آگاه: بر اساس پیش‌نویس ارائه‌شده، قرار است شرکت در دوره پیش‌دبستانی (معمولا برای کودکان پنج‌ساله) به‌عنوان پیش‌نیاز ورود به پایه اول ابتدایی در نظر گرفته شود. با این حال، این طرح با مخالفت‌هایی در داخل خود وزارت آموزش و پرورش و همچنین در مجلس مواجه شده‌ است. اجباری شدن دوره پیش‌دبستانی از پنج سالگی بحث‌هایی را در بدنه وزارت آموزش و پرورش آغاز کرده است. برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس هم نگرانی‌هایی درباره زیرساخت‌های ناکافی، کمبود معلمان آموزش‌دیده، هزینه‌های مالی بر دوش خانواده‌ها، به‌ویژه در مناطق محروم و همچنین ماهیت آموزشی مناسب برای کودکان پیش از سن دبستان مطرح کرده‌اند.
برخی معتقدند که جایگاه پیش‌دبستانی باید «اختیاری و کیفی» باشد نه «اجباری و کمی». در نتیجه، هنوز تصمیم نهایی در این باره اتخاذ نشده و طرح در کمیسیون‌های تخصصی مجلس، به‌ویژه کمیسیون آموزش، در حال بررسی و بازنگری است. در همین رابطه، «اندیشکده دانا» که به‌صورت تخصصی در حوزه مطالعات و سیاست‌گذاری‌های آموزشی فعالیت می‌کند، با ارائه یادداشت‌های تحلیلی تلاش کرده است تا به روند تصمیم‌گیری درست مسئولان کمک کند. یادداشت زیر، تحلیلی از طرح پیشنهادی است که خانم دکتر فاطمه راغب، صاحب‌نظر در سیاستگذاری آموزشی، آن را نگاشته است:
این گزارش به بررسی تصمیم اخیر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس درباره تغییر ساختار و اجباری شدن دوره پیش‌دبستانی در نظام آموزش و پرورش می‌پردازد. تحلیل کارشناسی نشان می‌دهد که هرگونه تغییر ساختار در نظام آموزش و پرورش، مستلزم خط‌مشی‌گذاری با مدل تدریجی، سنجش پیامدها، مشارکت ذی‌نفعان و انطباق با بسترهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به منظور مشروعیت و امکان‌پذیری اجرای خط‌مشی‌ها در کشور است. پیشنهاد می‌شود دوره پیش‌دبستانی در قالب دوسطح اختیاری و اجباری (اختیاری در سنین ۴ و پنج و اجباری در سن ۶ سال) به‌ویژه با پوشش گسترده در مناطق محروم، مشروط بر حمایت و محوریت دولت در تدوین خط‌مشی‌های مورد نیاز و اجرای مشارکتی با بخش غیردولتی و نهادهای مردمی توسعه یابد اما تغییر ساختار نظام آموزش بدون اجرای آزمایشی و پشتوانه پژوهشی متوقف شود تا از بروز ناپایداری در نظام آموزش و پرورش و عدم مشروعیت خط‌مشی‌ها جلوگیری شود.
تصمیم کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس برای تغییر ساختار دوره‌های تحصیلی از مدل فعلی ۶ – ۳ – ۳ به ۱ – ۵ –۳ – ۳ و در عین حال اجباری شدن پیش‌دبستانی، واکنش‌هایی در میان کارشناسان برانگیخته است و از سوی دیگر وزارت آموزش و پرورش به عنوان مجری مستقیم این خط‌مشی، تاکید دارد که تغییرات کلان در نظام آموزش و پرورش باید با توجه به مدل‌های علمی خط‌مشی، اجرای آزمایشی و مشارکت ذی‌نفعان صورت گیرد. تغییر ساختار دوره‌های تحصیلی آموزش و پرورش از مدل تغییرات ناگهانی تبعیت می‌کند. این در حالی است که نظام آموزشی ایران هنوز از تبعات تغییر ساختار ۶ – ۳ – ۳ رهایی نیافته‌ است، تصمیم برای تغییر دوره‌ها به مدل ۱-۵-۳-۳ بدون اجرای آزمایشی می‌تواند باعث بی‌ثباتی نهادی و سردرگمی ذی‌نفعان (دانش‌آموزان، والدین و معلمان) شود.
پیشنهاد: اجرای هرگونه تغییر ساختاری صرفا پس از آزمایش میدانی در چند استان منتخب و ارزیابی علمی پیامدها و انجام اصلاحات مورد نیاز سپس تعمیم در سطح ملی.
مسئله توسعه و اجباری شدن دوره پیش‌دبستانی از نظر ماهیت و هدف، مستقل از تغییر ساختار دوره‌های تحصیلی است. گسترش پوشش پیش‌دبستانی، به‌ویژه در مناطق محروم، هدفی اجتماعی و تربیتی است و نیازی به تغییر کل ساختار در نظام آموزش و پرورش ندارد. درهم‌آمیختن راه‌حل‌های این دو مسئله، خطر تداخل اهداف و ناکارآمدی اجرایی را در پی دارد. شناسایی مسائل و راه‌حل‌های آنها مورد بازنگری مجدد قرار گرفته تا صورت‌بندی مشکلات بار کارشناسی بیشتری پیدا کنند.