۲۳ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۱:۰۲

در روزهای گذشته، وزیر حمل و نقل و زیرساخت ترکیه، عبدالقادر اوغلو در شبکه اجتماعی ایکس از رفع فیلتر شبکه اجتماعی اینستاگرام در پی مذاکره با مسئولان این پلتفرم درباره رفع مشکلات مربوط به سانسور در آن خبر داد. او در ادامه گفته است که «متا»، شرکت مادر شبکه اجتماعی اینستاگرام با پذیرش اجرای قوانین ترکیه متعهد به حذف کارآمد محتواهای مربوط به جنایات خاص یا تبلیغات تروریسم شده است.

آگاه: اجرای محدودیت و مسدودسازی دسترسی کاربران این کشور به اینستاگرام در اواسط مردادماه از جایی آغاز شد که یکی از مقامات دولت ترکیه خط‌مشی این پلتفرم را با عنوان «ممانعت فعالانه» از انتشار پیام‌های تسلیت شهروندان این کشور در پی شهادت رییس‌دفتر سیاسی جنبش حماس، اسماعیل هنیه خواند. پیش از آن نیز در روزهای گذشته و در ابتدای این اقدام اینستاگرام، مدیر اداره ارتباطات این کشور، فخرالدین آلتون این پلتفرم را به سانسور محکوم کرده بود. 
در نهایت رییس‌جمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان، اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی هم‌خانواده را به فاشیسم دیجیتالی در سانسور انتقادات به رژیم صهیونیستی محکوم کرده و گفت: آنها حتی یک جمله ساده در انتقاد از رژیم صهیونیستی را توهین می‌دانند، ما با فاشیسم دیجیتالی روبه‌رو هستیم.  طی مذاکره دولت ترکیه با مدیران اینستاگرام تعهدی به شرایط دوازده‌گانه دولت این کشور از سوی مدیران این پلتفرم پذیرفته‌ شد که از جزئیات آن چیز دقیقی منتشر نشده است اما خلاصه‌اش می‌شود اینکه علاوه‌بر فعال کردن دوباره حساب‌هایی که در پی انتشار پیام‌های تسلیت را بدون هشدار قبلی بسته شده بود و ارتباط با مقامات دولتی این کشور در صورت وقوع مشکلات قانونی، به گفته وزیر زیرساخت و حمل‌ونقل ترکیه، دستاوردهای قابل‌توجهی نیز در افزایش امنیت در محیط دیجیتال در ترکیه، انطباق قانونی، حفاظت از حقوق کاربران و توسعه مکانیزم بازرسی منصفانه به دست آمده است که همه و همه در راستای تحقق حکمرانی یکپارچه ترکیه بر فضای مجازی به شمار می‌رود. 
حاکمیت بر شبکه اینترنت در هر کشوری از ایده‌آل‌های حوزه حکمرانی و سیاست‌گذاری است که تاکنون در هیچ کشوری بدون اقدامات محدودکننده و اعمال سانسور محقق نشده است. برخی از کشورها مانند چین و روسیه اقدام به بومی‌سازی شبکه‌ اینترنت کرده و از شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار نمونه‌های داخلی با ویژگی‌هایی در محدوده اعمال حکمرانی و بازدارنده فرهنگ‌های خارج از جغرافیای خودشان کرده‌اند اما در مجموع حالا حکمرانی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی نه در دست متخصصان آن در هر جغرافیا که در خدمت مالکان و سرمایه‌داران این ابررسانه‌هاست. این‌ها افرادی هستند که صاحب مجموعه‌های بین‌المللی بزرگ رسانه‌ای هستند و بیش از همه اقتصاد این مجموعه‌های بزرگ برای آنها اهمیت و اولویت دارد.  با این حال اعمال سیاست‌های مدنظر هر دولت‌-ملتی در این فضای آشفته و بی‌قانون بسته به نوع تعامل با این رسانه‌ها تا حدی می‌تواند در مسیر تحقق قرار بگیرد در غیر این‌صورت ناگزیر دستخوش محدودیت‌هایی می‌شود تا زیر یوغ حکمرانی سرمایه‌داران رسانه‌ای جهان و سیاست‌های ضدانسانی آنها قرار نگیرند. مسدودسازی دسترسی یک جغرافیا گرچه باب طبع یک پلتفرم در سطح جهانی نیست اما سازگاری و انعطاف‌پذیری در برابر اعمال حکمرانی واحد ملی نیز اتفاق پرتکراری نیست.  از سوی دیگر با مذاکره و در نهایت همکاری «متا» با کشور ترکیه در راستای کمک به وحدت حکمرانی دولتی در فضای اینستاگرام، گمانه‌زنی‌هایی مطرح می‌شود که در آستانه انتصاب وزرای جدید فرهنگ و ارتباطات با وجود موانع بین‌المللی چون اعمال تحریم‌ها و ضدیت با مواضع انسانی کشور ما در سطوح مختلف دیپلماسی، آیا فرصتی برای دستیابی به یکپارچگی در حکمرانی فضای مجازی ایران فراهم می‌شود یا خیر.