آگاه: سیامک اسلامی با بیان این مطلب درباره ملاک تشخیص اختراع نیز گفت: مالکیت فکری در کشور ما با علامت تجاری آغاز شده و دارای دو بخش مهم یکی مالکیت صنعتی و دیگری مالکیت ادبی و هنری است. بخش اول که مالکیت صنعتی است قدمت صدساله در کشور دارد و در کشور ما بهخوبی پیشرفت کرده است، بهدلیل اینکه در بخش اول ازلحاظ الحاق به معاهدات بینالملل بهخوبی پیشرفت کردهایم. کشور ما در حوزه مالکیت صنعتی عضو ۹معاهده بینالمللی شده است ولی در حوزه مالکیت ادبی و هنری، عضو معاهدات بینالمللی نیستیم.
سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: هر پنج دقیقه یک پرونده ثبت علامت تجاری و هر ۵۰دقیقه یک پرونده ثبت اختراع و هر ۷۰دقیقه هم یک پرونده ثبت طرح صنعتی در مرکز مالکیت معنوی تشکیل میشود. تمام پروندههای یادشده بهصورت شکلی و ماهوی مورد بررسی قرار میگیرند و در صورت انطباق با قوانین و مقررات ثبت میشوند.
سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با تاکید بر اینکه باید اختراعپذیری را بالا ببریم، گفت: کشور ما معادن زیادی دارد. مهم این است که قابلیت استخراج معادن خود را بالا ببریم. یکی از جاهای مهم اختراعپذیری این است که مراجع علمی و فنی ما اصول را بدانند. چند سالی است که عملا دورههای تخصصی را در حوزه علائم تجاری و نیز طرحهای صنعتی و اختراعات را برگزار کردیم. دورههای ما شامل پایه و مقدماتی و متوسط و پیشرفته است. دانشگاهها و مراکز علمی و فنی و پارکهای علم و فناوری استقبال خوبی از این موضوع کردند و بهصورت میانگین هر هفته مدرسان حوزه اختراع در یک نقطه کشور حضور دارند و آموزشهای لازم را ارائه میدهند.
اسلامی ادامه داد: ابداعات باید سه شرط اعم از جدید و بدیع بودن و قابلیت تولید صنعتی را داشته باشد. زمانی که اختراع ثبت میشود و گواهینامه ثبت میگیرد، اصطلاحا به آن Patent میگوییم. آموزش اولین و مهمترین گام برای این است که ما بتوانیم فرهنگ اختراع را گسترش دهیم و باید روشهای اختراع را ترویج دهیم. باید دانشگاهها حتما یکی از واحدهای درسی را تحت عنوان توانمندسازی حوزه اختراع در نظر بگیرند؛ بهویژه در رشتههای مرتبط با فنی و حوزههای مهندسی و پزشکی و زیست شناسی. ما باید فرآیند تجاریسازی اختراعات را تسهیل کنیم، زیرا زمانی میتوانیم موفق باشیم که شانس ثبت اختراع را بالا ببریم اما شرط کافی این است که گواهینامههای اختراع که ثبتشده تجاریسازی شود. وی با بیان اینکه قانون حمایت از مالکیت صنعتی مصوب ۱۴۰۳ بسیار مهم است، گفت: این قانون پنج آییننامه اجرایی دارد که سه آییننامه آن مصوب رییس قوه قضاییه و دو آییننامه دیگر مصوب هیاتوزیران است. ما درحال تدوین اصلیترین آییننامه این قانون هستیم و برای این موضوع با دانشگاهها و اتاق بازرگانی ارتباط داریم. این قانون، آییننامه مهمی به نام آییننامه تجاریسازی اختراعات ثبتشده دارد. ما در این آییننامه فرآیندی را پیشبینی میکنیم تا با همکاری وزارت صمت و سایر دستگاههای متولی بتوانیم حلقه تجاریسازی اختراعات را مورد حمایت قرار دهیم.
سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور افزود: قانون جدید حمایت از مالکیت صنعتی چندین تاسیس جدید در کشور دارد و اولین موضوع این است که قرار است ظرف سه سال ارزیابی ماهوی اختراعات هم وارد مرکز مالکیت معنوی شود. تا قبل از ۱۳۸۶ کسی که میخواست در ایران اختراع ثبت کند، کافی بود آگهیاش را در روزنامه رسمی منتشر کند. از سال۸۶ به بعد، ارزیابی ماهوی هم به آن اضافه شد ولی باتوجهبه ظرفیتهای علم و فناوری این امر را به دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی واگذار کردیم؛ اتفاقی که در قانون جدید رخ داده است و باید ظرف سه سال آن را به منصه ظهور برسانیم این است که ارزیابی ماهوی هم باید مرکز مالکیت معنوی انجام دهد؛ بنابراین ما برنامه جذب گسترده برای ارزیابی اختراعات داریم. کار مهم دیگر تاسیس کارگزاریهاست. اکنون ما یکسری مجوزهای نظارت در حوزه مالکیت فکری اعطا کردیم که در حوزه اختراع، مقدمات پرونده را آماده کنند. فرضا یک نفر مخترع است ولی شاید نتواند خوب صحبت کند و نمیتواند ایدهاش را بهخوبی روی کاغذ بیاورد؛ در اینجا کارگزاریها به آمادهسازی یک پرونده خوب کمک میکنند.
اسلامی ادامه داد: موضوع دیگر بحث حفظ اسرار تجاری است که در قانون تعریف شده و ضمانت اجرای آن هم آمده است و دایره وسیعی از اطلاعات شماره مشتریان جزو اسرار تجاری محسوب میشود و نقشهها و نمودارها و موضوعاتی که در کشور هست و در دادگاهها محل نزاع است، افشای اسرار تجاری بدون مجوز است که قانون نگاه ویژهای به آن داشته است.
وی افزود: ما باید اختراع کردن و آموزش اختراع را نهتنها از دانشگاهها بلکه از مهدکودکها و کودکستانها آموزش دهیم. در اتحادیه اروپا برای حقوق مالکیت فکری از سهسالگی دورههای آموزشی دارند. ما هم باید بتوانیم با بازیهای ساده، کودکان را با مفاهیم مالکیت فکری و حقوق آشنا کنیم؛ بنابراین اولین هدفگذاری ما باید مدارس باشد و در صف اول مدارس ما مدارس سمپاد هستند که برنامههای خاصی هم برای مدارس تیزهوشان داریم.اسلامی با طرح این سوال که چرا نشانههای جغرافیایی اهمیت دارد، گفت: نشانههای جغرافیایی تداعی فرهنگ و جغرافیا و اقلیم و سنت ماست و خوشبختانه در این آیتمها پیشرفته هستیم مثل فرش قم یا زعفران گلستان و... .
وی افزود: اگر میخواهید در حوزه علائم تجاری، خدمتی را ارائه دهید، مثل خبرنگاری، مجریگری یا تولید کارگاه و... راه بیندازید، باید وارد سیستم طبقهبندی بینالمللی (نیس) شوید که دولت ما به این معاهده بینالمللی پیوسته است. تمام کالاها و خدمات جهان در ۴۵طبقه قرار میگیرد. طبقه یک تا ۳۴کالامحور و طبقه ۳۵ تا ۴۵خدمتمحور است که شامل ۱۰۰هزار نوع کالا و خدمت میشود. مثلا یک نفر تولیدکننده بستنی است یا یک نفر گلآرا و دیگری قاضی یا مجری و... است؛ لذا ما بهدلیل اینکه سیستمهایمان مطابق با سیستمهای وایپو (سازمان جهانی مالکیت فکری) است، طبقهبندی مشاغل خانگی نداریم.
وی با یادآوری اینکه قبلا مشاغل خانگی نمیتوانستند مدارک مشخصی ارائه دهند و بهویژه جاهایی که در حوزههای حقوق مصرفکننده است، گفت: فرضا یک نفر میخواهد در منزلش کیک یا محصولی تولید کند یا سیستم مرتبط با گاز یا گرمایش یا الکتریسته تولید کند، باید حتما از مراجع متولی مجوز داشته باشد؛ مثلا فردی که میخواهد محصولی را مرتبط با بدن انسان تولید کند، حتما باید از سازمان غذا و دارو مجوز بگیرد یا اگر فردی میخواهد در رابطه با سیستمهای مرتبط با ایمنی، کاری انجام دهد باید از سازمان استاندارد مجوز داشته باشد، اگر فردی هم میخواهد قطعهای را در رابطه با بخاری گازی تولید کند باید مجوز سازمان استاندارد را داشته باشد. بهطورکلی اگر متقاضیان این موارد را رعایت کنند میتوان گفت که بیش از ۷۰ تا ۸۰درصد مشاغل خانگی مشمول دریافت علامت تجاری خواهند شد. بهطورکلی درخواست ثبت علائم تجاری ازسوی مشاغل خانگی نسبتا قابلتوجه بوده است.
۱۵ آبان ۱۴۰۳ - ۱۱:۵۱
سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: هر پنج دقیقه یک پرونده ثبت علامت تجاری و هر ۵۰دقیقه یک پرونده ثبت اختراع و هر ۷۰دقیقه هم یک پرونده ثبت طرح صنعتی در مرکز مالکیت معنوی تشکیل میشود.