درباره «مذاکره ایران با آمریکا» اظهارات متعددی شنیده‌اید. حداقل در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، مذاکره یکی از برنامه‌های اصلی دولتی‌ها بود. بعد از روی‌کارآمدن دولت جدید در ایران باز پرونده تکراری مذاکره ازسوی برخی سیاسیون و مقامات دولتی روی میز قرار گرفت و درنهایت رهبر انقلاب ۱۹بهمن در دیدار با فرماندهان نیروی هوایی ارتش باتوجه‌به تجربه مذاکرات هسته‌ای پیشین و سرانجام برجام، مذاکره با آمریکا را «عاقلانه، هوشمندانه، شرافتمندانه» ندانستند.

مدافعان مذاکره با آمریکا چه می‌گویند؟

آگاه: زمان گذشت، باز ترامپ مدعی شد نامه‌ای برای رهبر انقلاب فرستاده و در آن خواهان مذاکره با ایران شده است، هرچند وزیر امورخارجه کشورمان اعلام کرد که نامه‌ای ارسال نشده اما معظم‌له در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام بار دیگر دست رد به مذاکره با دولت‌های قلدر زدند و فرمودند: بعضی دولت‌ها و شخصیت‌های قلدر خارجی اصرار به مذاکره می‌کنند، درحالی‌که هدف آنها از مذاکره حل مسائل نیست، بلکه از مذاکره به‌دنبال تحکّم و تحمیل مسائل موردنظرشان هستند که اگر طرف مقابل قبول کرد چه بهتر اما اگر قبول نکرد، جنجال راه بیندازند و او را به ترک مذاکره متهم کنند.
باتوجه‌به اینکه سیاست اصلی نظام درباره مذاکره مشخص و اعلام شده است اما در سپهر سیاست کنشگران و فعالانی هستند که پالس مثبت به مذاکرات نشان می‌دهند. آنها به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروه نخست را لیبرال‌های اصلاح‌طلب تشکیل می‌دهند که گفت‌وگو با ایالات‌متحده را ممدوح می‌دانند، گروه دیگر ستایش‌گری لیبرال‌ها را ندارند اما بر این باور هستند که می‌توانیم ضمن دفاع از منافع ملی خود، پای میز مذاکره حضور یابیم و با آمریکایی‌ها رودررو صحبت کنیم. اگر بخواهیم شناخت بهتری از مواضع مدافعان مذاکره داشته باشیم باید به عقب برگردیم. اظهارنظر یک مقام دولتی، بازتاب و حاشیه‌های گسترده‌ای را ایجاد کرد. علی عبدالعلی‌زاده، وزیر راه و مسکن دولت اصلاحات و رییس ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان که در دوره «پساانتخابات» به‌عنوان نماینده رییس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور منصوب شد در گفت‌وگویی با انصاف‌نیوز (از رسانه‌های همسو و حامی دولت) با بیان اینکه آماده مذاکره هستیم، گفت: با شروع این مذاکرات میان دو کشور، دست یافتن به توافق دو تا سه ماه زمان خواهد برد. او درعین‌حال به این نکته نیز اشاره کرد که آمادگی ایران مشروط بر این است که ترامپ هم دغلکاری نکند. زرنگی در مذاکره طبیعی است و همه طرف‌ها به‌دنبال آن هستند اما دغل‌کاری یعنی وقتی که در مذاکره به این نتیجه می‌رسی که مجبوری امتیاز بیشتری بدهی زیر میز مذاکره بزنی.
اظهارات نماینده رییس‌جمهور با واکنش شدید حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی روبه‌رو شد. او هم البته از مدافعان مذاکره است اما می‌گوید عبدالعلی‌زاده در مقام و جایگاهی قرار ندارد که از گفت‌وگو با آمریکایی‌ها سخن بگوید. هرکس نمی‌تواند تریبون در اختیار بگیرد و خواهان مذاکره شود؛ ازاین‌رو مخالفت رهبری با این پدیده، مخالفت مدبرانه‌ای بود اما در یک چارچوب و برنامه مدون ما حتما باید گفت‌وگوهای سیاسی را با آمریکا شروع کنیم. حزب کارگزاران سازندگی و حزب اعتدال و توسعه دو بال سیاسی مرحوم هاشمی رفسنجانی بودند، به همین جهت دیدگاه‌هایشان نزدیک به هم است. هردو تشکل، رییس دولت سازندگی را پدرمعنوی خود می‌دانستند و فرزندان رییس فقید مجمع تشخیص در این دو حزب عضویت دارند. محسن و فائزه هاشمی در شورای مرکزی کارگزاران فعالیت سیاسی می‌کنند و فاطمه هاشمی در حلقه اعتدال و توسعه مشق سیاست می‌نویسد؛ از این رو اعتدالی‌ها همانند دبیرکل کارگزاران نسبت‌به مذاکره چراغ سبز نشان می‌دهند. محمود واعظی، قائم‌مقام و رییس دفتر سیاسی حزب اعتدال و توسعه در گفت‌وگویی که با شبکه خبری ایران۲۴ داشت، گفت: در مذاکره مستقیم با آمریکا بیشتر می‌توانیم به منافع خود برسیم تا مذاکره با واسطه. باید با آمریکا مذاکره مستقیم کنیم. مذاکره با روسیه و انگلیس سخت‌تر از مذاکره با آمریکاست. در وزارت خارجه افرادی هستند که در مذاکره با آمریکا کم نمی‌آورند و منافع ملی را حفظ می‌کنند. دو چهره رسانه‌ای و از اعضای شورای اطلاع‌رسانی دولت نیز در یادداشتی مشترک در روزنامه اعتماد، مقطع فعلی را زمان مناسبی برای مذاکره می‌دانند.
فیاض زاهد و محمد مهاجری ۶بهمن در یادداشت خود آورده بودند: «هم امام خمینی(ره) و هم رهبر معظم بارها تاکید کرده‌اند که قطع رابطه ایران و آمریکا نمی‌تواند تا ابد ادامه داشته باشد. اینک پس از انجام پیمان‌های راهبردی با چین و روسیه، زمان اتخاذ تصمیم بعدی است. اگر قرار باشد روزی با آمریکا وارد گفت‌وگوهای جامع شویم، امروز یکی از آن انتخاب‌هاست. به اعتقاد آنها، دولت جدیدی در دو سو بر سر کار آمده است. دولت میانه‌رو پزشکیان مستظهر به حمایت مردم و رهبری است. تجربه مذاکرات برجام و مذاکرات پشت پرده موجود است. اگر طرفین تصمیم جدی به گفت‌وگو داشته باشند، می‌توانند با عزت و حکمت بر ماجرای رفع تحریم‌ها (که مصلحت امروز ماست) تمرکز کنند.»
آری! بخشی از اصلاح‌طلبان یک حرف می‌زنند و آن اینکه چرا مذاکره نه؟ عباس عبدی که در اتاق فکر روزنامه هم‌میهن عضویت دارد سوم بهمن در گفت‌وگویی با خبرآنلاین گفت: منطقا دلیلی برای پرهیز از مذاکره وجود ندارد هر چند نتیجه‌بخشی مذاکره را نمی‌توان تضمین کرد. این یعنی آنکه مخالفتی با مذاکره نداریم؛ مخالفت نمی‌کنند چون معتقدند با مذاکره می‌توان بازی «برد-برد» کرد.
حمیدرضا جلایی‌پور، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به ادعای ترامپ مبنی بر نوشتن نامه به رهبر انقلاب گفت: به نظر من فرصت خوبی است که ایران مذاکره کند. کسی از مذاکره کردن ضرر نمی‌کنند و خب اگر پس از مذاکره، آمریکا زور گفت ایران «معامله» نمی‌کند. مذاکره اگر برد-برد باشد پیش می‌رود.
او ۴آذر در گفت‌وگویی که با خبرآنلاین انجام داد بر آمادگی مذاکره ایران با آمریکا تاکید کرد و گفت: ممکن است که گفته شود آمریکا و اروپا هنوز برای مذاکره با جمهوری اسلامی آماده نیستند. بله الان آماده نیستند اما مهم این است که از هم اکنون ایران برخلاف گذشته برای مذاکره مستقیم با آمریکا آماده است. در سوی دیگر، لیبرال‌هایی همچون تاج‌زاده دیده می‌شوند که به هرشکل ممکن می‌خواهند مذاکره با آمریکا را توجیه کنند. او در زندان اوین دوران محکومیتش را می‌گذراند اما بعد از آنکه دوره محکومیت او به‌واسطه نقش‌آفرینی‌اش در حوادث سال۸۸ پایان یافت، در برنامه‌های سیاسی و مناظره‌ها به‌خصوص مناظره با علیرضا زاکانی شرکت ‌کرد و خبرساز ‌شد. 
تاج‌زاده سال‌۹۸ در مناظره دانشجویی با حجت‌الاسلام نبویان، در توجیه مذاکره به‌بهانه جلوگیری از جنگ گفته بود، «امکان ندارد که شیوه‌ای جز تعامل برد-برد یا باخت-باخت وجود داشته باشد و ما محکوم به گفت‌وگو هستیم، حالا این گفت‌وگو می‌خواهد قبل از جنگ باشد یا بعد از جنگ باشد و عقل حکم می‌کند که قبل از اینکه همه چیز به هم بریزد گفت‌وگو کنیم.»
وی همان سال در گفت‌وگو با روزنامه شرق، با ادعای اینکه در سیاست خارجی اصل بر مذاکره و دستیابی به تفاهم است مگر خلافش ثابت شود، گفته بود: حتی در وضعیت جنگ هم نباید راه‌های مذاکره را به‌طور کامل بست اما در شرایط کنونی من به مذاکره مشروط با دولت آمریکا و حتی شخص ترامپ معتقدم، براین‌اساس باید با پذیرش اصل مذاکره نسبت به رفتار آمریکایی‌ها عکس‌العمل نشان دهیم. مواضع دو گروه اصلاح‌طلب نشان می‌دهد همچنان آنها به مذاکره با آمریکا خوش‌بین هستند و آن را راهگشای مشکلات می‌دانند، اما تجربه چیز دیگری می‌گوید.
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.