آگاه: کیودونیوز رسانه دولتی ژاپن روز یکشنبه ۴آذرماه به نقل از منابعی که آن را «منابع دیپلماتیک ایران» خواند، گزارش داد که ایران روز جمعه(دیروز) با انگلیس، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا برای احیای توافق هسته‌ای متوقف شده در سال۲۰۱۵ بین تهران و قدرت‌های جهانی مذاکره خواهد کرد.
همان روز اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امورخارجه در گفت‌وگو با خبرنگاران حوزه سیاست خارجی از برگزاری نشست معاونان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، فرانسه، آلمان و انگلیس برای گفت‌وگو درمورد مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی در تاریخ جمعه ۹آذر خبر داد. وی با اشاره به سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تعامل و همکاری با دیگر کشورها بر مبنای اصول عزت، حکمت و مصلحت، گفت‌وگوهای آتی با سه کشور اروپایی را در ادامه گفت‌وگوهای انجام شده با آنها در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک توصیف کرد و گفت: در این دور از گفت‌وگوها که از همان نیویورک برنامه‌ریزی شده است، طیفی از مباحث و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی ازجمله موضوع فلسطین و لبنان و نیز موضوع هسته‌ای مورد بحث و تبادل‌نظر قرار خواهد گرفت.
محمدجواد ظریف، وزیر اسبق امور خارجه هم که هشت سال مسئولیت مذاکرات هسته‌ای را برعهده داشت و با به روی‌کارآمدن دولت چهاردهم دوباره به قدرت برگشت و معاون راهبردی رییس‌جمهور شد؟ در حاشیه بازدیدش از خبرگزاری دولت، دورنمایی از آغاز مذاکرات ایران و تروئیکای اروپایی ترسیم کرد و گفته بود: گفت‌وگو همیشه می‌تواند راهگشا باشد؛ البته طرف مقابل (اتحادیه اروپا) باید از موضع برتری‌طلبی و کانون هنجار جهانی بودن خارج شود. واقعا اروپایی‌ها هنجارمحور نیستند، ببینید چگونه با جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین، غزه و لبنان برخورد می‌کنند؛ لذا آنها در جایگاهی نیستند که خود را کانون تعیین هنجار برای دنیا بدانند. باید از این به قول خودشان «اسب بلندی» که سوار شده‌اند پیاده شوند و با دنیا به‌عنوان همتا برخورد کنند و بدانند اگر کسی قرار است پاسخگو باشد، آنها هستند.
با این حال روز جمعه (دیروز) خبری از گفت‌وگوهای ایران با تروئیکای اروپایی مخابره نشد اما وزیر امورخارجه در سفری یک‌روزه به قم رفت و در دیدار با مراجع عظام تقلید ضمن گزارشی از عملکرد وزارتخانه متبوعش، نظرات و دیدگاه‌های آنها در حوزه سیاست خارجی دریافت کرد. سیدعباس عراقچی در جریان سفرش به پایتخت مذهبی ایران با حضرات آیات جوادی آملی، مکارم شیرازی، نوری همدانی و جعفر سبحانی دیدار و گفت‌وگو کرد. زیارت حرم مطهر حضرت معصومه(س) و دیدار با آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور و نیز شرکت در نشست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از دیگر برنامه‌های وزیر امور خارجه کشورمان در سفر به قم بود.
توصیه آیت‌الله نوری همدانی: فریب آمریکا را نخورید
دیپلمات‌های ارشد دستگاه دیپلماسی درحالی نشست و برخاست‌های خود را با اروپایی‌ها آغاز کردند که مراجع عظام تقلید با مواضع خود برخی نکات را به وزیر امورخارجه گوشزد کردند. در همین راستا، آیت‌الله نوری همدانی ارتباط سازنده با کشورهای همسایه و منطقه براساس حفظ منافع ملی و عزت ایران اسلامی را یکی از اولویت‌های مهم برشمرد و افزود: شما باید برای ارتباط و هماهنگی با کشورهای منطقه و همسایه تلاش بیشتری داشته باشید و این ارتباط موجود گسترده‌تر شود و با دنیا نیز با درنظرگرفتن منافع ملی و عزت کشور و در نظر داشتن مصلحت، ارتباط داشته باشید اما به این نکته توجه کنیم که آمریکا و چند کشور اروپایی همیشه بدعهدی کرده‌اند، به‌خصوص آمریکا در طی این چند سال همیشه به ما ضربه زده و همیشه هم به فکر نقشه جدید علیه ایران است و همه دنیا هم می‌دانند آمریکا به هیچ قرارداد و عهدی پایبند نیست؛ لذا این را بدانید که نباید یکبار دیگر فریب آمریکا را بخوریم، بلکه باید وحدت با کشورهای دوست و کشورهای اسلامی خود را بیشتر تقویت کنیم.
با غربی‌ها باید براساس سوءظن عمل کرد
آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید نیز در دیدار وزیر امورخارجه کشورمان با اشاره به سابقه عهدشکنی‌های آمریکا و غرب در مسائل مختلف جهانی و نیز ارتباط با ایران، تاکید کرد که با آمریکا و غرب باید براساس سوءظن و عدم اعتماد عمل کرد. وی مقاومت حزب‌الله لبنان را سرچشمه پیروزی بر اسرائیل دانست و اظهار کرد: آنچه سبب آتش‌بس میان اسرائیل و لبنان شد، مقاومت حزب‌الله بود و ان‌شاءالله با مقاومت گروه‌های مبارز فلسطینی، شاهد شکست اسرائیل و آتش‌بس در غزه باشیم. استاد برجسته حوزه علمیه قم گفت: البته نمی‌توان به اسرائیل اطمینان کرد و ما ضمن اظهار خوشوقتی نسبت‌به برقراری آتش‌بس، باید احتیاط‌های لازم در مورد اسرائیل را هم داشته باشیم. وی بر جبران تلفات و خرابی‌های گسترده حملات اسرائیل به غزه و لبنان تاکید و خاطرنشان کرد: با برقراری آتش‌بس باید نسبت به تسکین قلوب خانواده‌های داغدار و همچنین بازسازی و جبران ضایعات اقدام مناسب انجام شود.
هدف وسیله را توجیه نمی‌کند
در دیدارهایی که عباس عراقچی با علما داشت فقط به موضوع بدعهدی آمریکا و غربی‌ها اشاره نشد؛ آیت‌الله جوادی آملی توصیه‌ای به سکاندار ساختمان ۳۰تیر کرد و گفت که مردمان ایران، بزرگ و بزرگ‌زاده هستند و ایران بالاتر از نفت و گاز و منابع عظیم خدادادی خود، این مردم بزرگ را دارد که باید قدر آنها را بدانیم. وی، با بیان اینکه هیچ هدفی وسیله را توجیه نمی‌کند، اظهار کرد: یک بیان نورانی حضرت سیدالشهداء دارد که فرمود هیچ‌کسی ممکن نیست با گناه به مقصد برسد. این منطق، منطق باطلی است که هدف، وسیله را توجیه می‌کند؛ اگر کسی خواست به مقصد برسد، از راه باطل نمی‌شود به مقصد رسید. این کلام یک کلام جهانی است. این مرجع تقلید در توصیه‌ای به وزیر خارجه، گفت: شما باید این قدرت را داشته باشید که جهانی فکر کنید و جهانی هم عمل کنید.
وزیر امور خارجه نیز در جریان این دیدارها با اشاره به اصول ثابت عزت، حکمت و مصلحت به‌عنوان اساس راهنمای سیاست خارجی کشورمان بیان کرد در همین چارچوب، دیپلماسی فعال با همه کشورها در دستورکار است، وی گفت: پیشبرد دیپلماسی فعال با همه کشورها و استفاده از همه ظرفیت‌ها برای تقویت اقتدار ملت ایران در عرصه منطقه و جهان ترجمان سیاست خارجی «فعال، اثرگذار و فراگیر» براساس سه اصل ثابت عزت، حکمت و مصلحت است. وزیر امورخارجه کشورمان، اهمیت دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای در موفقیت اهداف سیاست خارجی را خاطرنشان کرد و بر آمادگی دستگاه دیپلماسی برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های حوزه علمیه و مراکز فکری و گفتمانی دینی در قم برای پیشبرد برنامه‌های دیپلماسی عمومی کشور تاکید کرد.
باوجوداین احتمال می‌رود در «گفت‌وگوهای ایران و اروپا» مسئله هسته‌ای و تحریم‌ها در کنار سایر موارد از جمله قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، وضعیت منطقه و جنایت‌های رژیم صهیونیستی، تحریم‌های اخیر اروپا و سایر مسائل موردعلاقه طرفین، مورد بحث و بررسی قرار گیرد، از این نصحیت‌ها و هدایت‌های داهیانه مراجع عظام تقلید می‌تواند چراغی راهگشا پیش روی دیپلمات‌های کارکشته ما در وزارت امور خارجه باشد.