آگاه: قانون کار ایران نیز در همین راستا، ممنوعیت کار افراد زیر ۱۵سال را مقرر داشته که بهموجب ماده۷۹ قانون کار هر گونه به کار گماردن افراد کمتر از ۱۵سال تمام ممنوع است. از این رو میتوان گفت که افراد زیر ۱۵سال صغیر محسوب شده و به کار گماردن آنها ممنوع است.
طبق ماده۸۰ قانون کار، به کار گماردن افراد کمتر از ۱۵سال، ممنوع است و از این جهت کارفرمایان نمیتوانند برای تامین نیروی کار خود، از کودکان و نوجوانان کمتر از ۱۵سال استفاده کنند. مفهوم کارگر نوجوان نیز در ضمن ماده۸۰ قانون کار تعریف شده است که بر اساس آن کارگری که سنش بین ۱۵ تا ۱۸سال تمام باشد، کارگر نوجوان نامیده میشود؛ لذا منظور از کارگران نوجوان، افرادی هستند که در بازه سنی ۱۵ تا ۱۸سال قرار داشته باشند. در همین راستا، بهزاد سامدلیری، سرپرست اداره کل تعاون،کار و رفاه اجتماعی استان تهران با هشدار به کارفرمایانی که افراد کمتر از ۱۵سال را به کار گرفتهاند، گفت: طبق قانون درصورتیکه کارفرمایی کودک زیر ۱۵سال را به کار گیرد، متخلف شناخته میشود و برای نخستین بار به مجازات نقدی و برای بار دوم به مجازات نقدی و حبس محکوم میشود. در صورت تکرار برای سومینبار علاوهبر این موارد، کارخانه یا کارگاه مورد نظر پلمب و پروانه کار فرد متخلف باطل خواهد شد. وی با بیان اینکه مطابق ماده۷۹ قانون کار، به کار گماردن دختران و پسران کمتر از ۱۵سال تمام ممنوع است، افزود: شهروندان میتوانند با ثبت گزارش خود در سامانه ارتباطات مردمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اشتغال غیرقانونی کودکان در کارگاهها را درج کنند.
بهموجب ماده۸۳ قانون کار، حمل بار با دست بیشازحد مجاز و بدون استفاده از وسایل مکانیکی و ارجاع هر نوع کار اضافی و انجام کار در شب و واگذاری کارهای سخت و زیانآور و خطرناک به کارگر نوجوان ممنوع است.به گفته سرپرست اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران، در راستای اجرای آییننامه اجرایی ماده۶ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، بازرسان این اداره کل به منظور کنترل و پیشگیری از کار کودکان به اجرای گشت مشترک با حضور نمایندگان مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک جمهوری اسلامی پرداختند. از نگاه کارشناسان، کارگر نوجوان به نیروی کاری گفته میشود که در بازه سنی ۱۵ تا ۱۸سال قرار دارد و به دلیل کمسن بودن باید مورد آزمایشهای پزشکی قرار گیرد و ساعات کاری کمتری نسبتبه سایر کارگران داشته باشد.
علاوهبر موازین بینالمللی موجود در رابطه با ممنوعیت کار کودکان، قانون کار جمهوری اسلامی ایران بهعنوان مهمترین سند تنظیم کننده روابط کار میان کارگر و کارفرما در رابطه با شرایط کار نوجوانان، احکام و قواعد ویژهای را وضع کرده است. در ماده۸۳ قانون کار، حمل بار با دست بیشازحد مجاز و بدون استفاده از وسایل مکانیکی و ارجاع هر نوع کار اضافی و انجام کار در شب و واگذاری کارهای سخت و زیانآور و خطرناک به کارگر نوجوان ممنوع اعلام شده است.
بیتردید کارفرمایان در قبال کار نوجوان مسئولیتهایی برعهده دارند و باتوجهبه شرایط کار و وضعیت خاص کارگران نوجوان باید نسبتبه محیط کارگاه و شرایط کار وی دقت و نظارت بیشتری داشته باشند و ضمن بهرهگیری از مشاوره کار درجهت رعایت اصول فنی کار و تامین بهداشت کار و کارگر و محیط کارگاه اقدامات لازم را صورت دهند. شهروندان در استان تهران میتوانند با ثبت گزارش خود در سامانه ارتباطات مردمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نشانی https://pm.mcls.gov.ir/fa/samane در جهت کنترل و پیشگیری از اشتغال غیرقانونی کودکان در کارگاههای استان تهران مشارکت کنند.
۲۸ آبان ۱۴۰۳ - ۱۱:۰۷
یکی از شرایط صحت انعقاد قراردادهای کار این است که طرفین رابطه کار از اهلیت و رشد لازم برخوردار باشند تا از این طریق مصالح آنها محفوظ بماند. متاسفانه بهدلیل سواستفادههایی که گاهی از کار کودکان و نوجوانان و کار اجباری آنها صورت میگیرد، در بیشتر کشورها حداقل سن برای کار نوجوانان پیشبینی میشود تا نیروی کار استثمار و بهرهکشی نشود.