آگاه: در این میان، بعضی از رسانه‌های رسمی، غیررسمی و فضای مجازی کشور با موانع و نارسایی‌هایی در انتقال موثر پیام و مدیریت جریان روایت مواجه شدند. این تجربه هرچند حاوی برخی نقاط قوت بود، اما کاستی‌های جدی ساختاری و عملکردی رسانه‌ها را آشکار کرد.اکنون مرور دقیق این تجربه برای تدوین الگوی موثر رسانه‌ای در شرایط بحرانی ضروری است. برای آنکه در آینده نقش رسانه‌های ما از واکنش‌گر صرف به کنش‌گر موثر ارتقا یابد، باید از واکنش‌محوری فاصله گرفت و به سمت راهبری روایت حرکت کرد. تحقق این تحول نیازمند بازسازی نظام رسانه‌ای کشور در سه بُعد اساسی شامل زیرساخت‌ها، بازآرایی سازمان رسانه‌ای و ارتقای سواد رسانه‌ای است.
بازتعریف رسالت رسانه در منظومه مقاومت اسلامی
وجود رسانه در منظومه معرفتی اسلام ابزار تزیینی و تبلیغاتی نیست، بلکه جبهه‌ای از نبرد حق و باطل است. آینده‌نگری مستلزم این است که رسانه نه صرفا در هنگام بحران بلکه پیش از بحران و برای بحران گفتمان‌سازی کرده باشد. لذا باید از بازتاب واقعیت به سمت خلق معنا حرکت کنیم. نظام‌سازی رسانه‌ای با الهام از عقلانیت دینی می‌تواند موثر باشد.ساختار فعلی رسانه موجود در شرایط بحران دچار انفعال ساختاری، تک‌صدایی، ضعف هماهنگی و کندی واکنش است. برای این ساختار، راهکار پیشنهادی تشکیل اتاق‌های فکر سریع‌العمل با مشارکت رسانه‌های رسمی، جریان‌های فرهنگی مردمی و نیروهای جهادی روایت‌ساز، به‌منظور نهادسازی موازی و مکمل رسانه‌ای در شرایط بحرانی نظیر ایجاد ستادهای عملیاتی رسانه‌ای در راستای تقویت جبهه مقاومت اسلامی است.
تربیت و تقویت نیروهای رسانه‌ای مومن، مسلط و مسئله‌شناس
رسانه موثر در بحران به روایتگران آگاه به گفتمان انقلاب نیاز دارد، نه صرفا کارشناس رسانه. بدین‌گونه، آموزش تخصصی سواد روایت، اخلاق و انصاف در رسانه، روان‌شناسی افکار عمومی و رسانه در جنگ ترکیبی، فعال‌سازی حلقه‌های روایت در مدارس، دانشگاه‌ها و مساجد و مواردی از این دست باید فراگیر شود. آینده‌نگری انسان‌ها یعنی داشتن روایت قبل از وقوع بحران. لازم است برای هر بحران احتمالی (نظامی، امنیتی، سیاسی، ترور، حمله سایبری)، طرح‌های رسانه‌ای از پیش طراحی و بسته‌های روایت آماده باشند.
استفاده از ظرفیت شبکه‌های مردمی و جبهه فرهنگی غیررسمی
یکی از ظرفیت‌هایی که در جنگ بین ایران و اسرائیل به‌خوبی در داخل کشور و فضای مجازی در سطح بین‌المللی ظاهر شد، حضور شبکه‌های مردمی با تمام اقشار در حمایت از ایران اسلامی و رهبری انقلاب بود. بخش قابل‌توجهی از رسانه‌های معاند درباره جبهه فرهنگی بسیجی نیروهای جهادی که در بحران‌ها همیشه حاضر هستند، براساس شواهد میدانی و بررسی واکنش‌های اولیه رسانه‌ای، بخشی از جبهه‌ها در ساعات نخست جنگ فاقد واکنش سازمان‌یافته و هماهنگ بودند و از ادبیات خشک و کنترل‌شده استفاده کردند. در جنگ این تجربه به دست آمد که باید سرمایه اجتماعی روایت را به جبهه روایتگران مردمی (نویسندگان، شاعران، گرافیست‌ها، مستندسازان، فعالان فضای مجازی و کاربران متعهد رسانه‌ای) سپرد و حمایت ساختاری از آنان صورت گیرد.
لزوم عبور از منطق خبر و تحلیل
برای آنکه در بحران‌های آینده صرفا واکنش‌پذیر نباشیم، باید از منطق خبر و تحلیل عبور کرده و به سمت مهندسی روایت براساس گفتمان مقاومت اسلامی حرکت کنیم. آینده‌نگری یعنی ایجاد آمادگی پیشینی برای مدیریت میدان رقابت معنایی و گفتمانی. تحقق این هدف بدون بازسازی ساختار سازمانی، محتوایی و نیروی انسانی رسانه‌ها ممکن نخواهد بود.
نظر شما