آگاه: در آییننامهای که سال گذشته بهمنظور تعیین سه دهک پردرآمد و حذف یارانه آنها به تصویب هیئت وزیران رسید، ۶ شاخص کلی برای تعیین تکلیف دهکبندیها مشخص شد. تا پیش از آن شاخصها و همچنین سامانه مربوط به تعیین دهکبندی با نقصهای جدی مواجه بود. همین مسئله عاملی شد تا حذف یارانه پردرآمدها به سرانجام قابلقبولی نرسد، چرا که هر مرحله حذف موجب اعتراض تعداد زیادی از افراد میشد و همین موضوع ملاحظات را بیش از پیش افزایش داد.
بر اساس همین شرایط و ملاحظات نیز تلاش شد، تا شاخصهای شفاف و قابلسنجش برای دهکبندی و سپس حذف سه دهک بالای جامعه در نظر گرفته شود. شش شاخص در نظر گرفته شده شامل خانوارهای دارای املاک و مستغلات از جمله باغویلاهای مجلل (لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از ۳۵ میلیارد تومان، خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دو اتاق (کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش سه میلیارد تومان، خانوارهایی که درآمدهای آنها بیش از سقف مشخص باشد، خانوارهایی که میزان خرید آنها از طریق حسابهای غیرتجاری از رقم تعیینشده بالاتر باشد، ایرانیان مقیم خارج از کشور براساس اعلام وزارت امور خارجه و خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یکساله داشته باشند بوده است. این شاخصها برای سال ۱۴۰۳ تعیین شده بود.
در نتیجه اگر قرار بر تکرار چنین مواردی در سال جاری باشد، لازم است تا برخی شاخصهای عددی آن متناسب با شرایط تورمی بهروزرسانی شود، همانطور که هر ساله قیمتخودروها و خانههای لوکس مشمول مالیات در بودجه سنواتی تغییر میکند. در خصوص شاخصهایی مانند قیمت خودرو، قیمت املاک، میزان درآمد و میزان خرید در حسابهای غیرتجاری این بهروزرسانی سقف باید صورت بگیرد، اما اگر قرار بر انجام دهکبندی صرفا بر اساس دادههای سال ۱۴۰۳ نیز باشد، باید فرآیند آن با سرعت بیشتری پیگیری شود.
نکته دیگری که وجود دارد این است که دو مورد از شاخصهای تعیین شده، اساسا نیازی به ملاحظاتی که به آنها اشاره شد، ندارند. در حقیقت همچنان طیفی از یارانهبگیران را شاهد هستیم که بعضا سالهاست از کشور خارج شدهاند.
عموم این افراد به جهت آنکه تراکنشی برای آنها به ثبت نرسیده و گردش مالی در حسابهای خود نداشتهاند، جزو دهکها و صدکهای پایین طبقهبندی شدهاند.
بهعبارتدیگر احتمالا یارانه ۴۰۰ هزار تومانی و کالابرگ دهکهای اول تا سوم را دریافت میکنند. یکی از نمونهها در این زمینه مجتبی پورمحسن، خبرنگار رسانه ارتش رژیم صهیونیستی بود که تا اسفند ماه ۱۴۰۳ یارانه و کالابرگ دریافت کرده بود. در حالی که سالها پیش از کشور خارج شده بود. در آییننامه تاکید شده بود که اطلاعات این افراد باید از طریق وزارت امور خارجه در اختیار سامانه رفاه ایرانیان قرار بگیرد تا ملاکی برای حذف غیرمستحقها باشد.
شاخص دیگری که میتوان بر اساس آن نسبت به حذف یارانه اقشار پردرآمد اقدام کرد، حذف یارانه افرادی است که بیش از پنج بار در سال به خارج از کشور رفتوآمد داشتهاند و اطلاعات آنها از طریق پلیس و وزارت امور خارجه قابل دریافت است. لازم به ذکر است، دهکبندی و حذف یارانه دهکهای بالا، صرفا براساس همین دو شاخص منجر به صرفهجویی بیش از سههزار میلیارد تومانی در مصارف یارانهها طی یکسال خواهد شد و منبعی برای انجام حمایتهای بیشتر از اقشار کمدرآمد بدون استفاده از منابع ارزی صندوق توسعه ملی و یا سایر منابع بودجه عمومی فراهم میشود.
۱۵ مرداد ۱۴۰۴ - ۱۲:۲۱
کد خبر: ۱۵٬۲۳۸
طی سالهای گذشته به سبب نقص در اطلاعات شاهد مشکلات جدی در اجرای صحیح دهکبندی بودیم، اما اجرای دو شاخص شفاف حذف یارانه ایرانیان خارج از کشور و افرادی که بیش از پنج بار در سال به خارج کشور رفتوآمد داشتهاند، سبب صرفهجویی چند هزارمیلیاردی خواهد شد.

نظر شما