آگاه: به محض آنکه نشتی کندانسور نیروگاه «رامین» اعلام شد متخصصان نگران خاموشی گسترده شدند. برای برطرف کردن این مشکل باید دستکم دو روز فعالیت نیروگاه متوقف میشد و با این توقف نهتنها برق خوزستان، بلکه برق بسیاری از نقاط کشور قطع میشد. برای جلوگیری از خاموشیهای گسترده در شهرها یک راه بیشتر وجود نداشت: درحالیکه نیروگاه فعالیت دارد، نشتی برطرف شود. در لحظات اول که این تصمیم گرفته شد باورش سخت بود، چون متخصصان باید ساعتها در گرمای ۷۰درجه کار میکردند. طاقتفرسایی شرایط فقط به گرما محدود نمیشد، چون طبقه بالای نیروگاه که نشتی باید از آنجا برطرف میشد بیش از ۹۰درصد رطوبت دارد و اما چنین گرما و رطوبتی نتوانست مانع فداکاری مختصصان شود. رضا خسروی و محمد امیری، از مهندسان مکانیک و کارشناسان توربین، تنها دونفر از دهها متخصصی بودند که برای روشنایی مردم به طبقه آخر جهنم رفتند و برگشتند. همین نشتی ساده که میتوانست به خاموشی در بخشی از کشور در تیرماه و گرمترین روزهای سال ختم شود، توسط متخصصان داخلی ۱۸ساعت در حالت آمادهبهکاری نیروگاه تعمیر شد.
تکیه بر توان مهندسان کشور
این فداکاریها واکنش مرد اول این روزهای هیات دولت را به دنبال داشت. سرپرست ریاستجمهوری در سفر به خوزستان در دیدار جمعی از مهندسان و عوامل نیروگاه رامین اهواز از تلاشهای غیرتمندانه آنها برای جلوگیری از قطعی برق در این استان تقدیر کرد.
محمد مخبر در این دیدار توسعه صنعتی کشور را مدیون تلاش مهندسان و کارشناسانی ماهر و مجرب دانست که افزون بر علم، دانش و مهارت، آراسته به زینت اخلاق، ایثار و فداکاری برای خدمت به مردم هستند. وی گفت: «گسترش روحیه جهادی و ازخودگذشتگی کلید موفقیت کشور است و آنچه در مدیریت حادثه نیروگاه رامین اهواز شاهد بودیم تنها نمونهای از تلاش غیرتمندانه برای جلوگیری از خطر خاموشی گسترده در روزهای داغ تابستان و حفاظت از جان و مال مردم بود که این اقدام در سرتاسر کشور در حال تکرار است.»
سرپرست ریاستجمهوری تولید برق را موتور پیشران کشور دانسته و افزود: «اگرچه تلاشهای بسیاری در دولت سیزدهم برای توسعه نیروگاههای حرارتی، سیکل ترکیبی، تجدیدپذیر و هستهای انجام شده اما رفع کامل ناترازیهای گذشته نیازمند تداوم این تلاشها و سرمایهگذاری بیشتر در حوزههای مختلف تولید است.»
وی با اشاره به نقش استان خوزستان در تولید ۱۵درصد برق، ۷۵درصد برقآبی و مدیریت یکسوم آبهای سطحی کشور، توجه بیشتر به این حوزه را در استان ضروری دانسته و تاکید کرد: «ایران در بخش نیروگاهی با وجود همه تحریمها روی پای خود ایستاده است و با تکیه بر توان مهندسان کشور میتواند به قطب تولید برق در منطقه تبدیل شود.»
وی ادامه داد: «ما برای جبران بخشی از ناترازی نیازمند مدیریت مصرف هستیم. مردم باید بدانند که تولید برق با چه میزان سختی در کشور انجام میشود و از این رو صرفهجویی در مصرف را جدیتر بگیرند.»در این دیدار، تعدادی از مدیران و مهندسان و عوامل نیروگاه رامین اهواز به تشریح مشکلات موجود در تولید برق کشور پرداختند و از سرپرست ریاستجمهوری خواستند دولت نگاه ویژهای به نیروگاهها و عوامل آنها بهعنوان خطمقدم تولید داشته باشد.
محسن حافظی، مدیرعامل نیروگاه رامین اهواز هم درمورد این حادثه گفت: «هر سیستمی ممکن است با تعمیرات اضطراری روبهرو شود. این تعمیر نیز اضطراری بود. بچهها به حس جهادی و شور وطندوستی وارد عمل شدند چون اهواز این روزها گرمترین شهر زمین است و درنتیجه قطع برق در آن هموطنان ما را با مشکل مواجه میکرد.» او در پاسخ به این سوال که آیا چنین اقدامی خطر جانی برای مهندسان دنبال داشت، پاسخ داد: «همه جوانب را بررسی کردیم. خطر جانی در میان نبود اما خب کار بسیار سخت بود و باید این را پذیرفت.» او در توضیح این اقدام مهندسان ایرانی تاکید کرد: «طبق استاندارد باید نیروگاه دو روز میخوابید اما دیدیم فرصت نداریم. مهندسان با فواصل پنج دقیقه در دمای ۶۰ تا ۷۰درجه و رطوبت ۹۵درصد وارد میشدند و متناوب برای تعمیر تلاش کردند. عملیات ۱۸ساعت طول کشید و همه همکاران با تمام تلاش دنبال حل مشکل بودند.» او همچنین تاکید کرد: «نکته مهم اینجاست که برق برای خوزستان خیلی مهم است. برق برود، آب هم نداریم. سیستم فاضلاب هم متوقف میشود، آن هم در گرمای عجیب تیرماه در این استان.»
معطلی ۱۰ساله بازسازی نیروگاه
نیروگاه رامین نیروگاهی ۴۴ساله است. این نیـروگاه بزرگترین نیروگاههای حرارتی کشـور است که با هدف تامین برق استان خوزستان و شبکه سراسری احداث شده است. نیروگاه رامین در کیلومتر ۲۰جاده اهواز به مسجدسلیمان و در مجاورت رودخانه کارون و شهـر ویس در شمالشرقی اهـواز قرار دارد. این نیـروگاه با ۶واحد دارای توان تولیدی ۱۸۵۰مگاوات است. نیروگاه رامین دارای ۶واحد تولیدی است و اولین واحد آن در سال۱۳۵۸ با قدرت ۳۰۵مگاوات به بهرهبرداری رسیده است. ششمین واحد این نیروگاه در سال۱۳۷۸ به بهرهبرداری رسیده است. طبق اعلام صورتگرفته ازسوی مقامات این نیروگاه هرچند ظرفیت تولید این نیروگاه ۱۸۵۰مگاوات است اما تولید برق نیروگاه به ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰مگاوات میرسد. این نیروگاه در دومین استان پرمصرف کشور قرار دارد و از این رو اهمیت فعالیت آن در روزهای گرم سال بسیار بالاست.
نیروگاه رامین ازسوی شرکت پاورماشین شوروی سابق احداث شده و سالهاست بازسازی این نیروگاه مطرح است. برنامهریزی و بررسی برای بازسازی این نیروگاه حدود ۱۰سال پیش آغاز شد. حتی قراردادی با شرکت پاورماشین روسیه برای بازسازی نیروگاه به امضا رسیده است و طبق برنامهریزی قرار بود در سال۱۴۰۰ قرارداد وارد فاز اجرایی شود که نشد.
محسن حافظی دراینباره گفته است: «مقرر شده است توان همه واحدها از ۲۵۰ تا ۲۶۰مگاوات به ۳۳۰مگاوات افزایش یابد. حتی شرکتهای داخلی پیمانکار نیز مشخص شدهاند و برخی از سرمایه موردنیاز باید توسط بانک صنعت و معدن تامین میشد اما وقوع جنگ روسیه با اوکراین از یکسو و تحریم روسیه از سوی دیگر مانع از اجرایی شدن قرارداد بود.»
او اظهار داشت: «ما از قبل هم تحریم بودیم اما روسیه درگیر تحریم تازه شد و این قرارداد امکان اجرا نیافت. باید در نظر داشت در دولت شهید رئیسی نیز تلاش برای اجرای این قرارداد اتفاق افتاد و حتی ایشان در سفر به روسیه و دیدار با پوتین ماجرا را پیگیری کرد.» او در پاسخ به این سوال که بازدهی کنونی این نیروگاه چقدر است و با بازسازی به چه میزان خواهد رسید، اظهار داشت: «بازدهی این نیروگاه درحالحاضر ۳۵ تا ۳۶درصد است و با اجرای این قرارداد به ۴۲درصد خواهد رسید که مطابق با استانداردهای جهانی است.» وی درباره هزینه اجرای این قرارداد هم توضیح داد: «اجرای این قرارداد ۴۰۰میلیون دلار هزینه ارزی دارد. بههرحال باتوجهبه قدمت نیروگاه این بازسازی یک ضرورت است و امیدواریم دولت چهاردهم این ماجرا را پیگیری کند.»
مردم بدانند تولید برق چقدر سخت است
او درباره سختی کار در نیروگاه نیز اظهار داشت: تصاویری که امروز مردم برای یکدیگر در شبکههای اجتماعی میفرستند، کارکرد مهمی دارد. مردم عادی امروز درک میکنند مهندسان ما در چه شرایط سخت و طاقتفرسایی درحال تولید برق هستند و لازم میدانم یادآوری کنم اگر فقط و فقط ۱۵درصد در مصرف برق صرفهجویی اتفاق بیفتد، ما بدون هیچ شکلی از این گرمای سخت در کشور عبور خواهیم کرد. او تاکید کرد: خوشحالم که فداکاری فرزندان این سرزمین از چشم مردم دور نمانده است.