آگاه: بنا بر آمارهای اعلامی سالانه سه تا سه میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج موردنیاز کشور است که امسال به دلیل شرایط خشکسالی و تداوم محدودیت آبی، یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن برنج تولید می‌شود که براین‌اساس مابقی کسری نیاز کشور باید از طریق واردات تامین شود. در همین راستا آنجفی، معاون امور زراعت جهاد کشاورزی پیش‌بینی کرده است که باتوجه‌به تداوم خشکسالی و محدودیت منابع آبی امسال یک میلیون و ۶۰۰ تا یک میلیون و ۸۰۰ تن برنج در کشور تولید خواهد شد. بررسی‌ها حاکی از آن است که این روزها بازار برنج چالش‌های بسیاری را متحمل شده، به‌طوری‌که قیمت هر کیلو برنج ایرانی از ۳۰۰ هزارتومان فراتر رفته و این موضوع موجب نگرانی مصرف‌کنندگان شده است و تنها عده‌ای دلال و واسطه که برنج را در انبارها احتکار کردند، از این ماجرا سود می‌برند. البته ماجرا تنها به این جا ختم نمی‌شود، چرا که برنج پاکستانی از جمله محصولاتی است که شباهت بسیار زیادی به برنج ایرانی دارد. به‌گونه‌ای که تشخیص و تفکیک آن نیازمند بررسی‌های کارشناسی است، لذا برخی سودجویان این روزها اقدام به عرضه برنج پاکستانی در کیسه‌های ایرانی نیز کردند که ساماندهی و کاهش التهابات بازار نیازمند ورود جدی دستگاه‌های نظارتی است.
به‌رغم آن که طبق قانون با آغاز فصل برداشت، واردات برنج به مدت چهار ماه ممنوع می‌شود، اما امسال باتوجه‌به افزایش قیمت برنج ایرانی و نوع وارداتی پاکستان در بازار، معاون اول رییس‌جمهور تصویب‌نامه هیئت وزیران در خصوص لغو ممنوعیت ترخیص برنج در ایام برداشت را ابلاغ کرد تا بازار برنج به تعادل برسد. در همین راستا مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج، با بیان اینکه برخی مدیران همچنان بر آمارسازی و فریب‌دادن دولت و بازار اصرار دارند، گفت: گرچه روسای سازمان‌های جهاد کشاورزی استان‌های شمالی از نزدیک با واقعیت تولید برنج نوسانات بازار روبه‌رو هستند، اما همچنان بر مواضع خود پافشاری کرده و آمارهای خیالی برای تولید برنج اعلام و به طور علنی با لغو ممنوعیت واردات مخالفت می‌کنند. وی با بیان اینکه امروز که صنعت برنج با مشکلات عدیده‌ای روبه‌روست، گفت: قیمت‌ها به صورت روزافزون افزایش می‌یابد که براین‌اساس نمایندگان مجلس سکوت کرده و دیگر راه‌حل ارائه نمی‌دهند، همچنین نمایندگان مجلس و دیگرانی که فعالان صنعت برنج را به احتکار برنج متهم می‌کردند، امروز سکوت کرده‌اند و همواره محل انبار و احتکار برنج‌ها را اعلام نمی‌کنند تا با عرضه آنها مشکلات بازار این محصول رفع شود.
کشاورز با اشاره به چالش کمبود و افزایش غیرمنطقی قیمت برنج در سال گذشته بیان کرد: اصرار بر اعلام آمار تولید برنج فراتر از آنچه در واقعیت وجود داشت، موجب اعمال موانع غیرتعرفه‌ای مانند برقراری ممنوعیت فصلی واردات، تعلل در ثبت سفارش و تاخیر در تخصیص ارز، پیش روی واردات برنج می‌شد که نتیجه همه این سیاست‌های نادرست کمبود واردات، برهم‌خوردن توازن میان عرضه و تقاضا، افزایش قیمت برنج وارداتی و در نهایت گرانی محصول داخلی می‌شد. وی ادامه داد: امسال معاون جدید زراعت وزارت جهاد کشاورزی با رویکرد واقع‌بینانه میزان تولید داخلی برنج در سال ۱۴۰۴ را یک میلیون و ۶۰۰ تا یک میلیون و ۸۰۰ تن اعلام کرده است که بر این اساس نیاز کشور به واردات برنج، به یک میلیون و ۸۰۰ تا دو میلیون تن افزایش می‌یابد که برای تحقق این میزان واردات باید تمهیدات لازم در زمان درست اندیشیده شود.
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج گفت: باتوجه‌به مطالبات ارزی واردکنندگان و بدهکاری ایشان به طرف‌های تجاری، امکان ادامه واردات برنج وجود ندارد، ازاین‌رو بانک مرکزی باید پرداخت مطالبات ارزی واردکنندگان برنج را در اولویت قرار دهد، در غیر این صورت فرصت خرید برنج در ابتدای فصل برداشت که قیمت‌ها متعادل است از دست می‌رود و در این صورت وزارت جهاد کشاورزی و بانک مرکزی باید مسئولیت تداوم نابسامانی در بازار برنج را برعهده بگیرند.
قیمت برنج با ورود محصول جدید کاهش می‌یابد
پیمان عالمی، رییس اتاق اصناف کشاورزی گفت: سال گذشته کشاورزان هر کیلو برنج را کمتر از ۸۰ هزارتومان فروختند و اکنون مصرف‌کننده با اختلاف چشمگیر قیمت خریداری می‌کند که این امر دور از انصاف است. به گفته وی، باتوجه‌به قیمت‌های نازل برنج در سال زراعی گذشته، کشاورزان امسال رغبتی به تولید برنج نداشتند و از طرفی قطع برق چاه‌های کشاورزی در استان‌های برنج‌خیز و شالی مزید بر علت شد تا سطح کشت محصول کاهش یابد. عالمی ادامه داد: امسال وزارت جهاد ممنوعیت واردات چهارماهه در فصل برداشت را لغو کردند و از طرفی واردات برنج با تخصیص ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان، کمتر از ۶۰ هزارتومان در فروشگاه و اتحادیه‌های مصرف عرضه می‌شود و در خصوص برنج مشکل ما در برنج ایرانی است.
رییس اتاق اصناف کشاورزی در واکنش به این موضوع که وزارت نیرو برای رفع ناترازی‌ها فشار را بر بخش کشاورزی وارد می‌کند، افزود: برنج پس از گندم دومین محصولات استراتژیک است که متاسفانه توجهی به آن نشده و این موضوع مغفول مانده است. وی درباره آینده بازار برنج بیان کرد: اکنون فصل آغاز برداشت برنج را پیش رو داریم که پیش‌بینی می‌شود با خروج از شرایط بحران، برنج با قیمت مناسب‌تری به دست مردم برسد و در وزارت جهاد و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط اتخاذ برنامه قیمت‌گذاری مناسب، تولید، فراهم‌آوردن نهاده، تسهیلات و برطرف‌کردن موانع قطع برق چاه‌های کشاورزی و سوءمدیریت‌ها در خصوص تامین آب و برق را باید در دستور کار داشته باشیم چراکه در شرایط خشکسالی و بحرانی نیاز به مدیریت آب و افزایش راندمان در واحد سطح از طریق اجرای الگوی کشت و اتخاذ سیاست و برنامه حمایتی مناسب از کشاورزان هستیم. عالمی ادامه داد: با ورود محصول جدید شاهد کاهش قیمت و فراهم‌آوردن شرایط بهتر برای سفره مردم باشیم. با ورود محصول نو کاهش قیمت و شرایط متعادل در بازار ایجاد می‌شود و مردم نگرانی در این خصوص نداشته باشند. عطاالله هاشمی، عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی گفت: خودکفایی در تولید برخی محصولات استراتژیک نظیر گندم و برنج قابل‌دسترسی است، اما مستلزم برنامه‌ریزی است و علت نوسانات صرفا مربوط به کمبود نیست، بلکه بحث بازرگانی دخیل است. به گفته وی سال‌هاست با آغاز فصل برداشت، واردات برنج ممنوع اعلام می‌شد و سال گذشته بارها اعلام کردیم که برنج روی دست کشاورزان مانده و باید اقدام به خرید و ذخیره‌سازی کنیم تا تولیدکننده دچار سرگردانی و بلاتکلیفی نشود و در چنین مواقعی بتوان بازار را تنظیم و قیمت‌ها را شکست که متاسفانه گوش شنوایی نبود. هاشمی ادامه داد: در بخش بازرگانی وزارت جهاد باید تحول اساسی صورت بگیرد، به‌طوری‌که با تقویت بخش بازرگانی شاهد نوسان و التهابات بازار محصولات مصرفی سبد خانوار نباشیم و ضروری است که برنامه‌ریزی مدون و مرکز فرماندهی قوی در وزارتخانه ایجاد شود تا حمایت‌ها را جلب کند. براین‌اساس بخش بازرگانی وزارتخانه نیازمند حمایت و تقویت و استفاده از نظرات بخش خصوصی است، چرا که بخش خصوصی دلال و واسطه نیست و می‌توانند بازار را اعتباری تنظیم کنند. عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی گفت: قیمت لوبیاچیتی طی ماه‌های اخیر با افزایش چشمگیر به ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان رسید که در آن مقطع باید اجازه واردات داده می‌شد. چرا که در شرایط فعلی واردات این محصول، چالش جدی برای تولیدکنندگان ایجاد می‌کند؛ بنابراین تقویت بخش بازرگانی امری ضروری است. گفتنی است با اتخاذ تصمیمات نادرست شاهد التهابات بازار و زیان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان خواهیم بود.
باتوجه‌به اهمیت خودکفایی محصولات اساسی از جمله برنج، مسئولان با اعمال حمایت‌های لازم از کشاورزان باید بهره‌وری تولید را افزایش دهند، چرا که پتانسیل خودکفایی تولید برنج در استان‌های شمالی کشور وجود دارد که در صورت تحقق دستیابی به این موضوع تا پایان برنامه هفتم در راستای ارتقای ضریب امنیت غذایی دیگر شاهد نابه‌سامانی بازار و موضوعات کمبود و بحث‌های بازرگانی نخواهیم بود.
نظر شما