آگاه: در خبر بلومبرگ با بیان اینکه ترامپ این درخواست را مستقیما در یک تماس تلفنی در ماه فوریه به رییسجمهور ولادیمیر پوتین منتقل کرد و مقامات ارشد دولت او نیز چند روز بعد در مذاکراتی در عربستان سعودی این موضوع را با همتایان روسی خود مطرح کردند، اعلام کرد: منابع آگاه در مسکو که بهدلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود، این اطلاعات را ارائه دادهاند. مقامات کاخ سفید بلافاصله به درخواست پاسخ ندادند. روسیه و ایران نیز بهطور علنی این درخواست را تایید یا تکذیب نکردهاند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در پاسخ به سوالات ارسالشده ازسوی بلومبرگ گفت: «روسیه معتقد است که ایالاتمتحده و ایران باید تمامی مشکلات را از طریق مذاکرات حل کنند» و مسکو «آماده است هر کاری که در توان دارد برای دستیابی به این هدف انجام دهد.»
ترامپ پس از ورود به کاخ سفید از یکسو، سیاست فشار حداکثری بر ایران را دنبال میکند و از سوی دیگر تمایل دارد با ایران، مذاکره و گفتوگو کند و در این راستا، طرفهای مختلف را بهعنوان واسط یا رابط تعیین میکند، خبری که بلومبرگ رسانهای کرد حاکی از همین تلاشها و تحرکات رییسجمهور ایالاتمتحده است. اما درباره چراغ سبزی که ترامپ برای مذاکرات با ایران نشان داده دو موضوع قابل طرح است؛
نخست آنکه مسئولان بلندپایه ایران همواره اعلام کردهاند که از مذاکره با سه رویکرد عزت، حکمت و مصلحت باکی ندارند اما این ایالاتمتحده است که میخواهد به نام مذاکره، آنچه را میخواهد، به سایر کشورها دیکته کند.
دلیل؟ تجربه مذاکره با آمریکا در قضیه برجام! ایران تعهدات خود را اجرا کرد اما غربیها و آمریکا بدعهدی کردند و سرانجام ترامپ مقابل دوربین قرار گرفت و رسما خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک را اعلام کرد.
همین بدعهدیها بود که موجب شد رهبر انقلاب به صراحت هرگونه مذاکره با آمریکا را رد کنند و ازآنجاکه اظهارات ایشان فصلالخطاب تلقی میشود همه مسئولان در مسیر فرمایشات معظمله حرکت میکنند. مسعود پزشکیان، رییسجمهور که در جلسه استیضاح عبدالناصر همتی سخن میگفت با بیان اینکه بنده اعتقاد داشتم که گفتوگو کنیم بهتر است، تاکید کرد: رهبر انقلاب فرمودند که با آمریکا گفتوگو نمیکنیم و بنده هم اعلام کردم ما با آمریکا گفتوگو نمیکنیم ولی باید راههای مناسب را پیدا کنیم که مشکلات را حل کنیم.
وی تصریح کرد: بنده معتقد به گفتوگو هستم، خواهم ماند اما تا آخر بر موضعی که رهبر انقلاب مشخص کردهاند، خواهیم ایستاد و بهجز آن عمل نخواهیم کرد. ممکن است من باوری داشته باشم اما وقتی که رهبر انقلاب جهتگیری مشخص میکنند باید خودمان را با آن تطبیق دهیم و برای این موضوع باید راه را پیدا کنیم.
فقط نمیتوان به برجام بسنده کرد. همین چندروز پیش بود که زلنسکی در کاخ سفید ازسوی ترامپ تحقیر شد. بگومگوی دونالد ترامپ با ولادیمیر زلنسکی در کاخ سفید، بیش از آنکه یک مشاجره دیپلماتیک باشد، تصویری واضح از بازتولید نظم استعمار قدیم توسط آمریکا بود.
نظمی که بر پایه سلطهگری و تحقیر شکل گرفته و در بزنگاههای تاریخی به نمایش درمیآید. این صحنه نهتنها نمایش ضعف اوکراین در برابر سیاستهای کلان غرب بود، بلکه آیینه تمامنمایی از مسیری است که این کشور طی سه دهه اخیر طی کرده است. از «امید به استقلال و دموکراسی» تا «گرفتار شدن در چرخدندههای رقابتهای ژئوپلیتیکی.»
از انقلابهای رنگی تا دخالت مستقیم آمریکا در روی کار آوردن جریانهای غربگرا، از وابستگی تاریخی اوکراین به روسیه تا تلاش نافرجام برای پیوند کامل با اروپا و آمریکا، همه اینها قطعات پازلی هستند که امروز، در قامت زلنسکی و سیاستهایش به نمایش درآمدهاند.
اخراج تحقیرآمیز زلنسکی از کاخ سفید نشان داد که اوکراین در این بازی، چیزی فراتر از یک مهره نبود؛ کشوری که سرنوشتش نه بر پایه تصمیمات مستقل، بلکه براساس منافع «دیگری» رقم خورد.
این وضعیت نتیجه سالها سیاستگذاری نادرست، وابستگی عمیق و محاسبات اشتباهی بود که در نهایت آن را به ورطه یک بحران تمامعیار کشاند.
اشتباهات راهبردی زلنسکی و مسیری که رهبران پیشین اوکراین در آن قدم گذاشتند، تنها این وابستگی را تشدید کرد و این کشور را از یک بازیگر مستقل به ابزاری در معادلات جهانی تبدیل ساخت.
برای درک بهتری از چگونگی و چرایی این اتفاق لازم است مروری بر آنچه در طول سه دهه گذشته بر سر اوکراین آمده، داشته باشیم.بههرحال، مشاجره مقامات اوکراین و آمریکا در کاخ سفید، نشان داد سیاست خارجی تهاجمی ترامپ نیز تاکنون جواب نداده است.
سستی این راهبرد را ابتدا مردان حماس با بیاعتنایی به تهدید ترامپ مبنی بر تبدیل غزه به «جهنم» در صورت آزاد نشدن همه اسرای اسراییلی، همین چند روز قبل انجام دادند. اینک حتی زلنسکی نیز نمیخواهد بهراحتی تن به خواستههای ترامپ بدهد.
این در حالی است که اروپاییها نیز در برابر دولت آمریکا، آهستهآهسته درحال صریحتر کردن مواضع خود هستند.
همه این موارد یعنی اینکه ترامپ برای اجراییکردن وعدههای انتخاباتی خود با چالش جدی روبهرو شده و صحنه واقعی جهان با حال و هوای ترامپ و تیم او فاصله زیادی دارد. در این فضا، پیرمرد کاخ سفید برای مذاکره با ایران دورخیز برداشته است، درصورتیکه او اصلا مرد مذاکره نیست؛ از این رو باید کاملا مراقب بود، چراکه آمریکا هم میخواهد با مذاکره، پالس مثبت نشان دهد و هم به دنبال آشوب و درگیری در منطقه و ایران است.
آنچه مشخص است، خطی که ازسوی رهبر انقلاب داده شد بهصورت جدی ازسوی مسئولان اعمال میشود اما باید خواص و سیاسیون نیز در تور مواضع رییسجمهور آمریکا گرفتار نشوند.
ایران، زلنسکی نیست که بخواهد در میز مذاکره تحقیر شود؛ از این رو باید واقف بود، آمریکا خیرخواه ما نبوده، نیست و نخواهد بود.
نظر شما