آگاه: نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان تحت تاثیر فشارهای دولت آمریکا، پروژه خلع‌سلاح مقاومت را در این کشور که مورد طمع همیشگی اسرائیل است، پیش می‌برد.
حزب‌الله لبنان در بیانیه‌ای به‌شدت به تصمیم دولت نواف سلام علیه خلع‌سلاح مقاومت واکنش نشان داد و آن را خواسته آمریکا و در راستای منافع رژیم صهیونیستی دانست. در بیانیه حزب‌الله لبنان آمده است: دولت نواف سلام با اتخاذ تصمیم خلع‌سلاح مقاومت علیه دشمن اسرائیلی، مرتکب اشتباه بزرگی شد. این تصمیم با بیانیه شورای وزیران در تضاد است.
در بیانیه حزب‌الله لبنان آمده است: تصمیم دولت همان‌طور که در دلایل ارائه آن به شورای وزیران و توجیهات آن آمده است، درنتیجه دیکته‌های فرستاده آمریکایی رخ‌داده است. این تصمیم برآورده‌کننده منافع اسرائیل به شکل کامل است و لبنان را در برابر دشمن، بدون سلاح می‌گذارد و بازدارندگی را از لبنان می‌گیرد. این تصمیم دولت در تضاد با تعهد رئیس‌جمهور در سخنرانی تحلیف خود مبنی بر رایزنی درباره راهبرد امنیت ملی است. حزب‌الله لبنان بیان کرد: تصمیم دولت بخشی از راهبرد تسلیم و نقض آشکار مبانی حاکمیت لبنان است. خروج وزیران حزب‌الله و جنبش امل از جلسه دولت به نشانه مخالفت با تصمیم خلع‌سلاح بود. این تصمیم دولت، حاکمیت لبنان را تضعیف و دست اسرائیل را باز می‌کند تا امنیت و موجودیت آن را در آینده به خطر بیندازد. ما با تصمیم دولت لبنان به‌گونه‌ای برخورد می‌کنیم که انگار چنین تصمیمی اتخاذ نشده است و درعین‌حال آماده گفت‌وگو هستیم.
هیچ‌کس نمی‌تواند لبنان را از قدرتش محروم کند
شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزب‌الله لبنان نیز در سخنرانی عصر سه‌شنبه خود در مراسم گرامیداشت چهلمین روز شهادت سردار محمد سعید ایزدی (حاج رمضان) به موضوع خلع‌سلاح واکنش نشان داد و گفت: اگر ما سلاح خود را تحویل دهیم، به هیچ عنوان حملات اسرائیل متوقف نخواهد شد. این چیزی است که مسئولان اسرائیلی صراحتا اعلام می‌کنند. حمایت از ارتش لبنان هم فقط برای انجام وظیفه داخلی آن است، نه برای مقابله با اسرائیل. لذا این سوال را هم باید مطرح کنیم که آیا دست برداشتن از سلاح بنا بر درخواست اسرائیل، آمریکا و برخی کشورهای عربی است یا برای تحکیم حاکمیت؟
وی در ادامه تاکید کرد: نخست‌وزیر لبنان مدعی است تمامی اقدامات لازم را برای آزادی همه اراضی کشور از اشغالگری اسرائیل به کار خواهد گرفت، ولی سوال اینجاست که این اقدامات کجاست؟ دولت لبنان باید از کشور حمایت کند، نه اینکه ملت و مقاومت را از قدرت خود سلب کند، بلکه باید به جای خلع‌سلاح از این قدرت استفاده کند و بتواند آن را مقاوم سازد.
دبیرکل حزب‌الله با تاکید بر اینکه مقاومت لبنان به دنبال همکاری و توافق با سایر قوای این کشور است گفت: ما باید نسبت به کسانی که بر طبل فتنه داخلی می‌کوبند و دست‌شان به خون آغشته است، هوشیار باشیم. این کشور خون‌های زیادی داده و به هیچ‌کس اجازه نخواهیم داد چیزی را بر ما دیکته کند. هیچ‌کس نمی‌تواند لبنان را از قدرتش محروم کند.
طرحی آمریکایی - اسرائیلی
اما با توزیع آخرین نسخه از پیشنهاد آمریکایی میان وزرای دولت لبنان و آغاز بررسی آن در جلسه هیئت دولت، بحرانی تازه در سیاست داخلی لبنان در حال شکل‌گیری است، این پیشنهاد که به‌نام تثبیت و گسترش توقف درگیری‌ها با اسرائیل ارائه شده، عملا طرحی برای خلع‌سلاح کامل همه نیروهای غیردولتی - به‌ویژه حزب‌الله - ظرف چندماه آینده است.
اما منتقدان می‌پرسند: آیا این مسیر واقعا به ثبات لبنان می‌انجامد یا آنکه پیش‌زمینه‌ای است برای فروپاشی معادله بازدارندگی و تسلیم کامل لبنان در برابر اسرائیل و متحدانش؟ در ظاهر این طرح از زبان دیپلماسی درباره حاکمیت دولت، انحصار سلاح و بازسازی اقتصادی سخن می‌گوید؛ اما در باطن، شروطی سنگین و یک‌طرفه را به لبنان تحمیل می‌کند. در حالی که رژیم صهیونیستی هیچ تعهد مشخصی برای توقف تجاوزات زمینی، دریایی و هوایی ارائه نمی‌دهد، لبنان باید ظرف ۱۲۰ روز ساختار نظامی حزب‌الله را برچیند و همه سلاح‌های سنگین را تحویل ارتش دهد؛ ارتشی که خود سال‌هاست تحت تحریم تسلیحاتی و ضعف مزمن لجستیکی قرار دارد. حتی جدول زمان‌بندی پیشنهادی که شامل مراحل ۱۵، ۶۰ و ۹۰ روزه برای خلع‌سلاح و استقرار ارتش است، نظر بسیاری از کارشناسان نظامی غیرواقعی و خیالی توصیف شده است.
در جلسه هیئت دولت، دو وزیر وابسته به حزب‌الله و جنبش امل از جلسه خارج شدند؛ اعتراضی آرام اما معنادار. با این حال، نخست‌وزیر نواف سلام به‌شدت بر تصویب بند مربوط به خلع‌سلاح پافشاری کرد و با حمایت وزرای حزب نیروهای لبنانی و کتائب، درصدد تثبیت مسیر پیشنهاد آمریکایی برآمد. جوزف عون، رئیس‌جمهور لبنان تلاش کرد فضا را آرام نگه دارد، اما در عمل حاضر نشد جلسه را به تاخیر بیندازد یا از تصمیم‌گیری جلوگیری کند. برخی منابع نزدیک به کاخ ریاست‌جمهوری معتقدند که عون نه‌تنها مخالف کلیت طرح نیست، بلکه تمایلی برای ورود به چالش مستقیم با آمریکا یا عربستان نیز ندارد.
خلع‌سلاح مقاومت به چه معناست؟
پرسش اساسی این است: در شرایطی که رژیم صهیونیستی هنوز مناطقی از خاک لبنان را اشغال کرده، روزانه حریم هوایی را نقض می‌کند و تهدید به عملیات نظامی می‌کند، خلع‌سلاح مقاومت به چه معناست؟ مگر نه آنکه همین ساختار نظامی حزب‌الله بود که در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۶ مانع پیشروی ارتش رژیم صهیونیستی شد و نوعی موازنه قوا را برقرار ساخت؟
خلع‌سلاح بدون توافق جامع منطقه‌ای و بدون ضمانت‌های امنیتی جدی، عملا به معنای بازکردن درهای لبنان برای نفوذ و تجاوز مجدد خواهد بود. طرح پیشنهادی به شکل هوشمندانه‌ای، مسائل امنیتی را با وعده‌های اقتصادی گره‌زده است: اگر لبنان خلع‌سلاح را بپذیرد، آمریکا، فرانسه، عربستان و قطر در پاییز یک کنفرانس اقتصادی برای حمایت از لبنان برگزار خواهند کرد، با کمک به ارتش و افزایش حقوق نیروهای امنیتی. این سیاست «چماق و هویج» در واقع کشور را بین دو راه دشوار قرار می‌دهد: یا پذیرش شرایطی تحقیرآمیز برای بقا، یا تهدید به فشار اقتصادی بیشتر.
آنچه در تحلیل‌ها نادیده گرفته می‌شود، این است که حزب‌الله صرفا یک گروه نظامی نیست؛ بلکه بخش مهمی از بافت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی لبنان است. حامیان آن در بخش بزرگی از جامعه شیعه و حتی دیگر طوایف، آن را به‌عنوان ضامن بازدارندگی در برابر اسرائیل می‌دانند، نه عامل بی‌ثباتی. خلع‌سلاح مقاومت بدون گفت‌وگو، اجماع داخلی و توازن منطقه‌ای نه‌تنها امکان‌پذیر نیست، بلکه می‌تواند لبنان را به ورطه یک رویارویی داخلی دیگر بکشاند.
ابراهیم‌الامین، تحلیلگر لبنانی در روزنامه الاخبار نوشت: تصمیم دولت لبنان برای نَزع (ستاندن) سلاح مقاومت، بخشی از پروژه آمریکایی - سعودی است که هدف آن نافی مشروعیت مقاومت و ایجاد فتنه‌های داخلی در کشور است. این تصمیم نه‌تنها نخواهد توانست مقاومت را متوقف کند، بلکه مقدمه‌ای برای محدودکردن حضور شیعیان در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی لبنان است. الامین تاکید می‌کند که مقاومت همچنان با قدرت ایستاده و این فشارها نه به ضعف آن منجر می‌شود و نه به جنگ داخلی، بلکه مقاومت بر دفاع از حقوق مردم و مقابله با اشغالگری ادامه خواهد داد.
خلع‌سلاح مقاومت لبنان، مسئله‌ای پیچیده و حساس است که نمی‌توان آن را به‌تنهایی و صرفا از زاویه امنیتی یا سیاسی بررسی کرد. نگرانی از وجود سلاح خارج از کنترل دولت، نگرانی مشروع و بخشی از بنیادهای حاکمیت ملی است؛ اما این سلاح ریشه در ناکامی دولت در دفاع از سرزمین و مردم در برابر تجاوزات خارجی دارد و برای بسیاری، نمادی از امنیت و عزت است.
تمرکز صرف بر خلع‌سلاح بدون توجه به بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی لبنان، باعث نادیده‌گرفتن واقعیت‌های عمیق کشور و تشدید تنش‌ها خواهد شد. لبنان امروز با اشغال بخش‌هایی از خاک، بحران عظیم آوارگان و فروپاشی اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند که همه اینها باید در هر راه‌حلی مدنظر قرار گیرد.
راه‌حل پایدار در ایجاد یک معامله ملی جامع است که در آن تضمین‌های امنیتی، بازسازی اقتصادی، بازگشت لبنان به محیط منطقه‌ای خود و مدیریت بحران آوارگان به‌طور همزمان اجرا شود. تنها در این شرایط است که می‌توان خلع‌سلاح مقاومت را به‌عنوان نتیجه‌ای طبیعی از تقویت دولت، ایجاد اعتماد ملی و تضمین امنیت و عدالت برای همه لبنانی‌ها پذیرفت.
خلع‌سلاح نباید به‌عنوان یک شرط تحمیلی بلکه به‌عنوان پایان منطقی یک مسیر طولانی بازسازی و همکاری همه‌جانبه دیده شود. عبور از منطق تقابل و بن‌بست «چه کسی اول عقب‌نشینی می‌کند؟» به منطق همبستگی و همکاری «چگونه با هم لبنان را می‌سازیم؟» تنها راه پیشرفت و ثبات پایدار لبنان است.
نظر شما