آگاه: پیش از سخنرانی مسعود پزشکیان، رییسجمهوری، وزرای بهداشت و علوم و چند تن از اساتید درباره مسائل دانشگاه صحبت کردند. هنگامی که نوبت به نطق رییسجمهوری رسید، تعدادی از دانشجویان اعتراض کردند که چرا فرصتی برای سخنرانی به آنان داده نشد.
پزشکیان نیز در واکنش به این اقدامات از دانشجویان، گفت: «دانشجو که شلوغ نمیکند، بگذارید من حرفم را بزنم تا ببینیم در ادامه چه میشود. اگر میخواهید جلسه را به هم بزنید، من کلا بروم. یک نفر را بهعنوان نماینده تشکلها انتخاب کنید تا در پشت تریبون قرار بگیرد و حرفش را بزند.»
این اقدام رییسجمهوری با تشویق حضار همراه شد و زمانی که عضو بسیج دانشجویی به روی سن آمد، پزشکیان از پشت تریبون کنار رفت، از سن پایین آمد و روی صندلی خود نشست تا این فعال دانشجویی صریح و بیپرده مطالب خود را بیان کند؛ او هم به لب انتقاد گشود و از رییسجمهوری خواست تا در بین دانشجویان حضور یابد و صحبت آنها را هم بشنود.
همان روز حاشیههای آغاز سال تحصیلی جدید دانشگاهها در رسانهها بازتاب پیدا کرد و حتی روزنامههای حامی دولت بهصورت ویژه به آن پرداختند و با تیترهایی همچون «دانشگاه پس از خالصسازان»، «زنده باد مخالف من»، «آغاز سال تحصیلی پرماجرا»، «زنده باد مخالف»، «بازگشت روزهای خوب دانشگاه» و... از نحوه برخورد رییس دولت چهاردهم با منتقدانش حمایت کردند. همچنین سیاسیون و حزبیهای همسو با دولت، این اقدام پزشکیان را نشأتگرفته از «وفاق ملی» او میدانند.
پزشکیان در دانشگاه تهران نمادی از وفاق بود
سعید نورمحمدی، سخنگوی حزب ندای ایرانیان در گفتوگو با خبرنگار روزنامه «آگاه» نوع برخورد و روش پزشکیان را نسبت به شیوه و روش دولتهای گذشته متفاوت خواند و گفت: رییسجمهوری در برنامههای انتخاباتیشان هم نسبت به نوع برخورد با دانشجویان و دانشگاهیان اعتراض کردند. وی خاطرنشان کرد: از اینرو از آقای پزشکیان انتظاری جز این نبود که به مخالفان خودشان تریبون داده و اجازه بدهد که آنها هم صحبت کنند، منتقدان و مخالفان را غیرخودی تلقی نکند ضمن آنکه آنها را هم فرزندان این کشور بداند.
سخنگوی حزب ندای ایرانیان با بیان اینکه برخورد آقای پزشکیان با دانشجویانی که معترض بودند و میخواستند سخن بگویند برخورد یک پدر بود، اظهار کرد: امیدوارم رفتار پدرانه آقای پزشکیان به الگویی برای همهتبدیل شود. نورمحمدی با اشاره به اینکه دانشجویان در این نشست توانستند صحبتهای خود را خیلی صریح بیان کنند، تصریح کرد: اساس برنامه افتتاح سال تحصیلی با برنامه ۱۶آذر کمی متفاوت است در برنامههای ۱۶آذر به تشکلها وقت داده میشود که پشت تریبون بیایند و سخن بگویند و معمولا در برنامه افتتاح سال تحصیل پیش نمیآید که دانشجویان صحبت کنند. وی یادآور شد: اما با این حال، اینکه بخشی از دانشجویان بتوانند پشت تریبون بیایند و صحبت کنند، دیدگاههایشان را مطرح کنند و صدای خودشان را به رییسجمهوری برسانند به اعتقاد من، اتفاق قابل تاملی بود و دقیقا همان نکتهای بود که آقای پزشکیان در بحث وفاق بر آن تاکید داشته و دارند.این فعال سیاسی اصلاحطلب با بیان اینکه آقای پزشکیان این کشور را متعلق به همه طیفهای فکری، سیاسی میداند و معتقد است همه باید بتوانند بیایند سخن بگویند، اعتراضشان را فریاد بزنند و هر انتقادی از رییسجمهوری و دولت دارند بهراحتی بیان کنند، گفت: به اعتقاد من، معنی وفاق همین است و آقای پزشکیان امروز در دانشگاه تهران نمادی از وفاق ملی بود، اما آیا آن طور که حامیان دولت می گویند، این اقدام رئیسجمهور یک تابو شکنی بود؟
نظر رهبری در مورد نقد شدن چیست؟
رهبر انقلاب سال۹۸ در دیدار با دانشجویات صراحتا گفتند: «خیال نکنید من از شنیدن اینجور نقدها ناراحت میشوم؛ نه، من از اینکه این حرفها زده نشود، ناراحت میشوم! بنده در جلسات دانشگاهی و دانشجویی که اینجا هستند میبینم بعضیها از روی احترام خیلی حرفها را که خیال میکنند من ناراحت میشوم، نمیزنند و من از نگفتن ناراحت میشوم من از گفتن ناراحت نمیشوم. من از انتقاد استقبال میکنم. انتقاد هست و کم نیست و بنده اینها را دریافت میکنم.»
رهبری انتقاد را نشانه ضعف نمیدانند و در اینباره معتقدند: «البته معنای این حرف آن نیست که ما بگوییم هیچکس حق ندارد از دولت انتقاد کند؛ چون انتقاد به معنای تضعیف نیست. انتقاد اگر دلسوزانه و منصفانه باشد، کمک هم میکند. اگر انتقادی دلسوزانه هم نبود، بالاخره دانسته میشود. در مقابل حرکت دولت، اگر یک وقت عیبجوییِ غیرمنصفانهای هم بشود، نخواهد توانست افکار عمومی و واقعیتهای بیرونی را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین من نمیخواهم انتقاد را منع کنم؛ اما تخریب را چرا. تخریب به هیچوجه مصلحت نیست. با هیچ توجیهی کسی نمیتواند خود را قانع نماید که دولت را تخریب کند.»
جوانی که به رهبری نقد کرد و مورد تشویق ایشان قرار گرفت!
در سال۸۸ و در جریان دیدار و گفتوگوی جوانان نخبه علمی کشور با رهبر انقلاب، یکی از حاضران بدون هماهنگی با مجری مراسم و به دعوت رهبر انقلاب، پشت تریبون قرار گرفت و به شکل صریح، از برخی سیاستها و رویههای حکومتی انتقاد کرد، سخنان افراد منتخب تمام شده بود و مجری برنامه با اعلام پایان وقت صحبتهای حاضران، از رهبر انقلاب دعوت کرد برای جمع صحبت کنند. در این زمان چندتن از حضار خواستار حضور در پشت تریبون و بیان نظراتشان شدند که رهبری از مجری پرسیدند کسی نمانده که صحبت کند؟ مجری پاسخ داد اگر شما اجازه بدهید، همه جمع هزارنفرهای که اینجا هستند، دوست دارند صحبت کنند، اما وقت محدود است.
در این هنگام رهبر انقلاب به یکی از جوانان در وسط جمعیت که پرشورتر از بقیه خواستار حضور در پشت تریبون بود، اما توسط برگزارکنندگان مراسم نشانده شد، اشاره کردند و گفتند: «آن آقایی که پا شده بودند، ایستاده بودند و نشاندندشان... شما بفرمائید.»
جوان متقاضی در جایگاه قرار گرفت و خود را دانشجوی ریاضی دانشگاه شریف معرفی کرد. وی ابتدا از نحوه انتخاب افراد برای صحبت نزد رهبری گله کرد. این گلایه افرادی بود که نوبت بیان نظراتشان را نیافته بودند و با تشویق حضار روبهرو شد.
بحشی از سخنان وی موضوع نقد رهبری بود. وی گفت: «من شاید چهار- پنج سال است که به صورت جدیتر روزنامه میخوانم و مجلات را مطالعه میکنم. این مدت واقعا به یاد نمیآورم که مطلبی را با عنوان نقد رهبری خوانده باشم... نقد رهبری را هم به شکل عمومی میشود مطرح کرد و هم به صورت خاص در مجلس خبرگان. من احساس میکنم اگر چنین نشود، این شرایط منجر به نفاق و کینه میشود؛ مثلا یک چیزی که در ابتدا یک انتقاد ساده است، چون بستر مناسبی برای بیان پیدا نمیکند، ممکن است جنبه مغرضانه به خود بگیرد و کمکم بیانصافیهایی پیدا شود.» در این هنگام، یادداشتی حاکی از اتمام وقت به سخنران داده شد. او از رهبری پرسید وقت گذشته است، اما اگر موافق باشید ادامه دهم؟ رهبر انقلاب نیز با اشتیاق پاسخ دادند: البته از اول هم وقت گذشته بود، ولی من موافق ادامه صحبتهای شما هستم. این دانشجو صحبتهایش را ادامه داد و برخلاف سایرین که طبق هماهنگی با مجری مراسم، صحبتهایشان را در چهار دقیقه محدود میکردند، حدود ۱۰دقیقه صحبت کرد و در ادامه با انتقاد از چگونگی برخورد نیروی انتظامی با تجمعات پس از انتخابات پرسید: «اگر مقداری روشهای اقناعیتر داشتیم و از خشونت بهجز در موارد ضرورت استفاده نمیکردیم، نظام ما بقای بهتری نداشت؟ آیا مردم متحدتری نداشتیم؟ چون وحدت واقعی به نظر من بیش از اینکه با نصیحت حاصل شود نتیجه رفتار مردم با حکومت و رفتار حکومت با مردم است و رفتار مردم با همدیگر است.» وی در پایان، مودبانه تشکر کرد و به جای خود بازگشت و رهبر انقلاب نیز مانند بقیه سخنرانان از او با بیان «طیب الله انفسکم» تقدیر کردند.
از این رو میتوان نتیجهگیری کرد که مسئولان ارشد بهویژه سران سه قوه همواره باید از منتقدان استقبال کنند و پذیرای دیدگاه و نظرات آنها باشند؛ رهبر انقلاب بهعنوان شخص اول کشور همواره آغوش خود را برای دریافت نظرات دانشجویان باز میکنند و این نشان از توجه معظم له به جایگاه نقد در جامعه سیاسی ایران است. رییسجمهوری هم در همین راستا به منتقد و نظر او در دانشگاه تهران احترام گذاشت؛