت، این است که علاوه بر آسیب به سفره خانواده‌ها، بخش اعظمی از محصول گوجه‌فرنگی در رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌ها مصرف می‌شود، مسئله‌ای که طولانی‌شدن آن، خود باعث ایجاد آسیب برای کسب‌وکارهای خردی می‌شود که دیگر قیمت‌های داخل منوهایشان کشش افزایش قیمت‌های این مدلی و فصلی را ندارد. گوجه‌فرنگی دانه‌ای ۱۰هزار تومان!
از مقابل تعدادی از مغازه‌های تره‌بار فروشی گذر می‌کنم و وضعیت گوجه‌فرنگی همان است که بود؛ یا برخلاف بقیه میوه‌ها قیمت ننوشته‌اند یا قیمت گوجه‌فرنگی‌هایی که اندکی وضعیت قابل تحملی داشته باشند، بالای ۶۵هزار تومان است. در حین مشاهده این قیمت‌ها از جلوی یک کبابی می‌گذرم و قیمت هر سیخ گوجه را ۲۵هزار تومان می‌بینم، یک سیخی که احتمالا حداکثر سه عدد گوجه دارد و البته که قیمتش متعلق به قدیم است.
مصطفی دارایی‌نژاد، رییس پیشین اتحادیه بارفروشان در پاسخ به چرایی افزایش قیمت گوجه‌‍فرنگی گفت: یخ‌زدگی بوته‌های گوجه‌فرنگی در استان‌های قزوین و زنجان باعث ازبین‌رفتن محصولات شد. درحال‌حاضر ۷۰درصد گوجه‌فرنگی کشور به‌وسیله کشت شیراز تأمین می‌شود. وی افزود: تا دو هفته قبل، قیمت گوجه‌فرنگی در میدان بار بین ۱۰ تا ۱۵هزار تومان در هر کیلوگرم بود و در خرده‌فروشی‌های شهر این عدد بین ۲۱ تا ۲۶هزار تومان متغیر بود. وی ادامه داد: سیل دو روز پیش، شیراز که در ۵۰سال گذشته بی‌سابقه بود به تمام بوته‌ها آسیب زد و باعث از ریشه درآمدن بوته‌ها شد. در حال حاضر بیشتر محصولاتی که وارد بازار می‌شود باران خورده است و شاید ۲۰درصد گوجه‌فرنگی‌های موجود خوب باشند.

شکست قیمت میوه
رییس پیشین اتحادیه بارفروشان با بیان اینکه اواخر آبان و اوایل آذر گوجه بهبهان وارد بازار می‌شود، اظهار کرد: این محصولات نو بوده و افزایش حدود ۷۰درصدی میزان کشت گوجه‌فرنگی در این شهرستان، بازار را به تعادل می‌رساند. وی از شکسته‌شدن قیمت‌ها خبر داد و گفت: باران‌خوردگی محصولات سبب شده تا قیمت‌ها شکسته شود.
دارایی نژاد با اشاره به صادرات این محصول عنوان کرد: باران‌خوردگی گوجه‌فرنگی صادرات به عراق و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را متوقف کرده و محصولات این بخش هم به بازار داخل عرضه می‌شود. وی به ورود حدود ۹۰۰تن بار گوجه‌فرنگی به تهران اشاره کرد و گفت: این عدد برای سراسر کشور حدود دوهزار تن بوده که به دلیل باران‌خوردگی نرخ‌ها روند کاهشی دارد.
این مسئول صنفی در پاسخ به این پرسش که محصولات گلخانه‌ای چقدر در تنظیم بازار صیفی‌جات نقش دارد، گفت: ۸۰درصد تولیدات گلخانه‌ای به کشورهای روسیه، ترکمنستان، ارمنستان، قرقیزستان، قزاقستان، امارات و کویت صادر و بخش کمی وارد بازار داخل می‌شود. دارایی نژاد در پایان تصریح کرد: امسال کشت گوجه‌فرنگی در کشور افزایش یافته بود و اگر این یخ‌زدگی اتفاق نمی‌افتد بخش زیادی باید تحویل کارخانجات می‌شد. ‌

افزایش قیمت کالاهای خوراکی و غیرخوراکی
گزارش مرکز آمار نشان از آن دارد که تورم ماهانه اقلام خوراکی، آشامیدنی و غیرخوراکی در مهر امسال معادل ۲.۳درصد بوده که نسبت به تورم ماهانه این اقلام در شهریور ۰.۴واحد درصد افزایش داشته است. تورم ماهانه غیرخوراکی و خدمات نیز در این مدت ۲.۹ درصد بوده که در مقایسه با تورم آخرین ماه تابستان افزایشی معادل ۰.۸واحد درصد داشته است. در مهر امسال تورم نقطه‌به‌نقطه و سالانه اقلام خوراکی به‌ترتیب برابر با ۲۶درصد و ۲۸.۳درصد بوده است.در اقلام غیرخوراکی نیز تورم نقطه‌به‌نقطه ۳۴.۶درصد و تورم سالانه ۳۶.۴درصد ثبت شده است؛. بنابراین مانند شهریور در مهرماه نیز به‌طورکلی تورم اقلام غیرخوراکی و خدمات بالاتر از خوراکی‌ها بوده است. در این میان، تورم ماهانه میوه و خشکبار در ماه گذشته منفی ۲.۴درصد بوده است. به عبارتی قیمت این اقلام در مهر نسبت به شهریور کاهش یافته است. تورم ماهانه آموزش نیز ۱۶.۸درصد گزارش شده که بالاترین تورم بین کالاهای غیرخوراکی و خدمات است و می‌توان دلیل آن را آغاز سال تحصیلی جدید و افزایش تقاضا در این بخش تلقی کرد.

تورم  ۲۰ درصدی خوراکی‌ها در ایران
بانک جهانی تورم مواد غذایی ایران در فروردین ۱۴۰۳ را ۲۳.۱ درصد اعلام کرد که این رقم نسبت به یک سال گذشته تا یک‌سوم کاهش‌یافته است. بانک جهانی در گزارشی با موضوع تورم مواد غذایی در جهان نرخ تورم مواد غذایی ایران در چهارمین ماه ۲۰۲۴ برابر با فروردین امسال را ۲۳.۱ درصد اعلام کرد. تورم مواد غذایی ایران در این ماه نسبت به ماه قبل ۱.۴ واحد کاهش داشته است. بانک جهانی نرخ تورم مواد غذایی ایران در مارس ۲۰۲۴ برابر با اسفند ۱۴۰۲ را ۲۴.۵ درصد برآورد کرده بود. تورم مواد غذایی در ایران طی یک سال گذشته روندی نزولی را طی کرده و در این مدت به یک‌سوم کاهش‌یافته است. تورم خوراکی‌ها در ایران به کانال ۲۰ درصد ورود کرده است. نرخ تورم مواد غذایی در ایران طی ماه مه ‌۲۰۲۳ برابر با اردیبهشت ۱۴۰۲ بالغ بر ۷۷.۵ درصد اعلام شده بود.
میان کشورهای جهان، آرژانتین رکورددار نرخ تورم مواد غذایی در جهان بوده است. نرخ تورم مواد غذایی این کشور در ماه آوریل ۲۰۲۴ برابر با ۲۹۳ درصد بوده که از هر کشور دیگری بیشتر است. سودان جنوبی با تورم ۱۸۶ درصدی و زیمبابوه با تورم ۱۰۵ درصدی به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار داشته‌اند. ترکیه نیز با تورم ۶۸ درصدی در رتبه چهارم و ونزوئلا با تورم ۵۸ درصدی در رتبه پنجم از این نظر قرارگرفته‌اند.