آگاه: کلانتری در ابتدای این مراسم گفت: پیش از این برنامه، چند نشست با اهالی حوزه چاپ و نشر و نویسندگان داشتیم که در این دیدارها در جریان مسائل و مشکلات چاپ و نشر قرار گرفتم؛ مسائلی که اگر به‌دقت موشکافی کنیم با استعداد، ظرفیت و توانمندی در کشور همچنین گفت‌وگو، بحث و اتکا به شواهد و تجارب گذشته می‌توان آنها را حل کرد. وی افزود: کتاب، بسط وجود آدمی روی صفحات کاغذی است؛ تمدن، ثمره کتاب است و هرچه کتاب را تکریم کنیم وجود انسان را تکریم کرده‌ایم.
کتاب، حلقه گمشده جامعه امروز و فرداست
کلانتری با بیان اینکه کتاب، حلقه گمشده جامعه امروز و فرداست، گفت: کتاب اندیشه‌ها را به تصویر می‌کشد و فرصتی برای به اشتراک‌گذاری تجربیات است، باید به آن برگردیم، همه فعالان حلقه‌های این زنجیره باید دست به دست هم بدهند تا کتاب را به بطن جامعه بازگردد.
در ادامه این نشست، مریم جدلی، مدیرعامل انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر گفت: خدمات وزارتخانه به ناشران، حوزه‌های مختلفی را شامل می‌شود؛ بخش عمده این خدمات ازطریق سامانه‌ها ارائه می‌شود. سامانه‌ها باید به‌دنبال تسهیل موانع باشند و امیدوارم زمینه آن ایجاد شود. شرایط رقابت برابر برای همه بازیگران عرصه فرهنگ وجود دارد؟ زیرا در رقابت برابر، همه می‌توانند رشد کنند و کیفیت را ارتقا بدهند.
وی افزود: در انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر طی این سال‌ها برای توانمندی بانوان تلاش کرده تا بتوانند در فضای صنعت نشر، فعالیت موثری داشته باشند.
مهم‌ترین مطالبات اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران چیست؟
ابراهیم کریمی، رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در ادامه این ضیافت در سخنانی با اشاره به مهم‌ترین مطالبات اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران گفت: قطعیت بخشیدن به معافیت مالیاتی ناشران و کتابفروشان مسئله‌ای جدی است، در این زمینه وحدت رویه در حوزه‌های مختلف مالیاتی وجود ندارد. ارتقای نقش اتحادیه به‌عنوان مهم‌ترین نهاد قانونی و صنفی نیز دیگر خواسته ماست.
کریمی ادامه داد: منطق عرصه فرهنگ، گفت‌وگو و استدلال است. اکنون عرصه کتاب سخت مورد تهدید و آسیب سودجویان بی فرهنگ قرار گرفته است. کتاب‌های قاچاق، کپی کاری، بدلی و… با تخفیف‌های بی‌رویه اکنون به‌عنوان معضلی برای این حوزه شده است.
رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران گفت: سهمیه ارزی کاغذ برای سال۱۴۰۱ تاکنون در عمل محقق نشده است، استدعا دارم به‌طور جدی این موضوع را پیگیری کرده تا موجب کمک به ناشران شود، همچنین فراهم ساختن اختصاص تسهیلات بانکی با نرخ عادلانه نیز از دیگر خواسته‌های ماست. به‌عنوان آخرین خواسته، می‌خواهیم شفافیت در خرید کتاب برای کتابخانه‌ها و شفافیت در عرصه حمایتی برای ناشران و کتابفروشان را نیز دنبال کنید.
درهای مدارس روی کتاب بسته است
در ادامه این نشست، فریدون عموزاده خلیلی، رییس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان گفت: در تجربه قبلی تلاش بر این بود که نهاد غیردولتی، انجمن مدنی را در سیاستگذاری فرهنگ سهیم کنند و امیدوارم با نگاه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره این مشارکت تقویت شود. از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهش می‌کنم، مشکلات اهالی قلم را پیگیری کنند.
وی افزود: به‌عنوان کسی که دغدغه کودکان و نوجوانان را دارم و دغدغه همکارانم هست، آیا آسیب‌های اجتماعی در گروه سنی دانش‌آموزی تحلیل شده است؟
خلیلی گفت: اگرچه تلاش شده مشکلات اهالی قلم حل شود اما این مشکلات همچنان پابرجاست و متاسفانه اهالی قلم در این سال‌ها هنوز به‌عنوان صنف پذیرفته نشدند. وی ادامه داد: آقای صالحی به‌عنوان فردی دغدغه‌مند در حوزه کودک می‌گویم ما نگران بچه‌ها هستیم. آیا ما تحلیلی درباره مشکلات کودکان و نوجوانان داریم و آیا تاثیر کتاب بر حل این مشکلات را بررسی کرده‌ایم. متاسفانه درهای مدارس به روی کتاب بسته است و آموزش رسمی جریان دارد.
خلیلی گفت: امروز تعریف کانون پرورش فکری کودک و نوجوان آن چیزی که در گذشته بود، نیست و شما نمی‌توانید از کانون پرورش فکری خلاقیت را انتظار داشته باشید. آقای صالحی اگرچه شما در این مسئله نقش مستقیم ندارید اما می‌دانم که شما هم دغدغه‌مند هستید.
بیش از ۵هزار واحد چاپی فعال داریم
بابک عابدین، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ و بسته‌بندی نیز در سخنانی گفت: مفتخرم که درباره یکی از ارکان حیاتی و زیرساختی صنعت نشر، یعنی صنعت چاپ سخت بگویم؛ صنعتی که شاهرگ انتقال دانش، فرهنگ و هویت ملی ما به نسل‌های آینده است. صنعت چاپ، همچون پلی استوار، میراث فکری و فرهنگی ما را از گذشته به امروز رسانده و مسئول انتقال این گنجینه به آیندگان است، این صنعت با حدود ۱۰۰هزار نیروی کار مستقیم و غیرمستقیم، نقشی بی‌بدیل در اقتصاد فرهنگ ایفا می‌کند. وی افزود: ایران با وجود مشکلات، تحریم‌ها و محدودیت‌های مالی بین ۱۰کشور نخست منطقه از نظر ظرفیت چاپ قرار دارد، این جایگاه نیازمند توسعه و ارتقای زیرساخت‌های فناورانه است تا بتواند با رقبای بین‌المللی رقابت کند.
عابدین ادامه داد: ارزش کل بازار صنعت چاپ کشور در سال گذشته حدود ۱۶هزار میلیارد تومان برآورد شده است. بیش از پنج‌هزار واحد چاپی فعال در کشور داریم که بخش مهمی از آنها در حوزه نشر و بسته‌بندی فعال هستند.
وی گفت: صادرات محصولات چاپی و بسته‌بندی ایران در سال گذشته به ۲۳کشور جهان به‌ویژه کشورهای همسایه انجام شد و رشد ۱۵درصدی را تجربه کرد، از بدو شروع اقتصاد مقاومتی با دفتر امور چاپ در اجرای سیاست‌های آقای صالحی در حمایت از تولید داخل فعالیت کرده‌ایم.
تلاش برای همگانی کردن شعر ، ضروری است
سعید جلالی، رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان آذربایجان‌شرقی با اشاره به سابقه فعالیت سیدعباس صالحی گفت: شما برای صنعت نشر مایه امید هستید، معمولا در هر دوره عملکرد وزارتخانه‌ها در ۱۰۰روز اول بررسی می‌شود. فعالیت ۱۰۰روزه شما موجب تحرک و امیدآفرینی در میان اصحاب فرهنگ و هنر شد و همچنین در این مدت معاون فرهنگی زیرک منصوب کردید.
رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان آذربایجان شرقی افزود: صنعت نشر و ناشران با تلاش خود و پشت‌سرگذاشتن فقدان‌ها به فعالیت خود ادامه داده است، باید دید که در طول ۴۵سال که صنعت نشر سرپا ایستاد، چه سختی‌هایی را پشت سر گذاشت. می‌دانیم که توسعه اجتماعی با توسعه کتاب‌خوانی باید همراه باشد.فاطمه راکعی، شاعر و نویسنده در ادامه این مراسم گفت: شعر به چند دلیل اهمیت دارد؛ به‌خاطر ویژگی مهم آن یعنی ایجاز، تاثیرگذار است. اهتمام به نقد و معرفی علمی آثار گران‌سنگ شعر پارسی اعم از قدیمی و جدید، ضرورت دارد؛ زیرا پژوهشی در حوزه دانشگاهی و رسانه‌ای با موضوع تکنیک‌های شعر نداریم.
راکعی افزود: تلاش برای همگانی کردن شعر ضروری است اهتمام به نقد و معرفی شعر زنان، اقوام ایرانی و شعر جوان، شعر کودک و نوجوان، شعر ایران و جهان همچنین توسعه و تقویت نشریه‌های مختلف در حوزه شعر اهمیت دارد.
شعر در آموزش رسمی به رسمیت شناخته شود
در ادامه این نشست، علی‌محمد مؤدب، شاعر گفت: اهمیت و حرمت شعر درصورتی حفظ می‌شود که حرمت شاعر حفظ شود اما آموزش رسمی، شعر به‌عنوان چشمه زاینده فرهنگ ایران را به رسمیت نمی‌شناسد، ایده داریم که ادبیات خلاق، وارد نظام آموزشی و دانشگاه‌ها شود.
وی ادامه داد: شعر امروز از فضای مجازی تاثیر گرفته و شاعر به دنبال این است که شعر چه میزان در فضای مجازی دیده می‌شود درحالی‌که شعر در حوزه ترویج و تولید، در فضای مجازی به‌شدت آسیب دیده است.
اهمیت استفاده از تجربه صنف در حوزه سیاستگذاری
محمدرضا توکل صدیق، پیشکسوت حوزه نشر در ادامه گفت: در دوره وزارت گذشته آقای صالحی، حضور بدنه صنف در فعالیت‌های فرهنگی و کتاب پررنگ شد و از ظرفیت صنف بیش از گذشته استفاده شد؛ در این دوره انتظار داریم از تجربه صنف و بدنه در حوزه سیاستگذاری و برنامه‌ریزی استفاده شود.
وی افزود: یکی از مسائل حوزه کتاب کودک که طی سال‌های اخیر شدت گرفته، ممیزی کتاب کودک است، ناشرانی در این حوزه گفتند که حدود ۴۰کتاب در ممیزی مانده است و برخی سختگیری غیرکارشناسانه موجب شده ناشر احساس امنیت نکند.
صدیق ادامه داد: ناشر در حوزه کودک سرمایه‌گذاری کلانی می‌کند، گفت: این سرمایه‌گذاری اگر در ممیزی بماند، سرمایه آسیب می‌بیند و آمار تولید و تالیف را در این حوزه کاهش می‌دهد.
مسئله کاغذ؛ همان همیشگی
در ادامه این نشست، میثم نیلی، مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی گفت: مقام رهبری چند سال قبل گفتند، دولت‌ها مکمل هم باشند و نقاط قوت و ضعف خود را پوشش دهند، این منطق پیشرفت است. دولت ناتمام سیزدهم در زمینه‌هایی حرکت رو به جلویی را پایه‌گذاری کرد و در برخی حوزه‌ها ضعف‌ها را پوشاند و برخی کارها نیمه‌تمام باقی ماند.
نیلی با بیان اینکه در زمینه‌هایی مزیت‌هایی داشتیم، گفت: نخستین موضوع، بحث کاغذ است که دولت سیزدهم برای آن حرکت اصولی آغاز کرد و جا دارد که ادامه پیدا کند، من از شما می‌خواهم در دولت برای این حوزه تلاش و پیگیری کنید.
وی ادامه داد: دفتر سلولزی وزارت صمت منحل شد یا برای ۶۰هزار تن مناقصه برای واردات کاغذ خارجی انجام شده است اما چرا باید بازگشت کنیم به سمت چیزی که مطالبه رهبری بوده است.نیلی افزود: موضوع حمایت از تولید برای خلاءهای جامعه و نسل نو از گذشته، در حرف‌هایتان بود و امروز هم اشاره کردید که مخاطب، نیاز به معنویت دارد و باید در این جهت حرکت کنیم. مسئله حفظ شفافیت و مراقب از توزیع رانت در موضوعات مختلف نیز موضوع دیگر است که باید به آن توجه شود.
نیلی گفت: موضوع فلسطین و بیداری جهان نیازمند توجه است، توجه جهان به مکتب اهل‌بیت(ع) و امام خمینی(ره) ویژه است و باید به این موضوع نیز توجه کنیم.
فرهنگ، موضوع حاشیه‌ای نیست
محسن پرویز در بخش پایانی این مراسم گفت: تلاش کنیم حوزه داستان تقویت شود، توقع ما این است که در این حوزه قوی‌تر از گذشته عمل کنیم. نیاز داریم استعدادها را شناسایی کنیم و فضاها را برایشان باز کنیم. نکته‌ای که می‌خواهم بگویم به‌عنوان کسی که ۴۲سال از فعالیتم در عرضه فرهنگ می‌گذرد، متاسفانه همه با وجود اینکه اعتقاد راسخ داریم مسئله فرهنگ مسئله اصلی و اساسی است اما فعالیت‌های اقتصادی و پیوست فرهنگی به‌درستی مشخص نیست. پرداختن به این حوزه در سطح کلان، مسئله حاشیه‌ای بوده است، مسائل اقتصادی، وقت و سرمایه نیروی انسانی نیز ازجمله نکات مهم است که از سوی دولت‌ها و بخش خصوصی مطرح می‌شود.
وی با اشاره به مبحث «مدیریت فرهنگی» گفت: سال۱۳۸۶ وقتی می‌خواستیم براساس قانون برنامه چهارم، یارانه کاغذ را به‌سمت مصرف‌کننده ببریم، گروهی از دست‌اندرکاران نشر دفاع می‌کردند و کسانی هم که می‌گفتند اگر یارانه را بردارید، قیمت کاغذ ۱۰برابر می‌شود، مانع‌تراشی می‌کردند.
پرویز افزود: با تکیه به پژوهش‌های انجام‌شده، یارانه کاغذ را جابه‌جا کردیم، قیمت کاغذ سال اول ۲۰درصد و معادل تورم کلی کشور بود، اینکه کمتر یا بالاتر از تورم شد، اتفاق ویژه‌ای نیفتاد؛ زیرا پژوهش درست، پشتوانه این کار بود، اکنون نیز می‌توان بعد از بررسی علمی و دقیق برخی از برنامه‌ها را اجرا کنیم.
نهادهای صنفی را تضعیف کنیم، باید در انتظار عواقبش بمانیم
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از صحبت‌های اصحاب نشر و قلم گفت: من همان سیدعباس صالحی قدیم هستم و خواهم بود. امیدوارم شما به‌عنوان بازوان کار، کمک کنید تا گامی را به پیش برداریم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به ضرورت توجه به مسائل مرتبط با نوجوانان، گفت: جامعه به جایی رسیده است که نسل‌ها، حرف‌های یکدیگر را متوجه نمی‌شوند. مشترکات کم نیست، همگرایی در اشتراکات است. نباید یکدیگر را تکفیر کنیم، بلکه باید با گفت‌وگو و همدلی حداکثری و همگرایی، به نتیجه برسیم.
صالحی گفت: معتقدم صنوف، میانجی حکمرانی و مردم هستند، اگر نهادهای صنفی را تضعیف کنیم، باید در انتظار عواقب آن بمانیم. باورم این است و نمی‌خواهم بگویم حتما درست است و حتما باید از آن دفاع کرد. حتما صنوف با مشکلاتی مواجه هستند اما باید توجه داشت، نهادهای صنفی میانجی و مشارکت‌کننده در سیاستگذاری هستند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به سرانه مطالعه اشاره کرد و ادامه داد: موج‌های سوم پیمایش نشان داد، دانش‌آموزان کتاب نمی‌خوانند، فضای سرانه مطالعه مبتنی بر ارزش‌ها و نگرش، ارقام بالاتری را بیان می‌کرد که برایم مبهم بود؛ درحالی‌که سرانه مطالعه دغدغه این جمع است. وی ادامه داد: رهبری انقلاب، شخصیتی اهل کتاب است و به این حوزه اهمیت ویژه می‌دهند. باید ایده‌هایی داشته باشیم که به ارتقای دستگاه‌های فرهنگی کمک کند. ایده‌هایی داریم که اگر به کمک ارتباطات بین دستگاهی بیاید، خوب است. خوشبختانه چند هفته‌ای است که شورای هم‌افزایی وزارتخانه‌های فرهنگی کشور را تشکیل دادیم و دبیرخانه آن وزارت فرهنگ است. در این زمینه، تفاهم‌نامه‌ای با وزارت آموزش‌وپرورش، وزارت علوم، وزارت ورزش و جوانان و وزارت میراث فرهنگی امضا کردیم و موضوعات مختلفی را در آن دنبال می‌کنیم.
وی افزود: یکی از مشکلاتی که در دولت‌ها داشتیم این بوده که اغلب مسئله اقتصادی، مسئله اول و شورای اقتصادی دولت، شورای اصلی موضوعات بوده است. به دنبال این هستیم که دولت‌ها به شورای فرهنگی و اجتماعی، به اندازه شورای اقتصادی اهمیت دهند و توازنی بین شورای فرهنگی و اجتماعی و شورای اقتصادی دولت ایجاد شود. صالحی ادامه داد: به بحث شیرین ممیزی می‌رسیم، در این بخش، آنچه را می‌فهمم می‌گویم؛ شما هم کمک کنید. من معتقد به صداقت رفتاری و گفتاری هستم، نظام و حاکمیت کشور به حکمرانی فرهنگی، رعایت اخلاق نیاز دارد، قانونی که در کشور هست، باید مورد احترام باشد.