آگاه: اقدامات قهری کشورهای اروپایی علیه ایران با ادعای کمک نظامی به روسیه در جنگ اوکراین در حالی ادامه دارد که این ادعا بارها، از سوی مقامات روسیه و ایران رد شده است. چندی پیش بود که ولادیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین در مصاحبه‌ای بر عدم صحت استفاده ارتش روسیه از موشک‌های ایران علیه اوکراین اعتراف کرد.
مقامات کشورمان نیز بارها و بارها تاکید کرده‌اند برخلاف متحدان غربی اوکراین که آشکارا به مداخله نظامی در این جنگ می‌پردازند، از هیچ‌یک از طرفین این درگیری حمایت نمی‌کند و آماده میانجیگری برای حل‌وفصل سیاسی این درگیری است. مقامات روسیه نیز گفته‌اند که برخلاف اوکراین که بر کمک‌های نظامی غرب برای پیشبرد اهداف دفاعی خود متکی است، تنها از تولیدات صنایع نظامی داخلی استفاده می‌کند.
تحریم، از کشتی تا بندر
شورای اروپا نیز روز دوشنبه با تکرار ادعای حمایت نظامی ایران از جنگ روسیه در اوکراین و آنچه گروه‌های مسلح و نهادها در منطقه غرب آسیا و دریای سرخ خوانده شده، تحریم‌های تازه‌ای را علیه افراد و نهادهای ایرانی اعمال کرد. در بیانیه شورای اروپا در این‌باره آمده است: این اقدام اضافی استفاده از کشتی‌ها و بنادر برای انتقال هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادهای) ساخت ایران، موشک‌ها و فناوری‌ها و قطعات مرتبط با ایران را هدف قرار می‌دهد.
شورای اروپا همچنین اعلام کرد: تصمیم آنها صادرات، انتقال، تامین یا فروش قطعات به‌کاررفته در توسعه و تولید موشک‌ها و پهپادها از اتحادیه اروپا به ایران را ممنوع می‌سازد. این بیانیه می‌افزاید: اتحادیه اروپا همچنین ممنوعیت انتقالی اعمال کرده که حمل‌ونقل از طریق بنادری را که تحت مالکیت افراد و نهادهای تحریم‌شده هستند یا ازسوی آنها اداره می‌شوند یا برای انتقال پهپادها و موشک‌های ایرانی یا فناوری‌ها و قطعات مرتبط به روسیه استفاده می‌شوند ممنوع می‌سازد. این اقدام شامل دسترسی به تاسیسات بنادر و تنگه‌هایی مانند امیرآباد و انزلی و ارائه هرگونه خدمات به کشتی‌ها می‌شود. مورد آخری باید به استثنای کشتی‌هایی در نظر گرفته شود که برای کمک به اهداف امنیت دریایی یا بشردوستانه یا رخ‌دادهایی که تاثیری جدی بر سلامت انسانی، ایمنی یا محیط زیست دارند، فعالیت آنها موردنیاز است.
علاوه‌براین، شورای اروپا اعلام کرد که اقدامات محدودکننده‌ای را علیه یک فرد و چهار نهاد با ادعای انتقال پهپادها و موشک‌های ایرانی به روسیه در حمایت از جنگ آن علیه اوکراین اعمال کرده است. در این بیانیه، با ادعایی علیه کشتیرانی ایران آمده است: این تحریم‌ها شامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (آی‌آرآی‌اس‌ال) و محمدرضا خیابانی مدیر آن است. کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ناوگان ملی حمل‌ونقل دریایی ایران است و کشتی‌های آن، چندین سال است که در انتقال پهپادها از سوی سپاه پاسداران نقش دارد که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار دارد.
شورای اروپا همچنین با ادعایی درباره فعالیت چند شرکت روسی اعلام کرد: شرکت‌های کشتیرانی روسی ام‌جی فلوت، وی‌تی‌اس بروکر و آراپاکس را نیز تحریم کرده است که کشتی‌های آن در انتقال تسلیحات و مهمات ساخت ایران، از جمله قطعات پهپادها در دریای خزر برای تامین تسلیحات نظامیان روسی نقش داشته‌اند.
پاسخ رسمی ایران
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز روز دوشنبه در نشست خبری هفتگی خود با اصحاب رسانه در پاسخ به سوالی در خصوص تصمیم احتمالی اتحادیه اروپا برای تحریم خطوط کشتیرانی ایران گفت: حتما هر کنش نامناسبی علیه منافع ایران با واکنش متقابل ایران مواجه خواهد شد. وی در ادامه تصریح کرد: اقدامات ایذایی طرف‌های مقابل در تحریم‌های بخش‌های مختلف اقتصادی ایران، بی‌پاسخ نمی‌ماند.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: هفته قبل هم اشاره شد که در شرایطی که مقامات اوکراین خودشان اذعان دارند به اینکه ادعاهای مربوط به انتقال موشک بالستیک از ایران به روسیه صحت نداشته، انتظار می‌رفت که مقامات اروپایی در اقدامات تحریمی قبلی خود علیه ایران که بر مبنای این ادعا بوده تجدیدنظر کنند. بقایی افزود: به نظر می‌رسد برخی کشورهای اروپایی بر ادامه روند تقابل تاکید دارند که این موضوع به نفع هیچ‌کس نخواهد بود.
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران نیز یکشنبه‌شب در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس با انتقاد از برخی از تصمیمات و رفتارهای اتحادیه اروپا در برابر ایران نوشت: رییس‌جمهور زلنسکی شخصا تایید کرده که هیچ موشک بالستیک ایرانی به روسیه صادر نشده است، بااین‌حال، اتحادیه اروپا حاضر نمی‌شود به هدف قراردادن ناعادلانه مسافران هوایی از طریق تحریم خطوط هواپیمایی ایران پایان دهد- اقدامی که ظاهرا به ادعای واهی تحویل موشک‌های ما به روسیه اتخاذ شده بود. وی افزود: اکنون اتحادیه اروپا قصد دارد از همان بهانه واهیِ صادرات موشک برای تحریم خطوط کشتیرانی ما استفاده کند. عراقچی با بیان اینکه هیچ مبنای قانونی، منطقی یا اخلاقی برای هیچ‌یک از این رفتارها وجود ندارد، گفت: در واقع این رفتارها همان چیزی را باعث می‌شوند که اتحادیه اروپا خواهان جلوگیری از آن است. وزیر امور خارجه همچنین تاکید کرد: آزادی کشتیرانی از اصول بنیادین حقوق دریاهاست. وقتی عده‌ای گزینشی آن را به کار می‌گیرند، تبعات این کوته‌بینی آنها معمولا به خودشان برمی‌گردد.
بر همین اساس، گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و محمدرضا مدرس خیابانی، مدیرعامل این سازمان به فهرست تحریم‌ها اضافه شده است. طبق بیانیه صادرشده، دارایی‌های افراد و نهادهای تحریم‌شده مسدود و شرکت‌ها و شهروندان اتحادیه اروپا از مراوده مالی با آنان ممنوع شدند. همچنین اشخاص حقیقی تحریم‌شده حق سفر به کشورهای عضو را نداشته و ورود یا گذر آنها به این کشورها ممنوع است.
حمایت از راهکار سیاسی به جای نظامی
ادعاها درباره دخالت نظامی ایران در مناقشه اوکراین درحالی مطرح می‌شود که مقامات تهران و مسکو بارها این ادعا را رد و بی‌اساس توصیف کرده‌اند. جمهوری اسلامی ایران ضمن مخالفت با جنگ، همواره اعلام کرده که از راهکار سیاسی برای حل و فصل اختلافات روسیه و اوکراین و پایان بخشیدن به درگیری‌های نظامی حمایت می‌کند.
ایران از ابتدای بحران اوکراین تاکنون هیچگاه بخشی از این نزاع و درگیری نظامی و ادامه آن نبوده و همواره از راهکار سیاسی و گفت‌وگوهای دوجانبه برای پایان دادن به این بحران و درگیری حمایت کرده است. رویکرد اصولی و اعلام‌شده جمهوری اسلامی ایران درخصوص بحران اوکراین طی دو سال گذشته، بدون تغییر باقی مانده و از این منظر، تکرار ادعای ارسال موشک‌های بالستیک برای روسیه، با اهداف و انگیزه‌های سیاسی برخی کشورهای غربی صورت می‌گیرد و کاملا بی‌اساس است. سید عباس عراقچی، وزیر امورخارجه کشورمان پیشتر با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تصریح کرده بود که ایران به روسیه موشک‌های بالستیک ارسال نکرده است. این تحریم‌ها و اقدامات ضد ایرانی در حالی ازسوی کشورهای غربی انجام می‌شود که آنها همواره دم از گفت‌وگو می‌زنند و در بحران‌ها و اتفاقات رخ داده در سطح منطقه و جهان نسخه خویشتنداری و پیگیری موضوعات از طریق دیپلماسی و گفت‌وگو را می‌پیچند و از ایران می‌خواهند که میز مذاکره را ترک نکند اما خودشان به بهانه‌های واهی و بدون مدرک و سند، راه تحریم را پیش گرفته و درصورتی‌که رییس‌جمهور اوکراین اعلام کرده است که ایران موشک به روسیه صادر نکرده، هواپیمایی و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را تحریم کردند.