آگاه: رئیس پزشکی قانونی از جمع‌آوری ژنتیک کادر پرواز می‌گوید و اینکه قرار است اطلاعات ژنتیکی بسیاری افراد در این بانک قرار گیرد برای روز مبادا برای ایجاد تحول بزرگی در فناوری شناسایی افراد قرار است اطلاعات بعضی اقشار از خبرنگاران و افراد سرشناس گرفته تا مجرمان فراری و زندانیان غیر از ثبت‌احوال در بانک دیگری هم ذخیره شود. اطلاعاتی غیر از عکس و اثرانگشت و حتی گروه خونی و قرنیه چشم اطلاعاتی که در هر شرایطی قابل‌دسترسی و تطابق باشد طوری که دیگر نه فردی فرصت هزار چهره شدن را پیدا می‌کند و نه در تعیین هویت جدی ولو کاملاً سوخته شک کرد. عباس مسجدی رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در حالی از آغاز جمع‌آوری ژنتیک صاحبان مشاغل پرخطر خبر داد که آغاز این کار سال ۱۳۹۲ با دستور رئیس وقت قوه قضاییه برای جمع‌آوری اطلاعات ژنتیک همه ایرانیان زده شد. این کار به‌قدری جدی بود که یک معاونت زیرمجموعه سازمان پزشکی قانونی تشکیل شد تا در قدم اول با همکاری سازمان زندان‌ها اطلاعات ژنتیکی مجرمان را جمع‌آوری کنند. آن زمان ۸۲ عنوان مجرمانه را روی کاغذ آورده و تصمیم گرفتند از هر زندانی با جرم‌های در نظر گرفته‌شده که در حال گذراندن محکومیت بودند آزمایش بگیرند تا اطلاعات ژنتیک آنها در بانک اطلاعاتی سازمان پزشکی قانونی ثبت شود. سه سال گذشت تا برنامه‌ریزی‌ها و امکانات فراهم شد و در نهایت در سال ۱۳۹۵ گرفتن نمونه خون از این افراد شروع شد. کار طوری پیش رفت که امروز سازمان زندان‌ها حدود ۲۳۰ هزار نمونه خون از مجرمان گرفته و دستکم برای نیمی از آنها پروفایل هویتی در سامانه بانک اطلاعات هویت ژنتیک ثبت شده است.
افزایش حجم نمونه
همه‌گیری کرونا و تشدید تحریم‌ها همراه با کاهش واردات کیت‌ها و امکانات موجب کندی در پیشرفت این طرح شد تا مرکز تحقیقات پزشکی قانونی خود دست‌به‌کار شود و در نهایت در سال ۱۴۰۰ توانست کیت‌های بومی با استاندارهای جهانی بسازد. رضا رئوفیان که بعد از تشکیل بانک اطلاعات هویت ژنتیک ایران ریاست آن را بر عهده دارد سه ماه پیش از شتاب گیری فعالیت این بانک در ۲ سال اخیر و افزایش حجم نمونه‌ها و پروفایل‌ها خبر داده و گفته بود تا پایان سال جاری همه زندانیان تحت پوشش این بانک قرار می‌گیرند و تاکنون تطابق اطلاعات این بانک منجر به شناسایی بیش از هزار مجرم شده است. شاید همین تجربه موفق باعث شده است این طرح گسترده‌تر اجرا شود و بعد از زندانیان افراد دیگر هم در لیست بانک ژنتیک قرار گیرند. رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در مصاحبه اخیر خود این را تا تأیید کرده و گفته قرار است تا این کار به‌صورت گسترده در کل کشور انجام شود و بر این اساس مقامات عالی‌رتبه کشوری افراد دارای مشاغل پرخطر چون آتش‌نشانان کادر پرواز نیروهای مسلح جنگلبانان کارگران معادن و خبرنگاران گروه‌های هدف این طرح هستند. به گفته او هم‌اکنون نمونه‌گیری از کادر پروازی کشور آغاز شده است و با در اختیار داشتن کیت و امکانات کافی می‌توان در مرحله بعد جمع‌آوری ژنتیک خبرنگاران را آغاز کرد.
بانک هویت ایرانی‌ها چیست؟
بانک ژنتیک ابزار چندمنظوره‌ای بوده است که با کاربرد هویتی و کمک به شناسایی مجرمان و تسریع حل پرونده‌های قضایی و جنایی در کشورهای پیشرفته دنیا شکل‌گرفته و عملاً نشان داده است که نه تنها توانایی تسریع در پاسخ‌دهی به پرونده‌های مربوط را دارد بلکه می‌تواند نقش پیشگیری‌کنندگی از وقوع جرم داشته باشد در طی سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ مجموعه نمونه‌های بیولوژیک مجرمان مشمول ورود به بانک ژنتیک در ایران به ۴۰ هزار نمونه می‌رسد. این بانک در ایران به‌عنوان یک ابزار قدرتمند و روزآمد در اختیار نیروهای پلیس و پزشکی قانونی قرار گرفته است تا آنان نیز بتوانند به نحو بهتر و سریع‌تر از پیش در راستای احقاق حق مظلومان و شناسایی مجرمین اقدام کند.
۱۳آزمایشگاه ژنتیک پزشکی قانونی فعال است
۱۰سال پیش ۶۰ کشور دارای بانک ژنتیکی بودند
۸۰کشور در حال حاضر در دنیا مجهز به بانک ژنتیک هستند
۲۳۰ هزار نمونه از مجرمان ۳۱ استان اخذ شده
۱۲۰هزار مورد از نمونه ها در سامانه بانک ثبت شده است