آگاه: در این گفت‌وگوها که در چارچوب رایزنی‌های مستمر جمهوری اسلامی ایران با طرف‌های مختلف برنامه‌ریزی شده، درباره دیگر موضوعات موردعلاقه سه کشور ازجمله تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین موضوعات مرتبط با همکاری‌ها در قالب بریکس و شانگهای نیز بحث و تبادل‌نظر خواهد شد.
تفاهمات بسیار مهمی در نشست پکن به دست آمد
روز گذشته «محسن بختیار» سفیر ایران در چین خبر از مذاکرات نتیجه‌بخش با طرف روسی و چینی داد و گفت: کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امورخارجه کشورمان با رایزنی‌ها و تبادل‌نظرهای بسیار مثبت و سازنده با دیگر طرف‌ها، به تفاهمات بسیار مهم و ارزشمندی درخصوص توسعه همکاری‌های سه‌جانبه در موضوعات مهم بین‌المللی ازجمله ضرورت همراهی سه کشور برای مقابله با تحریم‌های یکجانبه و قلدرمابانه آمریکا نایل آمدند. ابتکار بسیار ارزشمند برگزاری چنین ساختارهای سه‌جانبه، مسیر روشنی برای مقابله با یکجانبه‌گرایی باخت-باخت آمریکا فراهم خواهد ساخت.
پس از برگزاری نشست سه‌جانبه در پکن با تمرکز بر وضعیت جاری مذاکرات برای احیای برجام و رفع تحریم‌های ایران، یک بیانیه مشترک صادر شد. در این بیانیه با اشاره به برگزاری موفق این نشست آمده است: این نشست به ریاست «ماجائوشو»، معاون وزیر امورخارجه جمهوری خلق چین و با مشارکت «کاظم غریب‌آبادی»، معاون وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران و «سرگئی الکسویچ ریابکوف»، معاون وزیر امورخارجه فدراسیون روسیه، برگزار شد.
در این نشست، چین، ایران و روسیه، آخرین وضعیت موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها را به‌طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار دادند. سه کشور بر ضرورت لغو تمامی تحریم‌های غیرقانونی یکجانبه تاکید کردند. سه کشور مجددا تاکید کردند که تعاملات دیپلماتیک، سیاسی و گفت‌وگوی مبتنی‌بر اصل احترام متقابل، تنها گزینه عملی و معتبر در این خصوص است.
در این نشست مشترک، سه کشور چین، ایران و روسیه تاکید کردند که طرف‌های ذی‌ربط باید متعهد به توجه به دلایل ریشه‌ای وضعیت کنونی بوده و اعمال تحریم، فشار و تهدید توسل به زور را ترک کنند. سه کشور همچنین بر اهمیت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، شامل زمانبندی‌های مندرج در آن، تاکید کرده و از طرف‌های ذی‌ربط خواستند از انجام هر اقدامی که موجب تشدید وضعیت شده اجتناب کنند تا فضا و شرایط مناسب برای تلاش‌های دیپلماتیک ایجاد شود.
در ادامه سه کشور بر اهمیت احترام به معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای به‌عنوان سنگ‌بنای رژیم بین‌المللی منع اشاعه تاکید کردند. چین و روسیه از اعلام مجدد ایران که برنامه هسته‌ای‌اش منحصرا برای اهداف صلح‌آمیز است و نه برای تولید سلاح هسته‌ای استقبال کردند و همچنین از تعهد ایران به پایبندی کامل به تعهداتش به موجب معاهده منع اشاعه و موافقت‌نامه جامع پادمان، استقبال کردند.
آنها همچنین از سیاست ایران برای تداوم همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حمایت کرده و بر لزوم احترام کامل به حق ایران، به‌عنوان دولت عضو معاهده منع اشاعه، نسبت‌به استفاده‌های صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، تاکید کردند.
سه دولت بر لزوم اجتناب تمامی دولت‌ها از هر اقدامی که فعالیت فنی، بی‌طرفانه و عینی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تضعیف کند، تاکید کردند. ایران و روسیه از نقش سازنده چین و میزبانی‌اش از نشست پکن تقدیر کردند. سه دولت توافق کردند که مشورت‌ها و همکاری‌های نزدیک خود را در آینده ادامه دهند. چین، ایران و روسیه همچنین درمورد موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی موردعلاقه مشترک تبادل‌نظر کرده و توافق کردند همکاری‌های خود را در سازمان‌های بین‌المللی و ترتیبات چندجانبه، مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس، حفظ و تقویت کنند.
باتوجه‌به برگزاری نشست سه‌جانبه در چین برآن شدیم تا روابط دو کشور با ایران را بررسی و به تبیین و اهمیت همکاری‌های تهران با شرق بپردازیم:
همکاری ۲۵ ساله ایران و چین؛ فصل جدیدی از نگاه ایران به شرق
سند همکاری‌های جامع ایران و چین ضمن آنکه بیانگر ارتقای روابط دو کشور بر اساس نیاز و یک ضرورت در برابر تحریم‌های آمریکا علیه تهران و پکن است، پیامدهای مثبت منطقه‌ای زیادی هم برای دو کشور دارد.
طرح همکاری جامع چین و ایران نتیجه تلاش دو طرف پس از صدور بیانیه مشترک در مورد ایجاد یک مشارکت راهبردی جامع در ژانویه ۲۰۱۶ و در جریان سفر «شی جین پینگ» رییس‌جمهوری چین به ایران است.
کارشناسان معتقدند، جدا از ارتقای همکاری‌های سیاسی، برنامه جامع همکاری ایران و چین می‌تواند پیامدهای منطقه‌ای مثبت زیادی برای دو کشور داشته باشد.
به باور تحلیلگران، چین و ایران سابقه همکاری طولانی دارند و ایران در چارچوب ابتکار عمل یک کمربند و یک جاده (جاده ابریشم سابق) یک شریک حیاتی برای این کشور به شمار می‌رود و امضای این سند ناشی از نیاز دو کشور به‌دنبال توسعه براساس اصل سود متقابل و نتایج برد-برد است؛ ازاین‌رو باید اذعان داشت که اجرایی‌شدن این سند به‌دلیل عمق مناسبات دوجانبه پکن و تهران نشان‌دهنده سطح عالی در روابط اقتصادی دو کشور است که در چارچوب همین سند جامع همکاری‌های راهبردی از اهمیتی راهبردی برخوردار است.
دولت جمهوری اسلامی ایران همواره به‌دنبال توسعه و همکاری‌های چندجانبه با روسیه است؛ به همین دلیل در ادوار مختلف رؤسای جمهور از تهران به مسکو می‌رفتند و با همتایان خود برای تقویت روابط رایزنی و تبادل‌نظر می‌کردند، به‌خصوص که پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای علاوه‌بر مناسبات سیاسی می‌تواند به تعاملات اقتصادی گسترده‌تری میان ایران و روسیه نیز منجر شود.
تقویت همکاری با مسکو، موضع اصلی دولت چهاردهم
دولت چهاردهم هم تاکنون با رایزنی‌هایی که با طرف روسی انجام داده چشم‌انداز جدیدی را برای خود ترسیم کرده است؛ مسعود پزشکیان ۷اسفند در دیدار «سرگئی لاوروف» وزیر امورخارجه روسیه با تاکید بر اهمیت تداوم روند تعاملات سازنده منطقه‌ای ایران و روسیه گفت: دو کشور دیدگاه‌های نزدیکی در زمینه مسائل منطقه‌ای دارند و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خود را در بستر تعاملات فیمابین و نیز از طریق سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی چون شانگهای، اتحادیه اوراسیا و بریکس دنبال می‌کنند.
محمدرضا عارف، معاون اول رییس‌جمهور نیز که ۹مهر میزبان نخست‌وزیر روسیه در تهران بود با تاکید بر اینکه تقویت همکاری‌های تهران-مسکو موضع اصولی دولت چهاردهم است، تصریح کرد: گسترش همکاری‌ها با کشورهای همسایه ازجمله روسیه جایگاه ویژه‌ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد و باید در این دوره یادداشت تفاهم‌های همکاری‌های امضاشده بین دو کشور هر چه سریع‌تر عملیاتی شود. وی با اشاره به تجربه مشترک دو کشور در مواجهه با تحریم‌های آمریکا و کشورهای غربی، بر ضرورت تعمیق همکاری‌ها و روابط در همه زمینه‌ها و سطوح مدیریتی در راستای خنثی‌سازی این تحریم‌ها تاکید کرد.
به اعتقاد او باید در زمینه مسائل مرتبط با دالان زنگزور و کریدور شمال-جنوب بحث و تبادل نظرات بیشتری شود و بر این باور هستیم که هرگونه تغییرات در مرزها و ژئوپلیتیک منطقه موجب تنش و سوءاستفاده بازیگران فرامنطقه‌ای خواهد شد.
همین رفت و آمدها بین تهران و مسکو منتج به نتایج خوبی شد؛ ۲۱اسفند کاظم جلالی، سفیر ایران در فدراسیون روسیه، در دیدار «ایگور لویتین»، دستیار ویژه رییس‌جمهور روسیه با اشاره به برگزاری نشست اخیر هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی در تهران گفت: خوشبختانه طرح‌ها و پروژه‌های مشترک دو کشور در دستورکار روابط قرار دارد و به‌صورت جدی درحال رایزنی برای اجرای آنها هستیم که پروژه ساخت ریل راه‌آهن رشت - آستارا یکی از این موارد است.
مذاکره با شرق؛ «برد-برد»
در نهایت نشست سه‌جانبه دیروز هم درراستای سیاست و راهبردهای گذشته بین ایران با چین و روسیه صورت گرفت و قطعا اگر هم به‌دنبال مذاکره هستیم، باید از مذاکرات با شرق استقبال کرد. بی‌شک در شرایطی که کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا تحریم‌های ظالمانه‌ای را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کرده‌اند، نگاه به شرق می‌تواند زمینه‌ساز توسعه همکاری‌های همه‌جانبه با کشورهای آسیایی باشد.
نظر شما