آگاه: موضوع از جایی آغاز شد که علی ضیاء به‌ظاهر من‌ومن‌کنان صحبت را با بازی اردشیر رستمی در سریال «دفتر یادداشت» که پیش از این از پلتفرم «فیلم‌نت» به کارگردانی کیارش اسدی‌زاده پخش شده است، باز کرد. در گام اول از این موضوع که در سریال به شکلی نامحسوس و زیرپوستی پیچیده شده بود قبح‌زدایی کرد و یکباره و بدون هیچ مقدمه‌ای بحث را آغاز کرد. ادامه‌اش به اباطیلی از آن دست که دهه‌ها پیش در دفاع از سینمای جنسی غرب گفته شده است، رسید و دفاعی آشکارا از این موضوع شکل گرفت. هرقدر هم که همجنس‌گرایی در ایران طرح شده باشد، باز هم صحبت از آن با وجود مناسبات قانونی و عرفی و اخلاقی در هر تریبونی نمی‌تواند ناآگاهانه رخ داده باشد؛ بنابراین اینجا سوال اصلی این است که واقعا علی ضیا و اردشیر رستمی از عواقب قانونی، عرفی و عمومی آنچه گفتند، خبر نداشتند؟ طرح این پرسش، موضوع را به منبع و منشأی ورای نظر دو شخص می‌رساند و دست‌کم این زنگ هشدار را به صدا درمی‌آورد که به‌جای تذکر و مجازات شخص، از جریانی که قصد راه‌اندازی‌اش را دارند، یقه‌گیری کنیم.
اعلام جرم دادستانی
در پی آنکه جنجال این گفت‌وگو در فضای مجازی بارها و بارها دست به دست شد و بسیاری از کاربران عمومی و رسانه‌ها از فضای ایجاد شده در این برنامه‌ها و اثرات آن بر ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی و اجتماعی انتقاد کردند، روابط عمومی ساترا از اعلام جرم دادستانی تهران علیه علی ضیا و اردشیر رستمی خبر داد و اعلام کرد: در پی انتشار این گفت‌وگوی اینترنتی، معاونت پایش و نظارت ساترا، گزارش کاملی درخصوص تبلیغ همجنس‌گرایی در برنامه علی ضیاء به کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای دادستانی کل کشور ارائه کرده که این گزارش توسط همکاران معاونت فضای‌مجازی دادستانی کل کشور بررسی و تایید شده است.
بار اول نیست!
علی ضیا که از مجریان تراز اول سابق صداوسیمای جمهوری اسلامی بود، بعد از مدتی غیبت و جدایی از تلویزیون، برنامه «با ضیا» را در بستر پلتفرم یوتیوب راه‌اندازی کرد و با این ایده که در برنامه قرار است درباره و با زنان اثرگذار ایرانی صحبت شود آن را به پخش و انتشار در قالب پادکست تصویری در این فضا رساند. بعد از آن و به مناسبت فرارسیدن نوروز با پیوند زدن برنامه به جریان‌های پوپولیستی و مبتذل، فارغ از ارزیابی ابعاد فرهنگی آن، جنجالی به راه انداخت که پای آن به صفحات پرمخاطب با محتواهای عامه‌پسند باز شد. ضیا با دعوت از نوجوانی که «رپر» بود و با اجرای قطعه‌ای میان برخی گروه‌های نوجوانان در فضای مجازی مشهور شده بود، موضوع روابط را در گفت‌وگو با این نوجوان مطرح کرد و درصدد بود هر آنچه را در خانواده ایرانی برای سالم‌سازی روابط در این مقطع سنی حساس رشته بودند، پنبه کند.
به نام مردم، به کام دلار
در سال‌های اخیر اقبال گسترده برنامه‌سازان به فعالیت در شبکه‌های اجتماعی که فضایی باز برای تولید هر نوع محتوایی و با هر پیوست اجتماعی و فرهنگی است، رشد عجیبی داشته است. نظارت بر این فضاها توسط نهادهای نظارتی و حاکمیتی، ناگزیر پسینی و بعد از انتشار آن است. یک پشتوانه قوی برای حضور در این فضا درآمد دلاری حاصل از تبلیغات است؛ بنابراین، فضایی ایجاد شده است که چنین افرادی جرات می‌یابند تا در ازای گرفتن بازدید و درآمدی با کمترین زحمت از طریق تبلیغات در پلتفرم یوتیوب اقدام به بیان هر حرفی و نمایش هرکاری بکنند. علی ضیا که در چند قسمت اخیر از برنامه‌اش با رکودی در بازدید و پسند مخاطبان روبه‌رو شده است، حالا کاری کرده است که در قسمت‌های تازه ارمغانی از رکوردی تازه در بازدید برای او آورده است. در حالی که پنج قسمت پیشین این برنامه هیچکدام بیش از ۵۰هزار بازدید نگرفته است، تلاش او برای گرفتن بازدیدی بیش از اینها به ثمر نشسته و ویدیوهای گفت‌وگو با اردشیر رستمی در این صفحه بیش از ۱۵۰هزار بار بازدید شده است.
پس توضیحات؟
آغاز انتقادها به برنامه علی ضیا از این نقطه بود. هیچ‌کس سوءظنی به او و برنامه‌اش نداشت، مگر جایی که به جنگ با ارزش‌های خانواده ایرانی برخاست. پاسخ ضیا به این انتقادها هم در نوع خودش جالب بود. او به ایجاد ارتشی سایبری متوسل شد و با دادن تبلیغ به صفحات عامه‌پسند اینستاگرام و تکرار عبارت «ارتش تک‌نفره» تلاش کرد تا به شیوه‌ای عوام‌گرایانه مشکل را حل کند و در مقابل انتقادها تنها سکوت کرد و توضیحی نداد.
شبکه نمایش خانگی، شعبه‌ای از هالیوود در ایران
کافی است که فضای شبکه نمایش خانگی ایران را دنبال کرده باشید، آنگاه به‌خوبی می‌دانید که خطای پرتکرار تولیدکنندگان در این فضاها چیزی نیست، جز تمسک و توسل بیش‌ازحد به موضوعات جنسی در قالب شوخی، شخصیت‌پردازی، دیالوگ‌نویسی و خلاصه به هر شیوه‌ای که میسر باشد.
در قرن میلادی گذشته و در جامعه متعصب و سخت‌گیر مسیحیت، فرآیند و جریانی آغاز شد که حالا از آن تحت عنوان انقلاب جنسی نام می‌برند؛ انقلابی که بیش از نیم‌قرن به طول انجامید و در دهه‌های آخر قرن بیستم میلادی به ثمر نشست. از محصولات این فرآیند، قبح‌زدایی از مصرف مشروبات و مسکرات، نمایش صحنه‌های جنسی و تقدس‌زدایی از خانواده بود. یکی از مهره‌های اساسی و اثرگذار این انقلاب، هالیوود بود که با هدف قرار دادن هنجارهای پیرامون مسائل و رفتار اجتماعی جنسی تلاش کرد تا جامعه‌ای مطیع‌تر با تحقق آزادی‌های جنسی افراطی پدید آورد. درنهایت، حالا کسی حتی به یاد نمی‌آورد که جامعه سنتی آمریکا چگونه می‌زیسته است و نظام رفتارهای جنسی را چگونه سامان می‌داده است. از این جامعه سنتی حالا تنها تصویری از جامعه آمیش‌ها* در اذهان مانده که با تمام خصلت‌های افراطی درآمیخته است. از خلال آزادی‌های جنسی در آمریکا و تولیدات رسانه‌ای و نمایشی که برای مخاطب جهانی برنامه‌ریزی و تولید می‌شود، هم‌جنس‌خواهی مطرح شد و آرام آرام از عملی شهوت‌طلبانه به اختلالی جنسی و روانی و سپس امری اجتماعی و عوام‌خواهانه و اخیرا در سال۲۰۱۸ میلادی نیز مطابق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO) از طبقه‌بندی اختلالات روانی خارج شده و امری طبیعی خوانده شد.
رسانه‌های سرگرمی‌محور تا مغز استخوان
واقعیت آشکار امروز این است که علی‌رغم اینکه هنر سینما و رسانه‌های نمایشی همگی صنعت سرگرمی خوانده می‌شوند، اثری بسیار عمیق بر دایره باورها و نظام ارزشی افراد و جامعه دارند و یک‌تنه می‌توانند موجب انقلابی در نظام ارزشی و اخلاق عرفی و عمومی آن در مدت کوتاهی شوند، به‌خصوص که حالا رسانه‌های دیجیتال تا رگ گردنمان به ما نزدیک‌اند و به‌سادگی به رفتارهای ما جهت می‌دهند؛ بنابراین، علاوه بر وجوب آگاهی و سواد برخورد با هر نوع محتوایی بر مخاطب، بر مراجع نظارتی نیز واجب است که پا بر گلوی جریان‌های مبتذل و مخرب ایجادشده نهند و بدون مماشات قانون را مرجع واحد رفتار با این افراد و موسسات قرار دهند.
* پیروان مذهب آمیش کماکان براساس روش‌های قدیمی نیاکان‌شان مانند استفاده از اسب برای کشاورزی و حمل‌ونقل، روش پوشش سنتی و ممنوعیت استفاده از برق و تلفن در خانه زندگی می‌کنند.
زیرپوستی‌های «دفتر یادداشت»
اردشیر رستمی چنانچه گفته شد، با بازی در سریال «دفتر یادداشت» بار دیگر بعد از سال‌ها به عرصه عمومی و شهرت بازگشت. او اولین‌بار در بازیگری با ایفای نقش در سریال «شهریار» ساخته کمال تبریزی شناخته شد. در کنار اینها اردشیر رستمی در فضای مجازی و به‌خصوص در اینستاگرام محبوبیتی دارد و «فن‌پیج»هایی (صفحات هواداری) با دنبال‌کننده‌هایی زیاد برای او ایجاد شده است. در این صفحات تکه‌هایی از بازی یا صحبت‌های او منتشر می‌شود و دست به دست می‌چرخد و بازدید زیادی می‌گیرد. معلوم است که طرز بیان و لحن او به مذاق مخاطب خوش می‌آید و درنهایت هم محتوای هر آنچه می‌گوید برای جمعیت کاربران جالب و واقعی می‌نماید. یکی از موضوعاتی که با مطرح شدن گفت‌وگوی علی ضیا و اردشیر رستمی در «با ضیا» دوباره به محل بحث تبدیل شد، همین ایفای نقش او در یک سریال شبکه نمایش خانگی به‌عنوان یک فرد همجنسگرا بود. علی ضیا به اردشیر رستمی گفت پیش از دعوت شما درباره‌تان با دوستی صحبت می‌کردم و حرف از بازی شما به جای شخصیتی همجنسگرا شد و آن دوست گفت که شخصیت واقعی شما جدا از این نقش نیست. حالا موضوع گرفتن مجوزهای پیشینی و پسینی سریالی که چندماه پیش تمام شده است به خودی خود به محل اصلی بحث تبدیل شده است. اگرچه در صفحه سریال در وبسایت فیلم‌نت ذکر شده که برای افراد زیر ۱۲سال مناسب نیست اما با وجود شوخی‌ها، دیالوگ‌ها و صحنه‌های جنسی‌ای که دارد در صفحات نقد و بررسی آثار ذکر شده است که برای مثبت ۱۸سال مناسب است. نظرات درج‌شده مخاطبان در این صفحات هم به‌خوبی این موضوع را تکمیل می‌کند. مع‌الاسف هیچکدام از این موارد تاکنون به چشم مراجع نظارتی شبکه خانگی نیامده است!