آگاه: از طرفی مساجد سر و رویی صفا میدهند که جلوی معتکفین نوجوان در ایام البیض ماه رجب روسفید شوند و قرار است جلوی نسل Z، نسل شبکههای مجازی و هوش مصنوعی، نسل جذابیتهای سمعی و بصری بیمنتها، آبروداری کنند. نسلی که از تمام اینها دست شسته تا به آغوش امن معنویت بپیوندد. گزارشها حاکی از این است که استقبال سال افزون دانشآموزان از مراسم اعتکاف دانشآموزی امسال رشد بیش از ۱۵درصدی را شاهد بوده است و انتظار میرود این رقم در روزهای آینده و منتهی به ۱۳رجب افزایش هم داشته باشد. علاوهبراین دختران بیش از پسران از این مراسم استقبال کردهاند.
اعتکاف چیست؟
اعتکاف، به توقف سه روز یا بیشتر در مسجد به قصد قربت و عبادت با شرایط خاص میگویند که از عبادات مستحب است که بهواسطه نذر، عهد، قسم و مانند اینها واجب میشود. اعتکاف وقت معیّنی ندارد و در هر زمانی در طول سال که روزه صحیح است، اعتکاف هم صحیح است و بهترین وقت آن، ماه رمضان و افضل دهه آخر ماه رمضان است. از ارکان این مراسم، ماندن در مسجد و روزه است و دارای شرایط و احکامی است که در کتب فقهی بیان شده و در فقه دارای بابی مستقل به نام باب اعتکاف است. علاوهبر این مراسم اعتکاف همه ساله در ایام البیض ماه رجب در کشور ما برگزار میشود.
بنا بر روایات، بهجاآوردن اعتکاف موجب آمرزش گناهان و دوری از آتش جهنم میشود. همچنین ایجاد زمینه برای اندیشیدن، فرصت نیایش و راز و نیاز با پروردگار و فراهم آمدن زمینه توبه بهعنوان فلسفه آن بیان شده است.
حجتالاسلام عباس صالحی، رییس کارگروه اعتکاف دانشآموزی ستاد مرکزی اعتکاف یکی از کسانی است که همراه گروهش چند سالی است در کار گردگیری مسیر پیش پای نوجوانان است تا در راه درک معنویت ماه رجب غباری بر لباسشان ننشیند. وی در گفتوگو با «آگاه» این آمادهسازی را اینطور شرح میدهد: «شرایط ثبتنام و هزینههای شرکت در مراسم اعتکاف در استانها و شهرستانها و حتی محلههای مختلف، با هم متفاوت است. این هزینهها عموما از طریق مردم تامین میشود و نهاد خاصی مسئول تامین هزینههای آن نیست که یک قیمت واحد برای کل کشور اعلام شود؛ بنابراین به تناسب ظرفیتهای خیرین در مناطق استانها و محلات هزینهها کم و زیاد میشود از ۱۵۰هزار تومان تا ۵/۱میلیون تومان متغیر است که این مبلغ صرف تامین نیازهای معتکفان در مسجد میشود. علاوه بر اینکه تلاش ما این است که هزینهها را برای شرکتکنندگان به حداقل برسانیم. در مورد نحوه ثبتنام هم چنین مواردی وجود دارد؛ مثلا در استان قم یا خراسان رضوی بهصورت یکجا و گروهی و متمرکز ثبتنام انجام میشود. استان قم یک سایت به نشانی etekaf.ir معرفی کرده است.»
حجتالاسلام صالحی بیان میکند: «علاوهبر این در هر شهری متناسب با شرایط زیستی و بافت اجتماعی شهر ثبتنام انجام و اعتکاف برگزار میشود. اما بهطورکلی ثبتنام اکثر اعتکافهای ما در سراسر کشور اعم از شهرها یا روستاها حضوری و داخل مسجد انجام میشود.» وی به نقش مدارس در برگزاری هر چه پرشورتر اعتکاف دانشآموزی اشاره و یادآوری میکند: «باتوجهبه تقسیم کاری که با وزیر آموزشوپرورش انجام شد، بنا بر این شد که مدارس، معلمان پرورشی و مدیران در سطح کشور کار معرفی، تبیین و تبلیغ اعتکاف را برای بچهها پیگیری کنند. اینکه اعتکاف چیست؟ به چه دردی میخورد؟ چطور میتوانند بروند و چه تاثیری روی زندگی بچهها دارد؟»
دختران بیش از پسران استقبال دارند
رییس کارگروه اعتکاف دانشآموزی در مورد تعداد شرکتکنندگان در اعتکاف دانشآموزی خاطرنشان میکند: «درحالحاضر نمیتوان آمار را بیان کرد چون همچنان ثبتنام در استانها و شهرستانها در جریان است و تمام نشده است. اما به استناد گزارشی که هم اکنون در دستمان است و در آن مطرح شده که ۶۰درصد کار پیش رفته، ۷۰درصد اعتکافهای کشور اعتکافهایی برای نوجوانان و جوانان است. در این میان در بعضی از استانها مانند استانهای قم و یزد در تعداد ثبتنامکنندگان اعتکاف دانشآموزی رشد صددرصدی داشتیم. همچنین در مجموع و در سطح ملی نیز نسبتبه سالهای قبل، شرکت نوجوانان در اعتکاف رشد داشته و نمودار ثبتنامی ما از پارسال تا الان ۱۵درصد افزایش داشته است که این رقم تا سیزدهم رجب میتواند افزایش داشته باشد.» وی ادامه میدهد: «بیشترین استقبال از اعتکاف دانشآموزی مربوط به استان فارس است و در سایر استانها هم به مراتب رشد داشتهایم اما استان فارس نسبتبه جمعیتش، بیشترین استقبال را دارد.»
حجتالاسلام عباسی درمورد میزان استقبال میان دختران و پسران به تفکیک از اعتکاف دانشآموزی نیز میگوید: «اگر بخواهیم بین دختران و پسران مقایسه داشته باشیم، استقبال دخترخانمها بیشتر از آقا پسرهاست. یکی از علتهای جدی بررسیشده در این امر آن است که دختران استقبال بیشتری به فضاهای جمعی و معنویتهای جمعی دارند تا پسران و فعالیتهای جمعی با زمینه معنوی برای دختران ارزش و استقبال بیشتری دارد.» وی اضافه میکند: «جذب قشر نوجوان به مراسم بزرگی در حد اعتکاف دو بال دارد. یک بال، معنویت و لذت معنوی است. وقتی شما جایی بروید که حس خوبی مثل آرامش به شما میدهد آن هم در شرایطی که همهجا دنبالش بودید و درنهایت آن را در اعتکاف پیدا میکنید، ناخودآگاه مشتری آنجا میشوید و هر سال سعی میکنید خودتان را به آن مراسم برسانید. از طرفی سعی میکنید تجربهتان در این زمینه را به دیگران هم منتقل کنید. پس بخشی از استقبال بهخاطر ذات فضای معرفتی و شادابی روحی اعتکاف است که در میان دانشآموزان اتفاق میافتد و چهره به چهره بین بچهها منتقل میشود و ما هر سال جمعیت بالاتری را پوشش میدهیم.»
رییس کارگروه اعتکاف دانشآموزی اظهار میکند: «ما برحسب وظیفه سازمانیمان با نهادهای مختلف ارتباط داریم. یکی از این نهادها آموزشوپرورش است که از مهمترین مجموعههای مرتبط با دانشآموزان است. پس بهدنبال تعامل هستیم که چطور میتوانیم این فضا را برای بچهها روشن کنیم. چون یکی از مسائل ما برای جذب این است که بچهها نمیدانند در اعتکاف قرار است چه چیزی برایشان اتفاق بیفتد. وقتی میفهمند به سمت مساجد میآیند. تلاش ما این است این خلأ را به وسیله معلمان و مبلغان در مدارس تببین کنیم و همین تبیین بال دوم جذب است. علاوهبر اینکه صداوسیما و شبکههای ملی و استانیمان پای کار آمادهاند و بهطور اختصاصی برای اعتکاف دانشآموزی تبلیغ میکنند، حتی در شبکههایی که مخاطب اصلیشان نوجوان نیست و فقط امکان حضورشان پای برنامههای آن شبکه وجود دارد هم سیاستهای تبیینی داریم.»
بنابراین گزارش برنامههای اعتکاف دانشآموزی بهطور خاص شامل هیئت، محافل قرآنی، بازیهای گروهی، پخش انیمیشنها و فیلمهای متناسب با سن بچههاست. همچنین این اعتکاف با برنامههای متنوع و جذابی همچون محافل قرآنی، مسابقات گروهی، دورهمیهای شبانه، حضور مداحان، علما و چهرههای فرهنگی همراه خواهد بود تا فضایی معنوی و شاد برای دانشآموزان فراهم شود.
علاقه نسل جوان به اعتکاف هر سال بیشتر میشود
حجتالاسلام سید علیرضا تکیهای، رییس ستاد اعتکاف کشور روز گذشته با بیان اینکه ما در سال گذشته شاهد رشد ۷۰درصدی معتکفان بودیم و از نظر کیفی هم در بیش از هفتهزار مسجد روحانی اعزام شدند و برنامههای معارفی را برگزار کردند، گفت: اعتکافی که روزی بهصورت محدود برگزار میشد بعد از انقلاب به همه اقشار جامعه سرایت کرده و در سالهای اخیر بیشتر جوانانه برگزار میشد و بعد از کرونا شاهد حضور پرشور نوجوانان هستیم. وی با بیان اینکه مقام رهبری امر فرمودند جریانهای مردمنهاد روی پای خودشان باشند و نهادهای دیگر پشتیبانی کنند، گفت: اعتکافی که روزی بهصورت محدود برگزار میشد بعد از انقلاب به همه اقشار جامعه سرایت کرده و در سالهای اخیر بیشتر جوانانه برگزار میشد و بعد از کرونا شاهد حضور پرشور نوجوانان هستیم.
رییس ستاد اعتکاف کشور با بیان اینکه ما گمان میکردیم که کرونا به نسل جوان ما ضربه زده ولی میبینیم که امسال بیش از ۵۰درصد معتکفان را نوجوانان شکل دادهاند، گفت: دستور مقام رهبری در حد وسعمان انجام میشود؛ ایشان فرمودند اعتکاف باید با برنامهریزی هوشمندانه اداره شود تا هم خلوت مردم را به هم نزند و هم انگیزهبخشی به معتکفان باشد؛ لذا در طول سال نشستهای منطقهای در کشور برگزار شد و نتیجه آن به نشست ملی منعکس شد. تکیهای با بیان اینکه اتفاق مبارکی که افتاده حضور مادران و پدران با فرزندان و حضور نخبگان در اعتکاف است که در همه استانها شاهد هستیم، گفت: امسال سال سوم است که شعار برای اعتکاف انتخاب میشود و شعار امسال «معنویت و مقاومت» است که مراد از مقاومت، مقاومت همهجانبه از جمله مقاومت در برابر معصیت و مقاومت در عبادت و بندگی خدا، مقاومت اقتصادی، مقاومت اجتماعی و مقاومت دفاعی است که براساس این شعار جشنوارهای هم تدارک دیده میشود.
این گزارش میافزاید در استانی مانند استان قم هزار و ۱۰۰نفر از ۵۶ملیت در اعتکاف حضور خواهند داشت. همچنین امسال حدود هزار نفر معتکف مادر و دختری در چهار مسجد حضور خواهند داشت که این ارقام و ابتکارات در این حوزه در دست افزایش و متنوعتر شدن است.
نظر شما