آگاه: رضا نجفی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین از گفت‌وگوها میان هیات ایران و مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داد و گفت: این مذاکرات «شکل جدید همکاری ایران و سازمان بین المللی انرژی اتمی» را مشخص می‌کند.
خبر دیگر مربوط به رایزنی و مذاکرات عراقچی در قطر بود. باراک روید، خبرنگار آکسیوس در حساب کاربری‌اش در شبکه اجتماعی «ایکس» به نقل از یک مقام اتحادیه اروپا، اعلام کرده بود: «کایا کالاس، نماینده عالی اتحادیه اروپا با عراقچی وزیر امور خارجه ایران در دوحه دیدار کرد تا درباره تلاش‌ها برای دستیابی به راه‌حل مذاکره‌ای برای موضوع هسته‌ای ایران گفت‌وگو کند. گفت‌وگوها بر طیفی از موضوعات، از جمله دسترسی ناظران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سایت‌های هسته‌ای ایران و وضعیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده بسیار غنی‌شده ایران در چارچوب تعهدات بالای ایران در آن، متمرکز بود. وی همچنین به سایر نگرانی‌های مرتبط با روابط اتحادیه اروپا با ایران اشاره کرد.
کالاس در این دیدار خواستار پایبندی ایران به تعهداتش ذیل معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای شده است.
درخواست او در حالی مطرح شده که کشورهای اروپایی به تازگی با ارسال نامه‌ای به شورای امنیت خواستار فعال شدن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران شده‌اند.
جزئیات بیشتر خبر روز گذشته (جمعه ۱۴ شهریورماه) از سوی وزارت امور خارجه کشورمان منتشر شد. در این دیدار، راجع به آخرین تحولات مرتبط با موضوع هسته‌ای ایران به ویژه با توجه به اقدام غیرمسئولانه و ناموجه سه کشور اروپایی برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده شورای امنیت و همچنین روند تعامل ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بحث و تبادل نظر شد.
وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تاکید بر غیرقانونی و ناموجه‌بودن اقدام سه کشور اروپایی در این خصوص، مسئولیت مهم نماینده عالی اتحادیه اروپا (EU) در امور سیاست خارجی به‌عنوان «هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام» را یادآوری و تصریح کرد انتظار می‌رود این نهاد در راستای ایفای وظیفه‌ای که طبق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بر عهده آن نهاده شده است، در جهت انجام مسئولیت خود و خنثی‌سازی تحرکات علیه دیپلماسی ایفای نقش کند.
عراقچی همچنین با اشاره به پایبندی مستمر جمهوری اسلامی ایران به مسیر دیپلماسی، تاکید کرد که ایران در این موضع خود جدی و ثابت‌قدم است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دیپلماسی و مذاکره را تنها راه برای رفع نگرانی‌های همه طرف‌ها دانست و بر ضرورت ارائه فرصت بیشتر به دیپلماسی تاکید کرد.
سکاندار دستگاه دیپلماسی که پنج‌شنبه هفته گذشته تهران را به مقصد دوحه ترک کرد، با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر دولت قطر پیرامون تقویت روابط دوجانبه ایران - قطر و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به‌ویژه ادامه نسل‌کشی و جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی و ضرورت اقدام جدی کشورهای منطقه و جامعه جهانی برای توقف نسل‌کشی، محاکمه جنایتکاران و نیز مقابله با جنگ‌افروزی و سیطره‌طلبی رژیم صهیونیستی گفت‌وگو کرد.
در جریان سفر او به قطر، خلیل الحیه، عضو دفتر سیاسی و مسئول جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) در نوار غزه و جمعی از اعضای شورای رهبری و دفتر سیاسی حماس هم با او دیدار و در مورد آخرین تحولات سیاسی و میدانی در نوار غزه، تداوم نسل‌کشی رژیم صهیونیستی و تلاش‌ها برای توقف جنایات رژیم صهیونیستی و تبادل اسرا رایزنی کردند. اما دیدار وزیر امور خارجه کشورمان با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، حامل یک پیام مهم بود و آن اینکه تحرکات اروپایی‌ها علیه ما که در قالب فعال‌شدن اسنپ‌بک دنبال می‌شود باید خنثی شود. حال عکس‌العمل طرف مقابل نسبت به پیام ایران چه خواهد بود، آیا زیر میز فعال‌شدن اسنپ بک خواهد زد؟
الی گرانمایه، کارشناس سیاست خارجی که در ۱۵ سال اخیر پرونده هسته‌ای و مذاکرات ایران و غرب را پوشش داده است، در تازه‌ترین مطلب خود برای فارن پالیسی استدلال کرده که چرا اقدام تروئیکای اروپایی پرهزینه و مسیر حُسن استفاده از آن در کمک به دیپلماسی ناهموار است.
در مطلب او آمده است: «حمله غافلگیرانه اسرائیل و سپس بمباران تاسیسات کلیدی هسته‌ای ایران توسط ترامپ، دیپلماسی را به حاشیه راند. پس از توقف درگیری‌ها، اروپایی‌ها به تهران پیشنهاد دادند مکانیسم اسنپ‌بک ۶ ماه تمدید شود. این پیشنهاد، تصمیم درستی از جانب اروپا بود: حفظ اهرم تحریم‌ها، در حالی که به واشنگتن و تهران فضای سیاسی برای بازگشت به مذاکرات می‌داد.
این پیشنهاد اما با شکست مواجه شد. نخست، شرایط اروپا برای تمدید بیش از حد سخت‌گیرانه بود. آنها از ایران خواستند دسترسی کامل به سایت‌های هسته‌ای به آژانس بدهد و درباره ذخایر بزرگ اورانیوم غنی‌شده توضیح کامل ارائه کند. در ظاهر، این خواسته‌ها منطقی و مطابق تعهدات ایران ذیل پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است، اما نادیده می‌گیرد که پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، شرایط سیاسی تغییر کرده است.
وی در این مطلب با بیان اینکه از دید ایران، شفافیت در حساس‌ترین بخش‌های برنامه هسته‌ای و افشای اطلاعات کلیدی درباره ذخایر اورانیوم، آخرین کارت‌های چانه‌زنی برای مذاکرات آتی با آمریکا بود، تاکید می‌کند: تهران حاضر نبود این کارت‌ها را در معامله‌ای با اروپا خرج کند، بدون آنکه تضمین امنیتی علیه حملات اسرائیل یا منافع اقتصادی ملموسی دریافت کند. افزون بر آن، ایران از سال ۲۰۱۸ تاکنون بخش عمده فشار اقتصادی ناشی از تحریم‌ها را تحمل کرده و هزینه‌های اسنپ‌بک را پرداخت کرده است. برخی در تهران شاید تمایل به پذیرش پیش شرط‌های تعدیل شده داشتند، اما دولت ایران پیشنهاد متقابل قانع‌کننده به تروئیکا ارائه نداد. حتی بخشی از ساختار سیاسی ایران از اسنپ‌بک استقبال کرد و آن را به‌مثابه «تفنگی دائمی بر شقیقه» از سوی اروپا دید؛ به این امید که با اجرای اسنپ‌بک، اروپا آخرین ابزار فشار خود را مصرف کند.
الی گرانمایه، براین باور است که بی‌میلی ترامپ به دیپلماسی، توافق را نابود کرد. او پس از حمله به تاسیسات ایران، برنامه هسته‌ای این کشور را «نابودشده» خواند و فرستاده‌اش، استیو ویتکاف، ایران را موضوعی کم‌اهمیت جلوه داد. ایران با درک این بی‌توجهی آمریکا، شاید اسنپ‌بک را راهی برای ایجاد بحرانی ببیند که واشنگتن را وادار به بازگشت به میز مذاکره کند. بر این اساس اگر این سه عامل اصلاح نشود و در بازه ۳۰ روزه توافقی برای تمدید به دست نیاید، اسنپ‌بک اجرا خواهد شد و بحران‌های متعددی را به همراه می‌آورد. شورای امنیت دچار شکاف خواهد شد؛ روسیه و چین احتمالا مانع اجرای تحریم‌ها می‌شوند. کشورهای جهان تحت فشار قرار می‌گیرند تا جانب یکی را بگیرند و تهران نیز در نشست اخیر تلاش کرد حمایت سازمان همکاری شانگهای را جلب کند. ایران به صادرات نفت به چین ادامه خواهد داد و روسیه نیز ممکن است در برابر حمایت ایران در جنگ اوکراین، تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل را نادیده بگیرد.
با توجه به تحلیل کارشناس سیاست خارجی، می‌توان این برداشت را کرد که ایران گزینه‌هایی را برای مقابله با فعال‌شدن تهدید اسنپ بک در اختیار دارد و آخرین نمونه آن، دستاورد سفر رئیس جمهور اسلامی ایران به چین برای شرکت در اجلاس شانگهای بود، بنابراین باید پی بُرد که چرا شرق برای ما حائز اهمیت است. غربی‌ها به اندازه کافی آزموده شده‌اند، از این رو دست ایران با حضور و مشارکت شرکای شرقی خود پُر است. این نکته را نیز باید در نظر گرفت: ایران هیچ گاه از مذاکره عبور نمی‌کند، اما باید واقع بین بود، تاکنون غرب پالس مثبت نسبت به آنچه در کشور ما می‌گذرد نشان نداده و فقط می‌خواهد برای‌مان محدودیت ایجاد کند، با این نوع نگاه به جایی نخواهند رسید. پس به جای شرط و شروط گذاشتن، واقع‌نگر باشند و ایرانِ هسته‌ای صلح آمیز را بپذیرند.