۱۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۱:۵۰

فائزه نجارزادگان - گروه جامعه: روزانه افراد زیادی در تهران با استفاده از حمل‌ونقل عمومی اعم از مترو، اتوبوس و تاکسی در نقاط مختلف شهر تردد می‌کنند. از افراد شاغل و کارمندان گرفته تا مسافران شهرهای دیگر؛ میزان ترددها و رفت‌وآمدها در تهران زیاد است اما میزان حمل‌ونقل عمومی اندک، به‌طوری‌که مشکلات مربوط به حمل‌ونقل عمومی همواره یکی از چالش‌های شهری تهرانی‌ها بوده و بر اساس بررسی‌های انجام‌شده طی سال‌های اخیر، کمبود حمل‌ونقل عمومی و معضل آلودگی هوا دو دغدغه مهم شهری شهروندان در پایتخت است.

آگاه: اعضای شورای شهر تهران و شهرداران مختلف در ادوار مختلف به این موضوع پرداخته‌اند ولی رفع این دغدغه به‌دلیل مشکلاتی با کندی پیش رفته است. مدیریت شهری کنونی هم برای موضوع کمبود حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه واگن مترو برنامه‌هایی داشته است و مثلا طی قراردادهایی با چین اقدام کرده این مشکلات را حل کند به‌طوری‌که براساس سفر زاکانی، شهردار تهران به چین در سال گذشته قرارداد ۷۹۱واگن به امضا رسید؛ البته این موضوع با حواشی مختلفی همراه بود و انتقاداتی هم به همراه داشت.

ماجرای واگن‌های چینی چه بود؟
ماجرای واگن‌های چینی دنباله‌دار است، به‌طوری‌که در واقع سال۹۷ شهردار وقت تهران که عمر کوتاهی در شهرداری داشت، قرارداد ساخت و تامین ۶۳۰واگن از کشور چین از طریق سرمایه‌گذاری مشترک شرکت چینی با شرکت ایرانی را جلو برد اما فرآیند تصویب قرارداد به دوره پیروز حناچی منتقل شد. حناچی سال۱۴۰۰ توانست این قرارداد را به تصویب دولت و جلب موافقت بانک مرکزی برساند؛ به این صورت که چینی‌ها این تعداد واگن را از قرار هر واگن به قیمت حدود یک‌میلیون یورو، برای شهرداری تهران تامین و ارسال کنند. بااین‌حال، شهرداری در آن سال طبق قرارداد باید ۱۵درصد ارزش قرارداد که آن زمان ۵,۰۰۰میلیارد تومان برآورد شد، به شکل نقد و پیش‌پرداخت به طرف چینی پرداخت می‌کرد تا کار تولید شروع شود. اما شهرداری در آن زمان مدعی شد که بدون کمک دولت توان مالی پرداخت این موضوع نیست. با تغییر مدیریت شهری مدتی این موضوع مسکوت ماند. ولی سال گذشته بود که شهردار تهران به همراه هیاتی پرتعداد به چین سفر کرد تا تکلیف ۶۳۰واگنی را که در دوره ریاست‌جمهوری سابق پرونده‌اش برای کلان‌شهر تهران باز شده بود مشخص کند، شهردار تهران در سفر چندروزه خود به چین نه‌تنها آن‌گونه که اعلام شد قرارداد ساخت ۶۳۰واگن را به ساخت بیش از ۷۰۰واگن ارتقا داد، بلکه بسته‌ای از وسایل نقلیه اعم از تاکسی، اتوبوس، موتورسیکلت را نیز در قراردادش با چینی‌ها وارد کرد تا آن‌گونه که بارها اعلام کردند حمل‌ونقل تهران به سمت برقی و پاک‌شدن پیش برود. اما این موضوع با اما و اگرها همراه و با اختلافاتی در وزارت کشور ایجاد شد.

پول نفت جای دیگری هزینه شد
اکنون چند ماه از سفر شهردار تهران به چین و دولت هم از دوران گذار عبور کرده است و حالا مهدی چمران، رییس شورای شهر در جلسه اخیر شورا با بیان اینکه ۹درصد پیش‌پرداخت ساخت واگن‌ها انجام شده و مابقی را متاسفانه دولت پرداخت نکرده است، گفت: البته نفت فروخته شده و پول آن به بانک مرکزی داده شده اما دوستان خوبمان در وزارت کشور این مبلغ را در جایی دیگر هزینه کرده‌اند. تا زمانی که مابقی پول پرداخت نشود چین واگن‌ها را تحویل نخواهد داد. وی ادامه داد: واگن‌ها در حال ساخت است و اتوبوس‌ها نیز به محض پرداخت، ساخته می‌شود و این ساخت بسیار سریع است و مشکلی ندارند؛ البته گفته شد که روز شنبه این مبالغ پرداخته شده است. 
چمران گفت: وزارت کشور بنابر ضرورتی آن مبلغ را مورد استفاده قرار داده است؛ مثل پرداخت پول گندم که از مالیات بر ارزش افزوده صورت گرفت و بعد از نامه‌نگاری‌ها جایگزین شد.

باید ۴۳میلیون یورو به چین پرداخت شود
محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر هم با بیان اینکه همکاران ما در شرکت مترو و وزارت کشور از ساخت واگن در چین بازدید به عمل آوردند، خاطرنشان کرد: این واگن‌ها هدیه مدیریت شهری به مردم است و ساخت ۷۹۱دستگاه واگن آغاز شده است. یک رام قطار هفت واگنه هم در بهمن‌ماه وارد کشور خواهد شد. وی افزود: در این پروژه سهم به میزان ۱۵درصد توسط دولت باید پرداخت شود. ۱۰درصد تامین و پرداخت شده و پیش از حمل قطار باید ۴۳میلیون یورو معادل پنج درصد باقی‌مانده تامین شود و از دولت درخواست می‌کنیم به این موضوع توجه ویژه داشته باشد. هرمزی با بیان اینکه بیش از هزار دستگاه واگن باید تامین شود و مابقی واگن‌ها نیز متعلق به سایر کلان‌شهرهاست، تصریح کرد: دولت باید مبالغ را تامین کند تا بتوان واگن‌ها را وارد کرد. دولت برای اجرایی شدن قرارداد ۷۹۱دستگاه واگن کمک کند و امیدواریم شورا نیز پیگیری‌های لازم را در این خصوص داشته باشد.مسعود پزشکیان، هفته جاری راهی پاستور شد و فعالیت دولت را رسما آغاز کرد. اکنون باید منتظر ماند و دید سرانجام مراودات شهردار تهران با دولت چگونه خواهد بود و آیا زاکانی همچون سابق به جلسات هیات دولت می‌رود و می‌تواند در هماهنگی با دولت در جهت بهبود حمل‌ونقل عمومی گام بردارد یا حداقل دولت را اقناع کند که ۴۳میلیون یورو به چین برای واگن‌ها بپردازد؟