۱۰ مهر ۱۴۰۳ - ۱۱:۲۲

 در چهار سال گذشته، یعنی از سال۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ درمجموع ۵۷هزار خودرو اسقاط شده‌اند، درحالی‌که فقط سال گذشته، ۷۲هزاردستگاه خودرو اسقاط شده بود. باتوجه‌به قدرت خرید پایین مردم، بازار خودرو مملو از خودروهای فرسوده شده و همین خودروها در حال معامله شدن هستند. سالی حدود ۵ تا ۵.۵میلیون معامله خودرو در کشور اتفاق می‌افتد که فقط حدود ۱۵درصد خودروی صفر و حدود ۸۵درصد خودروهای کارکرده است.  

آگاه: صنعت خودروی ما به دلایل اقتصادی دچار چالش است و هیچ چیز در آن مقیاس‌پذیر نیست. گرانی خودرو و قطعات و کاهش درآمد خانواده باعث شده تا خانوار نتوانند از خودروی خود نگهداری کنند؛ بنابراین با هر تصادف با مشکل مواجه می‌شود و عموما آن را تعمیر نمی‌کنند و یک خودروی فرسوده و آلاینده به تعداد خودروهای درحال تردد اضافه می‌شود.
به نظر می‌رسد سیاستگذاری صنعت خودرو باتوجه‌به چالش‌های متعدد از جمله تقاضا و زیان انباشته، قیمت‌گذاری دستوری، محدودیت‌های ارزی و... به بازنگری جدی نیاز دارد. اینکه سیاستگذار باید فکری برای قیمت‌گذاری دستوری و راهبری شرکت‌های خودروساز کند، ضرورتی اساسی است چراکه با راهبری فعلی، چیزی جز افزایش زیان انباشته و فرسودگی بیشتر خودروهای در حال تردد را شاهد نخواهیم بود.

جای خالی فعالان صنعت خودروسازی
«مهران سالاریه» رییس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده گفت: اسقاط خودرو از ابتدای امسال مثبت و افزایشی بوده و در مقایسه با سال گذشته روند جهشی داشته است که نشان از سرمایه‌گذاری و همکاری خوب از سوی مراکز اسقاط است.   وی ادامه داد: روند افزایشی و جذابیت ایجادشده در بازار اسقاط خودرو باعث شده تا مراکزی که در سال‌های گذشته راکد و غیرفعال بودند یا به همکاری تمایلی نداشتند دوباره فعال شوند و سرمایه‌گذاری در این زمینه در مقایسه با سال گذشته افزایش داشته است.   سالاریه به ریسک (خطرپذیری) سرمایه‌گذاری در این بازار اشاره کرد و ادامه داد: فعالان این صنعت باید به نحوی وارد بازار شوند که حضورشان مداوم و سودآور باشد، زیرا افرادی که برای کسب سود مقطعی وارد این بازار می‌شوند معمولا ضرر می‌کنند.  
رییس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده از تدوین آیین‌نامه‌ای با مشارکت انجمن و دستگاه‌های مرتبط در این حوزه خبر داد و گفت: این آیین‌نامه بعد از تکمیل برای تصویب به هیات دولت ارسال می‌شود.  
وی به حجم ۶۰همتی بازار اسقاط خودروهای فرسوده اشاره کرد و گفت: بر اساس برآوردها با سرمایه‌گذاری و گردش مالی در شش‌ماهه نخست امسال حدود ۳۰هزار میلیارد تومان جذب این بازار شده است که با همت هر یک از فعالان این میزان قابل افزایش است.   رییس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده با بیان اینکه مسئولان این ستاد پای کار اسقاط خودروهای فرسوده هستند؛ گفت: خودروی فرسوده هرچه بیشتر از رده خارج شود می‌توانیم به تکلیف برنامه هفتم حتی اسقاط ۵۰۰هزار خودرو در سال نخست اجرای آن دست یابیم. هر چند این عدد آرمانی است، برنامه‌ریزی ما این است که بتوانیم با اسقاط ۳۰۰هزار خودرو از حدنصاب سال ۱۳۹۳ عبور کنیم.سالاریه با بیان اینکه ادامه این مسیر مستلزم تداوم همکاری است، گفت: خودروسازان را برای ارائه گواهی اسقاط پای کار آورده‌ایم تا به‌جای پرداخت عوارض نقدی، گواهی اسقاط بدهند. بعد از این نقش و همکاری اعضای مجمع انجمن صنفی خودروهای فرسوده کشور را می‌طلبد که گواهی اسقاط‌ها را به‌اندازه کافی تولید کنند و موارد تولید، سرمایه‌گذاری، پذیرش و احراز اصالت‌شده را به تایید ناجا برسانند تا بتوانیم انباشت ۴۰هزار خودروی فرسوده در مراکز اسقاط را که عدد کمی نیست حداقل به ۵۰درصد و حتی کمتر کاهش دهیم.  وی افزود: هر چه انباشت خودروی اسقاطی کمتر شود، دست ما بازتر است و می‌توانیم خودروسازان را به مرحله‌ای برسانیم که ۱۰۰درصد عوارض را به‌صورت گواهی اسقاط بدهند و این یک موقعیت و فرصت است.


سن ماشین ها چقدر است؟
حدود هشت میلیون دستگاه از خودروهای کشور مربوط به سایپا و خانواده پراید است، حدود هفت‌میلیون دستگاه پژو و حدود چهارمیلیون بقیه مربوط به سایر محصولات ایران‌خودرو است که در مجموع سهم این سه خانواده ۱۹میلیون از ۴.۲۲میلیون دستگاه خودرو در کشور است.
بر اساس آمارها، ۱۰درصد خودروهای در حال تردد عمرشان بالای ۲۰سال است. ۲۲درصد آنها عمرشان بین ۱۵ تا ۲۰سال، ۲۵درصد بین ۱۰ تا ۱۵سال و حدود ۵۷درصد خودروها نیز بالای ۱۰سال هستند. این به معنای مصرف بالای سوخت و آلایندگی بیشتر، ایمنی کمتر و هزینه نگهداری بالاتر است. ۱۳درصد خودروها زیر ۱۰۰۰کیلومتر کارکرد هستند و تقریبا به‌نوعی صفر کیلومتر به حساب می‌آیند. ۲۸درصد بین ۱۰۰۰کیلومتر تا ۱۰۰هزار کیلومتر کار کرده‌اند و ۲۴درصد بین ۱۰۰ تا ۲۰۰هزار کیلومتر کار کرده‌اند و اگر ماشین بالای ۲۰۰هزار کیلومتر را فرسوده بدانیم حدود ۳۳درصد خودروها در این محدوده هستند.

روایت فرسودگی

۶ درصد      خودروهای سواری
۹۰ درصد      موتورسیکلت
۲۳ درصد      کامیون و کامیونت‌ها
۴۷ درصد      تاکسی‌ها
۸۶ درصد      مینی‌بوس
۳۲ درصد      خودروهای دولتی 
۵۶ درصد      اتوبوس‌های برون‌شهری 
۸۲ درصد     اتوبوس‌های درون‌شهری