آگاه: در این نشست، رییس مرکز امور نمایندگان مجلس با بیان اینکه مجمع بانوان ادوار مجلس با هدف بهره‌گیری از دانش و تجربه بانوان نمایندگان ادوار مجلس در فرآیندهای قانون‌گذاری و مسائل مرتبط با زنان و خانواده تشکیل شده است، گفت: قرار است این مجمع با استفاده از ظرفیت‌های مشورتی و پژوهشی بانوان ادوار، به کمیسیون‌ها و مراکز پژوهشی مجلس در تصمیم‌گیری‌های کلان کمک می‌کند.
او خطاب به اعضای مجمع اظهار کرد: شما می‌توانید با ایجاد شبکه نخبگانی و منسجم بانوان جامعه‌ساز و ارائه برنامه‌های آموزشی و پژوهشی، نقش زنان را در سیاست‌گذاری، مدیریت و سازندگی اجتماعی تقویت و پشتوانه‌ای قوی برای پیشرفت روزافزون کشور فراهم آورید. اکنون که بانوان ادوار مجلس، ترکیب هیات‌رییسه خود را تعیین کرده‌اند، باید بررسی شود که به چه اندازه ادواری‌ها در تصمیم‌گیری‌ها- به عنوان مشاور نمایندگان- تاثیرگذار بوده‌اند؟ آیا توانسته‌اند با دیدارها و مذاکراتی که با وکلای مردم در هرم سبز بهارستان انجام می‌دهند، تجربیات خود را به نحو مطلوب به آنها منتقل کنند؟ آنچه مشخص است، مجمع بانوان ادوار اولین و آخرین تشکل در حوزه «پارلمانِ ایران» نیست و دو تشکل شاخص دیگر که در دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب شناخته می‌شوند، در همین حوزه، همراه و همیار، مجلسی‌ها هستند.
ادواری‌های مجلس کجا هستند؟
جامعه اسلامی نمایندگان ادوار: این تشکل سابقه طولانی در عرصه سیاسی کشور دارد. محسن کوهکن از نمایندگان ادوار، سال‌هاست ردای دبیرکلی نمایندگان ادوار را برتن کرده و تشکل متبوعش عضوی از جبهه پیروان خط امام و رهبری- از تشکل‌های قدیمی و ریشه‌دار- جریان اصولگراست. کوهکن که ارتباط نزدیکی با محمدرضا باهنر دارد، بر کرسی نایب‌رییسی جبهه نیز تکیه زده و در زمان حضورش در خانه ملت، در جایگاه هیات‌رییسه نیز حضور داشت، از این‌رو با ساختار و وظایف مجلس آشناست. فعالیت‌ها و کنشگری‌های سیاسی جامعه اسلامی نمایندگان ادوار بر تمرکزی که باید بر حوزه مجلس داشته باشد، سنگینی می‌کند. این تشکل در انتخابات مجلس دوازدهم در ریلی که شورای وحدت به هدایت جامعه روحانیت مبارز و مصطفی پورمحمدی و منوچهر متکی و سایر اعضای جبهه پیروان ترسیم کرده بود، حرکت می‌کرد و دبیرکل آن مدافع کاندیداتوری باهنر در انتخابات بود، اما اگر بخواهیم فقط عملکردش را به عنوان تشکل فعال در حوزه مجلس واکاوی کنیم، باید بگوییم آن‌طور که انتظار می‌رفت در رویدادهای مجلس دیده نشد یا بیانیه‌ای (پیشنهاد و انتقادی) به ساکنان میدان بهارستان نداشت.
مجمع نمایندگان ادوار: این تشکل اصلاح‌طلب هم مانند جامعه نمایندگان ادوار بیشتر پیرامون آنچه در سپهر سیاست می‌گذرد اعلام موضع می‌کند. در انتخابات ریاست جمهوری چهادرهم به حمایت مسعود پزشکیان پرداخت یا در دوره پساجنگ بیانیه‌ای صادر و خواستار تغییر پارادایم شد و بر آشتی ملی و عفو عملی، اصلاح نظام رسانه‌ای و بازسازی اقتصاد ملی تاکید کرد. تحرکات ادواری‌های اصلاح‌طلب نشان می‌دهد، خروجی‌شان بیشتر سَمت و سوی سیاسی دارد، البته این تشکل‌ها صنفی- سیاسی هستند و نمی‌توان از آنها خرده گرفت که چرا وقت خود را صرف کنشگری‌های حزبی و سیاسی می‌کنند اما در عین حال انتظار می‌رود بازوی خوبی برای مجلس و نمایندگان باشند یا دست‌کم پیرامون اتفاقات مهم در مجلس اظهار نظر کنند. برای نمونه رهبر انقلاب در دیدار با نمایندگان مجلس یازدهم و دوازدهم مطالباتی را مطرح کرده‌اند، همین تشکل‌ها می‌توانند آنچه در مجلس می‌گذرد را دقیق رصد و به نمایندگان گوشزد کنند کجا کُند و کجا تند رفته‌اند تا از این طریق مطالبات معظم‌له هم در قوه مقننه پیگیری شود و در آرشیو خاک نخورد. یک نقد جدی که به خود ساکنان بهارستان هم وارد می‌شود، فعالیت فراکسیون‌هایی است که جنبه نمایشی دارد؛ البته نمی‌توان همه فراکسیون‌ها را با یک عینک دید و عملکردشان را زیر سوال برد ولی باید پذیرفت فعالیت چشم‌گیری نداشته‌اند. مصطفی میرسلیم، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی و نماینده مجلس یازدهم که تشکلش تابلوی فراکسیون موتلفه را برافراشته است، مُهر تایید بر انفعال فراکسیون‌ها می‌زند و می‌گوید: به همین دلیل در مجلس یازدهم آیین‌نامه تشکیل فراکسیون‌ها و نظارت بر فعالیت آنها مجددا بررسی و اصلاح شد تا نواقصی که وجود داشت برطرف شود. فراکسیون موتلفه نیز می‌تواند و باید خیلی قوی‌تر عمل کند. همین توقع را مردم از موتلفه دارند و لذا نباید فعالیت‌های فراکسیون محدود به دوران انتخابات شود.
دو فراکسیون سیاسی مجلس
فراکسیون انقلاب اسلامی: در مجلس هشتم تشکیل و با روی کار آمدن مجلس یازدهم دوباره احیا شد. در مجلس دوازدهم که مجددا نیروهای انقلاب توانستند اکثریت کرسی‌های مجلس را در دست بگیرند، فراکسیون پای کار آمد اما تا به اینجا، نتوانست فعالیت خوبی از خود نشان دهد.
فراکسیون مستقلین ولایی: با روی کار آمدن مجلس نهم تشکیل شد. اعضای این فراکسیون را چهره‌های اعتدالی و اصلاح‌طلب تشکیل داده‌اند. در مجلس دوازدهم، علاالدین بروجردی به عنوان رییس این فراکسیون انتخاب شده است.
فراکسیون‌های تخصصی
نکته دیگر آنکه در مجلس فعلی (دوازدهم) فراکسیون‌هایی اعلام موجودیت کرده‌اند که رنگ و بوی سیاسی ندارند و به صورت تخصصی فعالیت می‌کنند. همانند شعائر اسلامی، قرآن و زیارت، محیط زیست و منابع طبیعی، شوراها و مدیریت شهری، دانشگاهیان، آموزش عالی و آینده پژوهشی، شاهد و ایثارگر، کارگری، فرهنگیان، آموزش پایه و عمومی، تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری، هوش مصنوعی و فناوری‌های دانش‌بنیان، امداد و هلال احمر، امنیت انرژی، منابع معدنی و توسعه پایدار، نظارت بر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، صنعت، معدن، ایمنی و استاندارد، ورزش، کارآفرینی، رفع موانع تولید و اشتغال، گردشگری، زیارتی، میراث فرهنگی و نمایشگاه‌ها، توسعه روستاها و مناطق محروم، توسعه و پیشرفت ملی و منطقه‌ای متوازن و پایدار، نظارت بر اتاق اصناف، بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، کشاورزی پویا و امور عشایر، گام دوم انقلاب و اقتصاد مقاومتی.
طبق دستورالعمل تشکیل فراکسیون‌ها، در وهله اول یک نفر از نمایندگان به انتخاب مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر در هیات بررسی و نظارت بر فراکسیون‌های مجلس انتخاب می‌شود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی، زهرا خدادادی، نماینده ملکان را به عنوان ناظر فراکسیون‌ها تعیین کردند.
موضوع دیگر این است که برای عضویت نمایندگان در فراکسیون‌ها محدودیت‌هایی قائل شدند و هر نماینده نمی‌تواند به عضویت بیش از دو یا سه فراکسیون درآید، دلیلش هم آن است که مشغله نمایندگان بسیار زیاد بوده و طبیعتا آنها نمی‌توانند مثلا عضو ۲۰ فراکسیون بوده و در آن ایفای نقش کنند. این در حالی است که در مجالس قبلی شاهد بودیم یک نماینده در چند فراکسیون عضو بود، اما حتی فرصت حضور در یک فراکسیون را پیدا نمی‌کرد که دلیلش هم مشغله زیاد نماینده بود.
اعلام موجودیت یک فراکسیون جدید
روز گذشته (سه‌شنبه) یک فراکسیون جدید اعلام موجودیت کرد؛ هادی قوامی با اعلام اینکه فراکسیون شرق کشور با حضور ۶۰ نماینده تشکیل شد، گفت: از میان این ۶۰ نفر، ۱۴ نفر به‌عنوان هیات مرکزی انتخاب شدند و این ۱۴ نفر نیز در میان خود رییس، دو نایب‌رییس، دو دبیر و سخنگو را برگزیدند. نصرالله پژمانفر، نماینده مردم مشهد و رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، به‌عنوان رییس فراکسیون شرق کشور انتخاب شد. فداحسین مالکی، نماینده سیستان و بلوچستان، نایب‌رییس اول و آقای دوستعلی، نماینده کرمان، نایب‌رییس دوم فراکسیون هستند. همچنین مصطفی نخعی، نماینده خراسان جنوبی، دبیر اول و آقای هاشمی، نماینده استان هرمزگان، دبیر دوم این فراکسیون شدند. سخنگوی فراکسیون نیز بنده هستم.
تاکنون، اخباری از اکثر اقدامات و نشست و برخاست‌های فراکسیون‌های تخصصی با مسئولان و دستگاه‌های ذی‌ربط در رسانه‌ها مخابره می‌شد اما توقع می‌رود نمایندگان خروجی قابل توجه‌ای در این فراکسیون‌ها داشته باشند تا نمایندگان ادوار در تشکل‌های‌شان هم از لاک انفعال خارج شوند و مطالبه‌گر و مشاور خوبی برای نمایندگان باشند.
نظر شما