آگاه: جای عجب نیست که بعد از توجه اخبار جهانی به سینمای جدی ایران در پی ناآرامیها و راهیابی چند فیلم سیاهنما از وضعیت اجتماعی ایران به جشنوارههای بینالمللی، برخی به این موضوع به چشم فرصتی نگاه کردهاند تا با آن بتوانند نامشان را در سینمای بینالمللی ببینند. آن هم در وضعیتی که توجه به هر آنچه درباره سیاهی درون ایران بزرگنمایی میکند به پروژه تبلیغاتی گستردهای بدل شده است که سرمایهای همهجانبه از آن حمایت میکند. چندی پیش فیلم «کیک محبوب من» که آن را یکی از اعضای انجمن تهیهکنندگان مستقل تولید کرده بود نیز به تخریب تصویر فضای داخلی ایران درباره برخورد با زنان میانسال و علاوهبرآن، رواج رفتاری خلافشرع و عرف داخلی پرداخته بود که در پی برخورد قانونی با سازندگان آن، اقدام به انتشار محتواها و بیانیهای مظلومنمایانه کردند و به رفتار دروغین خود در جشنواره فیلم ونیز ادامه دادند.
کن ۲۰۲۴ پرحاشیه
چیزی کمتر از چهار روز به افتتاح جشنواره کن ۲۰۲۴، یکی از رویدادهای مهم سینمایی بینالمللی مانده است که اخباری مبنی بر حضور گسترده ایران در این جشنواره منتشر شده است؛ حضوری گسترده اما زیرزمینی. پیش از این اخباری از حضور فیلم محمد رسولاف به نام «دانه انجیر معابد» در این رویداد منتشر شده بود که غیرقانونی ساخته شده و به این خاطر با کارگردان آن مطابق قانون برخورد شده است. این فیلم زیرزمینی درباره بخشی از زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب است که رابطهای پر از سوءظن و تنش با همسر و دخترانش دارد. اتفاقات فیلم در سال۱۴۰۱ رخ میدهد و در میانه ناآرامیهای داخلی، بهشکل مرموزی سلاح شخصیت اصلی گم میشود. او در ادامه نسبت به خانوادهاش دچار بدبینی شدیدی میشود و به همین خاطر در خانه تدابیر سختگیرانهای را اعمال میکند که باعث تنش، آزار آنها و اتفاقات ناگواری میشود. علاوهبرآن، فیلم «کارآموز» از فیلمساز ایرانی مقیم کانادا در این دوره از جشنواره فرانسوی حضور دارد که پیش از این در کن ۲۰۲۲ فیلم «عنکبوت مقدس» را بهعنوان پروژهای تبلیغاتی با هدف سیاهنمایی درباره فضای داخلی ایران در اردن فیلمبرداری کرده و ساخته بود. درباره ماجرای فیلم جدید او آمده است که داستانی در دنیای فساد و فریب را روایت میکند و درباره تلاشهای ترامپ برای بنا کردن کسبوکار املاک در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ نیویورک و همچنین رابطه او با وکیلش «روی کوئن» است. علاوه بر این دو فیلم که تا کنون از حضور آنها در جشنواره اخباری منتشر شده است، اخباری مبنی بر حضور گسترده سینمای ایران با نسبت «زیر زمینی» در این رویداد انتشار یافته که گفته شده تعداد این فیلمها تا ۷۱اثر در فرمهای سینمایی، مستند و فیلم کوتاه میرسد. هنوز مشخص نیست موضوع یا عناوین این فیلمها چیست یا سازندگان آنها چه کسانی هستند. این در حالی است که سینمای جدی و بهطور خاص با درونمایه اجتماعی از دو سال پیش در ایران تا حد زیادی به حاشیه رانده شده و جای خود را به سینمای کمدی داده است. درواقع این سینمای گیشه است که در این میدان یکهتازی میکند و اجازه ورود به گونه دیگری را نمیدهد اما در کنار آن، سینمای جدی نیز تا حدی رنگ باخته و مثل گذشته حرفی برای گفتن ندارد. بیشتر فیلمسازان این ژانر به مدیومهای دیگری رفتهاند و آثار دیگری را با تضمین بازگشت سرمایه تولید میکنند. باید دید این تعداد از آثار حاضر در جشنواره کن در چه گونههایی و با چه سوژههایی تولید شده است تا بعد از آن بهتر بتوان درباره ضعف فیلمسازی جدی در سینمای داخلی اظهارنظر کرد.
رخشان بنیاعتماد کاندیدای جذب سرمایه برای ساخت فیلم
از دیگر حاضران ایرانی در جشنواره کن ۲۰۲۴، رخشان بنیاعتماد، فیلمساز ایرانی است که در فهرست کاندیداهای جذب سرمایه برای تولید فیلم بعدیاش قرار دارد. «مجمع سرمایهگذاران» از سال گذشته در بازار فیلم کن ایجاد شد تا سرمایهگذاری در تولید آثار سینمایی بیشتر بهسمت بینالمللی شدن رود و فیلمسازان بتوانند آثارشان را در خارج از مرزها تولید کنند.