زهرا بذرافکن - خبرنگار سرویس فرهنگی: پیش تولید این اثر از سال 1399 آغاز شده و اواخر 1401 به فیلمبرداری رسیده. بخش زیادی از آن در شهرک سینمایی غزالی فیلمبرداری شده است.
در خلاصه داستان رسمی فیلم نوشته شده: «یک نویسنده و فعال کارگری جوان، ناخواسته اسیر دسیسههای تبهکاران میشود...»
معرفی و بررسی فیلم:
فیلم درباره یکی از حوادث پیرامون ملی شدن صنعت نفت و روایتی است از حسن جعفری، کارمند شرکت نفت آبادان که به تهران میآید و ناخواسته وارد ماجراهایی میشود. بستر تاریخی فیلم به سال 1329 بازمیگردد، سالی که احمد دهقان، نماینده مجلس، روزنامهنگار و مدیر تئاتر «نصر» توسط حسن جعفری در خیابان لالهزار به قتل میرسد.
«مسعود جعفری جوزانی»، کارگردان نامآشنای سینما و تلویزیون که با آثاری چون «جادههای سرد»، «شیر سنگی»، «در مسیر تندباد» و سریال تلویزیونی در «چشم باد» نامش ماندگار شده است. آخرین حضور او در جشنواره فجر با فیلم «ایران برگر» و در دوره سی و سوم بود که در پنج قسمت نامزد و همچنین، برنده بهترین چهرهپردازی شد. جعفری جوزانی که علاقه زیادی به تولید آثار تاریخی دارد چند فیلمنامه تاریخی به تولید نرسیده نیز در کارنامه دارد.
عوامل فیلم نیز عبارتند از: مدیرفیلمبرداری: امیر کریمی، تدوین: مهدی حسینی وند، موسیقی: فردین خلعتبری، فیلمنامه: مسعود جعفری جوزانی، فرید مصطفوی، طراح صحنه و لباس: اصغر نژاد ایمانی، طراح چهرهپردازی: مهین نویدی، طراحی و ترکیب صدا: سید محمود موسوی نژاد، صدابردار: آرش برومند، جلوههای ویژه میدانی: آرش آقابیک، جلوههای بصری: کامیار شفیع پور، مدیرتولید: بهزاد هاشمی، عکاس: علی نیک رفتار، دستیاران کارگردان: علی مهرآسا، مهدی حاجی یوسف، پارسا هاشمی و مشاور رسانهای: منصور جهانی.
ترکیب بازیگران «بهشت تبهکاران» نیز جالب توجه و از این قرار است: امیرحسین آرمان، رضا یزدانی، لادن مستوفی، سحر جعفری جوزانی، پژمان بازغی، حمید گودرزی، بهنام تشکر، هومن برقنورد، حسام منظور، رضا شفیعی جم، فریبا متخصص، فخرالدین صدیق شریف، اسماعیل خلج، علیرضا جلالیتبار، محمدرضا هاشمی، سهیل برخورداری، حمید متقی، فتح الله جعفری جوزانی، مهدی مهریار و جواد طوسی و با حضور افتخاری افسانه بایگان و فرهاد قائمیان.
نقد مضمونی:
فیلم براساس پژوهشهای تاریخی قرار است یک واقعه مهم در سالهای نزدیک به ملی شدن صنعت نفت و ماجرای ترور احمد دهقان نماینده وقت مجلس و اعدام متهم به قتل او حسن جعفری که کارمند شرکت نفت است روایت کند. فیلم دغدغه تاریخ دارد، اما این دغدغه اژ منظر اهمیت شخصیتها واقعه رخداد آن در دل تاریخ معاصر محلی از اعراب ندارد و به بازنمایی هویتی جز در تاکید بر ظلم پهلوی در آن مهم بنظر نمیرسد.
نقد فنی- تکنیکی:
«بهشت تبهکاران» پر است از دیالوگگویی و عبارات ثقیل که از درک مخاطب عادی سینما بهدور بوده و شاید او را خسته کند. فیلم شخصیتپردازی درستی ندارد و جز یکی دو تا کاراکتر بقیه بازی بدی دارند. صدا، نور، رنگ، میزانسن و فضاسازی عالی، ولی کارگردانی و قابها بد است.
گفتوگو با عوامل فیلم:
مسعود جعفری جوزانی، کارگردان فیلم در نشست خبری «بهشت تبهکاران»، درباره طولانی شدن مراحل ساخت فیلم گفت: برای این فیلم در ابتدا پروانه تولید ندادند و پس از آن به دوران کرونا خوردیم. به دلیل اینکه ما دکورها را از قبل ساخته بودم، باید حتما فیلم را تولید میکردیم.
این کارگردان درباره اقتباسی بودن اثر نیز، تاکید کرد: البته این فیلم اقتباسی به حساب نمیآید؛ بلکه اثری پژوهشی است. زیرا من تمام پروندهها و اسناد مربوطه را مطالعه کردم. «بهشت تبهکاران» درباره اهمیت استقلال قوه قضاییه است، چراکه در هر سرزمین و کشوری اگر قوه قضاییه مستقل نباشد، بهشت تبهکاران است و جهنم انسان.
وی ادامه داد: زندگی حسن جعفری بهواقع فیلم است و من همواره دوست دارم در ژانرهای مختلف فیلمهایی بسازم که بتواند رد پایی از من و علایقم باشد. این قصه میتواند و قابلیت سریال شدن هم دارد.
نظر منتقد:
سایه احسانی: «بهشت تبهکاران»، روایتی تاریخی است بر مبنای آنچه رخ داده از یکی از حوادث مهم تاریخ معاصر ایران که در قالبی شلخته و بی نظم با زمانی بسیار طولانی که شک آن را برمیانگیزد که نسخه نمایشی حتی به نسخه نهایی نزدیک هم نیست. سکانسهای بی نظم و زیادهگوییهایی که کارکردی ندارد جز آن که بر ملال تماشاگر بیافزاید.
بازی بسیار بد امیرحسین آرمان و سحر جعفری جوزانی روایت را از حد باورپذیری کیلومترها دور کرده و قصه تاریخی را به کلی تلف کرده است.
کارگردانی، صحنههای بیخود و اضافه، دیالوگهای نمایشی و سراسر کلیشه و تدوین بی قاعده بر فیلم، آن را به اثری در سطح یک فیلمساز تازهکار پایین آورده است. در نهایت ساخت این اثر به عنوان فیلمی تاریخی، تلف کردن منابع و دیدن آن سخت و سراسر ملال است.
فیلم کجای دغدغه زندگی مردم قرار دارد:
پرداختن به تاریخ و تببین آن، بسیار مهم است و باید مردم در این زمینه آگاه شده و از منابع درست سیر واقعیت و حقایق تاریخی را درک کنند. اما اینکه این دغدغه، سوژه و موضوع چقدر به فهم و خرد جمعی کمک کننه و کجای گره ذهنی آن را باز میکند، مشخص نیست. چون ضرورتش در موشکافی تاریخی حول محور دغدغه مردم، از کمترین اهمیت برخوردار است.
نسبت فیلم با گفتمان و فجر انقلاب اسلامی:
روایت تاریخی که بتواند هر چه بیشتر ظلم، فساد و جور خاندان پهلوی را عیان و هویدا کند قابل اهمیت است. «بهشت تبهکاران» نیز سعی کرده از زاویهای این ظلم را به تصویر بکشد. اما ماجرایی که به آن میپردازد، چندان تناسب محوری با جریان انقلاب اسلامی جز در همراستایی برملاسازی ظلم و ستم ندارد. از این رو ارجحیتی آنچنان در ذیل گفتمان انقلاب اسلامی پیدا نمیکند.
ارزیابی و نتیجه گیری:
فیلم طولانی و ملالآور است و دیدنش شاید تنها برای علاقمندان تاریخ معاصر خوشایند باشد، جز آن نه در صحنهها، نه در لوکیشن، نه در بازیهای بی کیفیت هیچ عنصر جالب توجهی برای مخاطب وجود ندارد. همچنین، گروه سنی مناسب برای تماشای فیلم، بزرگسال است.
نظر شما