۲۰ آذر ۱۴۰۳ - ۱۲:۲۱

رشد و بازسازی طبیعی دندان‌ها به کمک فناوری سلول‌های بنیادی و نانوساختارها با همکاری محققان مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و دانشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی امکانپذیر شد.

آگاه: در پژوهشی با محوریت محققان ایرانی، راهکار درمانی جدیدی که امکان بازسازی طبیعی دندان‌ها با استفاده از سلول‌های بنیادی مشتق‌شده از پالپ دندان و نانوساختارهای اصلاح سطح شده را فراهم می‌سازد، ارائه شد که این دستاورد نویدبخش تحولی بزرگ در دندانپزشکی بازساختی است. روش درمانی جدیدی که حاصل همکاری محققان این مرکز و دانشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی نظیر دانشگاه تهران، دانشگاه شهیدبهشتی، انستیتو پاستور ایران، دانشگاه پزشکی ونژو چین، دانشگاه ساوینتای هند و دانشگاه ایستینیه ترکیه است، روش درمانی نوآورانه‌ای برای ترمیم آسیب‌های استخوانی و دندانی ارائه شده است. باتوجه‌به نرخ بالای پوسیدگی دندانی در جوامع مختلف، علی‌رغم پیشرفتهای فراوان دندانپزشکی ترمیم، ارائه روشی برای بازسازی طبیعی دندان‌هایی مقاوم به پوسیدگی که عملکرد و زیبایی دندان‌های طبیعی را داشته باشند، از دیرباز مورد توجه محققان حوزه پزشکی بازساختی بوده است.اگرچه امروز هنوز با رشد مجدد دندان‌ها در دهان بیمار فاصله وجود دارد ولی پیشرفت‌های فراوان علوم سلول‌های بنیادی و فناوری‌های نانو در سال‌های اخیر، رسیدن به این آینده را از آنچه فکر می‌کنید نزدیک‌تر ساخته است.تاکنون بسیاری از مطالعات با استفاده از سلول‌های بنیادی دندانی، مشکلات دندانی مختلف مانند التهاب، پالپیت، ضایعات پری آپیکال، بیماری لثه و شرایطی مانند شکاف لب و کام را درمان کرده‌اند ولی روش درمانی جدید پیشنهاد شده پژوهش یادشده، طی کشت سلول‌های بنیادی دندانی روی داربست سلولزی همراه با القاگر طبیعی و پلی فنول طبیعی پروآنتوسیانیدین نه‌تنها به سلول‌های بنیادی کمک می‌کند تا به سلول‌های دندانی تمایز یابند، بلکه رشد و تکثیر آنها را بدون نیاز به آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن می سازد. نتایج بررسی یادشده نشان دادند که داربست سلولی توسعه‌یافته، با شبیه‌سازی ساختار محیط دندانی امکان بازسازی سریع بافت دندانی را فراهم ساخته و تشکیل مجدد عروق و کاهش التهاب محیط پیرامونی نیز عملکرد چشمگیری داشته است.
ویژگی‌های یادشده، این فناوری را به راه‌حلی جامع و مقرون‌به‌صرفه، قابل تکرار و زیست سازگار برای ترمیم دندان در مقایسه با مواد زیستی مصنوعی کنونی تبدیل می‌کند. این دستاورد که در قالب پایان‌نامه و در نتیجه همکاری بین‌رشته‌ای میان دانشگاه‌های داخلی و خارجی ازسوی احمد حسن‌زاده تحت راهنمایی دکتر حسین شاهسوارانی و دکتر جواد محمدی حاصل شده است، توانمندی‌های علمی جوانان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی ایرانی را در سطح جهانی به‌رغم محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های ناجوانمردانه به نمایش گذاشته است که انتظار می‌رود ادامه مطالعات پیش‌کلینیکی و کلینیکی پژوهش مورد اشاره، آینده‌ای را حاصل کند که در آن رشد دندان‌های طبیعی یک واقعیت بالینی و یک روش درمانی باشد که دندانپزشکان بتوانند به بیماران بی‌دندان خود ارائه دهند. این پژوهش ارزشمند در مجله معتبر بین‌المللی ساینس: ادونس متریال اند دیوایس منتشر شده است.