آگاه: به گفته بسیاری از کارشناسان، افزایش نرخ جریمه‌ها می‌تواند به‌طور موقت تخلفات رانندگی را کاهش دهد. وقتی رانندگان متوجه شوند که تخلفات با جریمه‌های سنگین‌تری مواجه خواهد شد، احتمالا مراقب‌تر خواهند بود و تخلفات کمتری مرتکب خواهند شد. بااین‌حال، باید توجه کرد که جریمه‌ها تنها یکی از عواملی هستند که بر رفتار رانندگان تاثیر می‌گذارند. رفتارهای رانندگان بیشتر تحت‌تاثیر عوامل فرهنگی، آموزشی و ساختاری قرار دارند. اگر جریمه‌ها با تغییرات در سایر جنبه‌های زیرساختی و آموزشی همراه نباشند، ممکن است تاثیر چندانی در کاهش حوادث نداشته باشند.
از سوی دیگر، پیامدهای اجتماعی و روانی تغییر در نرخ جریمه‌ها ممکن است بر رفتار اجتماعی رانندگان تاثیر بگذارد. برخی ممکن است احساس کنند ازآنجاکه جریمه‌ها بالا هستند، این تنها یک ابزار درآمدی برای دولت است و این نگرش ممکن است باعث کاهش اعتماد عمومی به سیستم راهنمایی و رانندگی شود. درنتیجه، در بلندمدت این ممکن است تاثیر منفی بر رعایت قوانین داشته باشد و حتی موجب کاهش انگیزه برای رانندگان در رفتارهای ایمن شود.
فناوری‌های نوین برای نظارت دقیق‌تر
امروزه با استفاده از فناوری‌های نوین، نظارت بر رانندگان دقیق‌تر از گذشته شده است. دوربین‌های خودکار ثبت تخلفات، سامانه‌های کنترل سرعت و اپلیکیشن‌های موبایل برای گزارش تخلفات رانندگی می‌توانند به افزایش دقت و سرعت در اجرای جریمه‌ها کمک کنند. این نوع نظارت‌ها نه‌تنها دقت بیشتری در ثبت تخلفات دارند، بلکه باعث می‌شوند که رانندگان احساس کنند نظارت به‌صورت مداوم و همیشگی انجام می‌شود و این امر می‌تواند به کاهش تخلفات و درنهایت کاهش حوادث منجر شود. در کشورهای پیشرفته، مانند آلمان و بریتانیا، استفاده از دوربین‌های سرعت‌سنج و سیستم‌های ثبت تخلفات به‌صورت اتوماتیک باعث کاهش حوادث جاده‌ای در مناطق پرخطر شده است. این سیستم‌ها می‌توانند رفتارهای خطرناک رانندگان را شناسایی کنند و به‌طور آنی جریمه‌ها را اعمال کنند.
اقدامات فرهنگی در کنار اعمال جریمه
رییس پلیس راهور فراجا نیز تاکید کرده و می‌گوید: تغییرات در نرخ جریمه‌ها به‌تنهایی نمی‌تواند باعث کاهش حوادث ترافیکی شود و برای این منظور باید مجموعه‌ای از اقدامات فرهنگی، آموزشی، نظارتی و زیرساختی انجام شود.
سردار سیدتیمور حسینی اظهار می‌کند: با تعارف و آرزو نمی‌توان به بهبود وضعیت موجود دست یافت و از دستگاه‌های مختلف کشور خواست تا در راستای کاهش تصادفات و ارتقای ایمنی حمل‌ونقل، اقدامات عملی و موثر را به اجرا بگذارند. او با اشاره به آمار نگران‌کننده تلفات رانندگی در کشور و با اشاره به اینکه در سال گذشته بالغ بر ۲۰هزار نفر از هموطنان‌مان در حوادث ترافیکی جان خود را از دست دادند، اضافه می‌کند: این میزان تلفات، علاوه‌بر آسیب‌های جانی، موجب وارد شدن خسارات هنگفت به خانواده‌ها و جامعه می‌شود که باید به‌عنوان یک اولویت ملی موردتوجه قرار گیرد.
این مقام ارشد انتظامی کشور با تاکید بر اینکه راهکارهای کاهش تصادفات و ارتقای ایمنی حمل‌ونقل، پیچیده و دور از دسترس نیست، تصریح می‌کند: عوامل کلیدی باید به‌طور هماهنگ و برنامه‌ریزی‌شده در دستورکار قرار گیرند. سردار حسینی با اشاره به لزوم ارتقای کیفیت خودروهای تولید داخلی می‌گوید: بسیاری از تصادفات به‌دلیل ضعف ایمنی خودروها و توانایی نداشتن آنها در مقابله با تصادفات شدید به وقوع می‌پیوندد، از وزارت صمت و سازمان استاندارد انتظار داریم که به‌منظور کاهش تلفات، اقدامات جدی در راستای ارتقای ایمنی خودروها انجام دهند. وی با اشاره به ضرورت فرهنگ‌سازی در زمینه ترافیک و قوانین رانندگی خاطرنشان می‌کند: تغییر نگرش و رفتار رانندگان از طریق برنامه‌های آموزشی و تبلیغاتی باید در اولویت قرار گیرد، تنها درصورتی‌که فرهنگ رعایت قوانین در جامعه نهادینه شود، می‌توان امیدوار به کاهش حوادث رانندگی بود.
تصحیح زیرساخت‌ها
زیرساخت‌های جاده‌ای و طراحی آنها نیز نقش بسیار مهمی در کاهش حوادث ترافیکی دارند. حتی اگر جریمه‌ها سنگین باشند، اگر جاده‌ها مناسب و ایمن نباشند، احتمال وقوع حوادث همچنان بالا خواهد بود؛ از این رو، توسعه و طراحی مناسب جاده‌ها به‌ویژه در نقاط پرخطر می‌تواند همراه با افزایش جریمه‌ها، تاثیر مضاعفی در کاهش تصادفات داشته باشد.
استانداردسازی جاده‌ها و چراغ‌های راهنمایی، ایجاد جاده‌های مناسب، نصب علائم روشن و واضح و به‌کارگیری سیستم‌های هوشمند در ترافیک می‌تواند نقش بسزایی در کاهش حوادث داشته باشد. همچنین، سیستم‌های روشنایی در شب، ایجاد مسیرهای ویژه برای دوچرخه‌سواران و پیاده‌روها و نصب دوربین‌های نظارتی در معابر پرخطر می‌تواند به کاهش حوادث کمک کند. در برخی از کشورهای پیشرفته، مانند سوئیس و نروژ، ترکیب طراحی مناسب جاده‌ها با نظارت دقیق و جریمه‌های موثر باعث کاهش تصادفات شدید و کشنده شده است. در این کشورها، حتی جاده‌های کوهستانی یا مناطق با ترافیک سنگین با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته کنترل می‌شوند.
رییس پلیس راهور درباره لزوم بهبود کیفیت زیرساخت‌های حمل‌ونقل، به‌ویژه در مناطق پرحادثه خاطرنشان می‌کند: بهسازی و ارتقای کیفیت جاده‌ها، به‌ویژه در مناطق کوهستانی و پرتردد، باید مورد توجه ویژه قرار گیرد، این امر نیازمند تخصیص بودجه‌های مناسب و هماهنگی با وزارت راه و شهرسازی است.
سردار حسینی درباره نقش سازمان‌های نظارتی و قانون‌گذاران بیان می‌کند: خواستار برخورد با ترک فعل‌ها در این حوزه هستیم، برخورد با کوتاهی‌ها و ترک فعل‌هایی که منجر به حوادث رانندگی و ازدست‌رفتن جان انسان‌ها می‌شود؛ امری ضروری است، اگر در این زمینه سازمان‌های نظارتی به وظایف خود به‌طور دقیق عمل کنند، می‌توان از بسیاری از بحران‌ها پیشگیری کرد. در نهایت اینکه افزایش نرخ جریمه‌ها به‌عنوان یک ابزار موثر برای کاهش تخلفات و حوادث ترافیکی تنها زمانی موفق خواهد بود که در کنار سایر اقدامات تکمیلی مانند بهبود فرهنگ رانندگی، استفاده از فناوری‌های نظارتی، ارتقای زیرساخت‌ها و ارائه آموزش‌های مستمر قرار گیرد. افزایش جریمه‌ها می‌تواند به‌سرعت به کاهش تخلفات منجر شود اما در بلندمدت تاثیرات آن به فرهنگ عمومی، نوع نظارت و اجرای دقیق قوانین بستگی دارد.
علاوه بر این، برای اینکه تغییرات در نرخ جریمه‌ها اثرات مثبت بیشتری در کاهش حوادث داشته باشد، باید به عواقب اجتماعی و روانی این تغییرات توجه شود. درغیراین‌صورت، افزایش جریمه‌ها ممکن است باعث ایجاد احساس بی‌اعتمادی نسبت‌به سیستم راهنمایی و رانندگی و کاهش مشارکت عمومی در رعایت قوانین شود. درنهایت، سیاست‌های جامع و چندجانبه که شامل جریمه‌ها، نظارت دقیق، آموزش و تغییر در زیرساخت‌ها هستند، می‌توانند تاثیر زیادی در کاهش حوادث ترافیکی و ارتقای ایمنی جاده‌ها داشته باشند.
۷ راهکار برای کاهش تصادفات رانندگی
شایعترین علل تصادفات ناشی از عوامل انسانی ضعف شدید فرهنگ ترافیکی به علت عدم آموزش و فرهنگ‌سازی در کشور است که تا کنون انجام نشده و روی سایر عوامل نیز سایه افکنده است.
برای اینکه یک رانندگی، ایمن و بدون نقص باشد لازم است فردی که پشت فرمان اتومبیل می نشیند از سلامت جسمی و روانی مناسبی برخوردار باشد و توجه وهوشیاری کامل در طول رانندگی داشته باشد،
غربالگری بیماری هایی که در تصادفات رانندگی نقش دارند و ارائه خدمات مشاوره ای، آموزشی و درمانی جهت کنترل و پیشگیری از عوارض انها.
ایجاد کلینبک های خواب و روانپزشکی در سطح کشور و ارائه مشاوره های لازم برای خانواده ها و افرادی که مشکلات روانی دارند.
شناسایی افرادی که اختلالات شخصیتی دارند و رانندگی تهاجمی انجام می‌دهند. وارائه آموزش ومشاوره روانشناسی ویا روانپزشکی.
تشکیل پرونده پزشکی الکترونیکی برای تک تک هموطنان و ثبت تمام اطلاعات پزشکی افراد از جمله سوابق بیماری و نتیجه معاینات و اقدامات پارا کلنیکی در ان.
مشارکت جدی در امر آموزش و اختصاص چند واحد درسی در دانشگاه های خود برای دانشجویان در زمینه بهداشت و ایمنی در رانندگی و فرهنگ ترافیک.