۶ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۰:۴۴

قرار بود تا ۳مرداد شورای راهبری انتخاب اعضای کابینه، گزینه‌های پیشنهادی خود را به رییس‌جمهوری منتخب معرفی کنند تا او پس از بررسی‌ها و استعلام‌هایی که انجام می‌شود به جمع‌بندی نهایی برسد و بعد از برگزاری مراسم تحلیف، فرآیند آغاز رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی کلید بخورد. چنانچه مسعود پزشکیان، پنج‌شنبه هفته گذشته در اولین گفت‌وگوی تفصیلی‌اش با دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به این مطلب اشاره کرد و گفت که پس از مراسم تنفیذ و تحلیف حداکثر سعی به کار گرفته می‌شود تا کابینه در سریع‌ترین زمان ممکن برای اخذ رأی اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی شود.

آگاه: روز گذشته (جمعه) «محمدجواد ظریف» که هدایت شورای راهبری را برعهده گرفته در حساب کاربری‌اش در فضای مجازی گزارشی از مراحل پایانی انتخاب وزرای دولت چهاردهم ارائه کرد و با بیان اینکه اعضای کمیته‌ها به‌صورت جداگانه و محرمانه به نامزدها امتیاز داده‌اند، نوشت: امتیازها به‌صورت خودکار تجمیع شده و نتایج تجمیع هر کمیته در حال ارسال به شورای راهبری است. تقریبا تمامی گمانه‌زنی‌ها از نتایج بررسی نامزدها در کمیته‌ها نادرست یا ناقص بوده و بیشتر برای تشویش افکار عمومی و دامن زدن به نگرانی یا خبرسازی و فشار روانی منتشر شده‌اند. وی تاکید می‌کند: شورای راهبری به قید قرعه پنج گروه برای اعتبارسنجی امتیاز نامزدهای کمیته‌ها تشکیل داده تا با دقت به شکایات دریافتی رسیدگی کرده و از سلامت روند اطمینان حاصل کنند. 
علی‌رغم انتقادات و دفاعیاتی که پیرامون شورای راهبری مطرح می‌شود، باید پذیرفت که اکنون قرعه به نام آنها افتاده تا برای دولتمردان تازه‌نفس تصمیم‌گیری کنند و نظرشان را به رییس‌جمهوری منتقل کنند، پزشکیان یا می‌پذیرد یا نظر دیگری می‌دهد. خود او در دیداری که با رؤسای اصولگرای ستاد انتخاباتی داشت، گفت: اینکه برخی فکر کنند به من دیکته می‌کنند اشتباه است، من شاخص‌هایی تعیین کردم و طبق آنها تصمیم خواهیم گرفت. بنده به تمام افراد ازجمله آقای قالیباف، رضایی و حتی جلیلی هم گفتم افرادتان را معرفی کنید. اگر معتقدید شاخصی ضعیف است، شما شاخص دیگری بگویید تا اضافه کنیم. طبق این شاخص‌ها، همه افراد را جمع می‌کنیم و از میان آنها بهترین‌ها را انتخاب می‌کنیم، با این روش دستمان پر است.

*ترکیب کارگروه‌های شورای راهبری

کارگروه‌های پنج‌گانه شورای راهبری بدین شرح است:
۱- کارگروه سیاسی، دفاعی و امنیتی: وزارت کشور، وزارت دفاع، وزارت دادگستری، وزارت امور خارجه، سازمان انرژی اتمی، وزارت‌ اطلاعات
۲- کارگروه اقتصادی: وزارت امور اقتصاد و دارایی، وزارت صمت، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی
۳- کارگروه زیربنایی: وزارت نفت، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت ارتباط و فناوری اطلاعات، وزارت راه و شهرسازی
۴- کارگروه فرهنگی: وزارت آموزش‌وپرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وزارت ورزش و جوانان
۵- کارگروه اجتماعی: معاونت امور زنان و خانواده، وزارت کار، وزارت بهداشت، بنیاد شهید، سازمان محیط زیست، سازمان امور اداری و استخدامی

روند انتخاب و معرفی نامزدهای مدنظر به رییس‌جمهوری منتخب

هر عضو شورا می‌تواند نام سه نفر از نامزدها (از کمیته‌ها یا فهرست‌های رییس‌جمهوری منتخب) را در برگه نظرسنجی قید کند و اعضای شورا می‌توانند اسامی حداکثر پنج نامزد را در برگه نظرسنجی خود بنویسند، به شرط آنکه دو نفر از آنها از جوانان، بانوان یا اقوام باشند.
برگه‌های نظرسنجی ازسوی دو نفر از اعضای گروه اعتبارسنجی ذی‌ربط در حاشیه جلسه قرائت و تجمیع شده و در اختیار رییس شورای راهبری قرار می‌گیرد.
سپس نتایج نظرسنجی کمیته‌ها و شورای راهبری در یک صفحه تجمیع و همراه با ریز نتایج به رییس‌جمهوری منتخب تقدیم می‌شود. طبق قانون اساسی، انتخاب نهایی با رییس‌جمهوری است که می‌تواند از میان این نامزدها یا سایرین، افرادی را به مجلس شورای اسلامی برای اخذ رأی اعتماد معرفی کند. از زمان آغازبه‌کار شورای راهبری، رسانه‌ها و کانال‌های خبری از گزینه‌های متعددی به‌عنوان وزرا یا معاونان پیشنهادی رییس دولت نام می‌برند، اما همه فقط یک گمانه‌زنی است، به دلیل آنکه اسامی نامزدها و تعداد آرا برای رعایت حریم خصوصی گزینه‌ها و نیز جلوگیری از هرگونه بهره‌برداری محرمانه است و اعلام نمی‌شود.
همین فرآیند برای انتخابات سیاسی‌ترین عضو کابینه چهاردهم یعنی سکاندار ساختمان فاطمی ـ وزارت کشور ـ صورت می‌گیرد و با رأی اعضا گزینه‌ها روی میز «مسعود پزشکیان» قرار خواهد گرفت. رسانه‌های مختلف (مکتوب و مجازی) چهره‌ها و شخصیت‌های سیاسی و صاحب نام متعددی را به‌عنوان گزینه‌های اصلی وزارت کشور اعلام می‌کردند. حتی برخی گمانه‌زنی‌ها به‌سوی «حسین دهقان» وزیر دفاع دولت یازدهم و رییس فعلی بنیاد مستضعفان رفت اما او حضورش را در دولت آینده تکذیب کرد و گفت که در همین بنیاد می‌تواند به دولت کمک کند. 
همانگونه که اذعان شد یارانِ رییس‌جمهوری منتخب ترجیح می‌دهند فعلا پشت درهای بسته درباره تیم سیاسی دولت چهاردهم تصمیم‌گیری کنند؛ ازاین‌رو حتی اسامی کارگروه انتخاب وزیر کشور رسانه‌ای نشده اما آنچه مشخص است کارگروه سیاسی و دفاعی به ریاست «محمدجواد ظریف» برای وزیر کشور تصمیم‌گیری می‌کند و «جهانبخش خانجانی» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی و از مدیران وزارت کشور در دولت اصلاحات هم در بدنه کارگروه سیاسی حضور دارد. بااین‌حال، کنشگران سیاسی نزدیک به رییس‌جمهوری منتخب به خبرنگار آگاه خبر می‌دهند که سه گزینه از شانس بیشتری برای حضور در فهرست وزرای پیشنهادی رییس‌جمهوری به‌عنوان وزیر کشور برخوردار هستند. 

آنها چه کسانی هستند؟


مصطفی پورمحمدی: او فعالیت سیاسی خود را از سال۱۳۵۸ به‌عنوان دادستان انقلاب اسلامی آغاز کرد و تا سال۱۳۶۵ دادستان خوزستان، هرمزگان، کرمانشاه و خراسان بود. وی از ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۶ رییس اطلاعات خارجی وزارت اطلاعات و از ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸ قائم‌مقام وزیر اطلاعات شد. سال۸۴ و با به روی‌کارآمدن دولت نهم، رییس‌جمهوری وقت از او خواست راهی میدان فاطمی شود و تصدی وزارت کشور را به عهده گیرد؛ همکاری پورمحمدی با محمود احمدی‌نژاد فقط سه سال ادامه داشت و بنا به اختلافی که بین این دو نفر پیش آمد، وی عطای وزارت را به لقایش بخشید و از کابینه نهم وداع کرد و در فاصله سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ ریاست سازمان بازرسی کل کشور را برعهده گرفت. سرانجام در سال۹۲ و با حضور حسن روحانی در ساختمان سفید پاستور او دوباره به کابینه دعوت شد، اما این‌بار ردای وزیر دادگستری را بر تن کرد و به مدت چهار سال (در دولت یازدهم) این مسئولیت را برعهده گرفت. او کنشگری سیاسی هم می‌کند و در شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز عضویت دارد و پس از تحولاتی که در این تشکل سنی روحانی شکل گرفت، او در جایگاه دبیر عالی جامعه روحانیت جلوس کرد و آیت‌الله موحدی کرمانی نیز بر کرسی ریاست شورای مرکزی این تشکل تکیه زد.

مجید انصاری: او روحانی و سیاستمدار اصلاح‌طلب ایرانی، دبیر اجرایی تشکل سیاسی اصلاح‌طلب مجمع روحانیون مبارز و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است. وی از مسئولانی است که سابقه عضویت همزمان در سه نهاد مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام را دارد.
انصاریِ اصلاح‌طلب در دولت دوم اصلاحات به کابینه رفت و معاون پارلمانی رییس‌جمهوری شد و در سال۸۸ هم از اعضای ارشد ستاد انتخاباتی میرحسین موسوی بود. وی سال۹۲ از کاندیداتوری حسن روحانی حمایت کرد و بعد از پیروزی او از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ سِمت معاون امور مجلس رییس‌جمهوری و از سال۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ سِمت معاون حقوقی رییس‌جمهوری را برعهده داشت و در دولت دوازدهم از قطار کابینه پیاده شد و از بیرون تحرکات دولتمردان را دنبال و پیگیری می‌کرد.
اکنون مجید انصاری گزینه احتمالی وزارت کشور در دولت چهاردهم است و اصلاح‌طلبان هم از حضور او در این جایگاه حمایت می‌کنند، چنانچه حزب کارگزاران سازندگی وی را به رییس‌جمهوری منتخب پیشنهاد داده است. 

عبدالرضا رحمانی فضلی: سیاستمدار میانه‌رویی که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، سکاندار وزارت کشور شد. او همچنین جانشین پیشین فرمانده کل قوا در فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و رییس پیشین شورای امنیت کشور هم بود.
او از نظر سیاسی نزدیک به حلقه علی اردشیر لاریجانی است و از سوابق اجرایی وی می‌توان به ریاست دیوان محاسبات کشور، نماینده شیروان در دوره چهارم مجلس شورای اسلامی و قائم‌مقام دبیر شورای عالی امنیت ملی، معاون سیاسی سازمان صداوسیما در دوره ریاست علی لاریجانی بر این سازمان، اشاره کرد.
احتمال حضور او در دولت چهاردهم در همین ابتدای کار به مذاق اصلاح‌طلبان خوش نیامد. جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات در توئیتی در واکنش به مطرح شدن نام رحمانی‌فضلی، وزیر کشور روحانی واکنش منفی نشان داد و نوشت: «هر کسی آزموده را بیازماید پشیمانی بر وی فرود می‌آید!»
باید دید قرعه برای تصدی وزارت کشور در دولت چهاردهم به نام کدام‌یک از گزینه‌ها خواهد افتاد. آیا از بین این سه گزینه مطرح، رییس‌جمهوری به جمع‌بندی می‌رسد یا گزینه‌ای دیگر اعتماد او را کسب می‌کند؟

کارگروه سیاسی، دفاعی و امنیتی


«محمدجواد ظریف» رییس کارگروه سیاسی، دفاعی و امنیتی است. او دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد روابط بین‌الملل از دانشگاه ایالتی سان‌فرانسیسکو و همچنین کارشناسی‌ارشد مطالعات بین‌الملل و دکترای حقوق و روابط بین‌الملل از دانشگاه دنور است.
همچنین استاد دانشگاه تهران از سال۱۳۷۱ به مدت ۱۰سال بود. معاونت حقوقی و بین‌الملل وزارت امورخارجه را برعهده داشت و در فاصله سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ به‌عنوان سفیر ایران در سازمان ملل متحد فعالیت می‌کرد اما در پی سفر سال۱۳۸۴ محمود احمدی‌نژاد به سازمان ملل ازسوی او برکنار شد. همای سعادت سال۹۲ بر پیشانی وی نشست و هشت سال سکاندار دستگاه دیپلماسی کشور شد. او همچنین مسئول تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در برنامه جامع اقدام مشترک بود.
ظریف پس از روی‌کارآمدن دولت سیزدهم به اتاق کوچک خود در دانشگاه تهران بازگشت و تدریس خود را آغاز کرد. وی در انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری تمام‌قد در حمایت از پزشکیان ظاهر شد و گفته می‌شود او نقش تاثیرگذاری در کابینه آینده ایفا خواهد کرد، حداقل مهره‌های سیاسی دولت باید با امضای او به رییس‌جمهوری جدید پیشنهاد شوند.