آگاه: در چنین جهانی، کشوری موفق‌تر است که بتواند ظرفیت‌های محلی خود را به زبان جهانی ترجمه کند و از ارتباطات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای توسعه همه‌جانبه بهره گیرد. دولت چهاردهم، بر پایه همین درک نو از روابط بین‌الملل، مفهوم «دیپلماسی استانی» را به عنوان یکی از محورهای نوآورانه سیاست خارجی خود دنبال می‌کند؛ رویکردی که می‌خواهد سیاست خارجی را از سطح تصمیم‌گیری‌های مرکزی به سطوح اجرایی، اقتصادی و فرهنگی استان‌ها پیوند دهد.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پیش از این در یادداشتی با بیان اینکه ایران مجموعه‌ای از استان‌هایی است که هر یک، به‌تنهایی می‌تواند نماینده‌ای از توان، فرهنگ و تولید ملی در سطح منطقه و جهان باشد، آورده است: از صنایع دانش‌بنیان اصفهان و تبریز تا گردشگری سلامت در شیراز و مشهد، از کشت‌های گلخانه‌ای و صادرات محصولات کشاورزی خوزستان، کرمان و گلستان تا ظرفیت‌های بندری و لجستیکی بوشهر، چابهار و هرمزگان، در همه جا ریشه‌های قدرت نرم و اقتصادی ایران گسترده است.
اما تا زمانی که این ظرفیت‌ها به زبان جهانی ترجمه نشوند و در ساختار ارتباطی سیاست خارجی کشور جای نگیرند، ارزش راهبردی خود را در توسعه ملی پیدا نخواهند کرد. از همین‌رو، دولت چهاردهم ماموریت داده است تا استان‌ها در هماهنگی با وزارت امور خارجه، برنامه‌های خود را برای جذب سرمایه‌گذاری، توسعه صادرات، تبادلات فرهنگی و گردشگری تنظیم کنند. در الگوی «دیپلماسی استانی»، نقش استانداران و مدیران ارشد استان‌ها بازتعریف می‌شود. آنها صرفا مجریان سیاست‌های اداری نیستند، بلکه سفیران توسعه ایران در سطح ملی و منطقه‌ای به شمار می‌آیند.
سخنگوی دولت براین باور است: استانداری که بتواند در هماهنگی با وزارت خارجه و دستگاه‌های اقتصادی، بازار هدفی در کشورهای هم‌مرز برای تولیدات استان بیابد، در حقیقت همان نقشی را ایفا می‌کند که سفیر اقتصادی در یک سفارتخانه انجام می‌دهد. این هم‌افزایی میان سطوح محلی و ملی، نقطه اتصال مردم با دیپلماسی کشور است؛ یعنی همان چیزی که دکتر پزشکیان از آن با عنوان «شنیدن صدای مردم» در همه سطوح یاد می‌کند. بالاخره، دیپلماسی استانی یکی از نکات کلیدی برنامه دولت پزشکیان است و وزارت خارجه همواره بر آن تاکید می‌کند. حمید قنبری ۲۰ آذر در نشست با استاندار مازندران با اشاره به همسایگی مازندران با کشورهای حاشیه خزر و کشورهای اوراسیا، بر ظرفیت قابل توجه این استان در حوزه دیپلماسی اقتصادی تاکید کرد و گفت: دیپلماسی استانی یکی از نکات کلیدی برنامه دولت است و وزارت خارجه بر آن تاکید زیادی دارد و استان‌های مرزی و استان‌هایی که همسایگانی دارند که می‌توانند به آنها صادرات داشته باشند در رأس این دیپلماسی قرار دارند. معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه می‌گوید: برنامه این است تا حضور استاندار و مقامات استانی در جلسات و نشست‌هایی که با کشورهای همسایه داریم به طور جدی تقویت شود و هیچ تصمیمی صرفا با ملاحظات مرکز نباید گرفته شود؛ بلکه مدیران استانی و افرادی که در میدان هستند حتما در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داده شوند. با توجه به تاکید دولتی‌ها برای حرکت در مسیر دیپلماسی استانی و استفاده بهینه از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های استان‌ها با یک نماینده مجلس و عضو کمیسیون کشاورزی به گفت‌وگو نشستیم.
جمشید قلاوند در این زمینه گفت: دیپلماسی ابعاد گسترده‌ای دارد، به‌ویژه در حوزه همسایگان و کشورهایی که با ما مرز مشترک دارند؛ مانند عراق و ترکیه و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس، با توجه به اشتراکات فرهنگی، دینی و تاریخی این کشورها با جمهوری اسلامی ایران، توسعه روابط با آنها یک الزام عمومی به شمار می‌رود. وی با تاکید بر اینکه دیپلماسی دامنه وسیعی دارد و حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را دربر می‌گیرد، گفت: برخی جنبه‌های آن امروز برای کشور جنبه ضرورت پیدا کرده است، به‌ویژه در شرایط فعلی و در موضوع تحریم‌ها که آسیب‌های جدی به زیرساخت‌ها و اقتصاد کشور وارد کرده‌اند. در چنین وضعیتی، طبیعی است که ما به همسایگان خود نیاز داریم و باید مراودات و تعاملات گسترده‌تری را دنبال کنیم. در این راستا، وزیر امور خارجه اقدامات درستی انجام داده. به هر حال، ما با کشور عراق پیوندهای تاریخی، فرهنگی و مذهبی عمیقی داریم و لازم است این روابط به‌ویژه در بخش اقتصادی نیز به‌صورت عملیاتی و موثر فعال شود.
نماینده مردم اندیشمک در مجلس تصریح کرد: در حال حاضر، آنچه در بازار مشاهده می‌شود این است که کشورهایی مانند ترکیه و برخی دیگر از همسایگان، حضور فعال‌تری دارند. بنابراین ضروری است موضوع بازارچه‌های مرزی، اقتصاد محلی در دو سوی مرز و همچنین نقش استان‌های همجوار به‌صورت جدی‌تری دنبال شود. قلاوند با بیان اینکه در حوزه دریا نیز وضعیت به همین شکل است، اظهار کرد: ما با کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله عربستان، امارات، کویت، قطر و عمان مناسبات خوبی داریم و امیدواریم بتوانیم این روابط را در زمینه اقتصاد و مبادلات تکنولوژیک بیش از پیش توسعه دهیم. وی با بیان اینکه خوزستان استانی پهناور و گسترده است و نقش مهمی در اقتصاد ملی ایفا می‌کند، افزود: حتی مسائل مرزی، آبی، دریایی و رودخانه‌ای آن ابعادی ملی و فراتر از سطح استانی دارند. در حوزه اقتصاد نیز، این استان پس از تهران جایگاه ویژه‌ای در کشور دارد. بنابراین لازم است نوعی استقلال و اختیار در ارتباطات دوسویه میان استان و استان‌های همجوار کشورهای همسایه برای آن در نظر گرفته شود؛ موضوعی که از گذشته نیز وجود داشته و اخیرا با سفرهای استاندار تقویت شده است. از سوی دیگر، به دلیل روابط فرهنگی گسترده، اقوام ایرانی از جمله عرب‌های خوزستان و بختیاری‌ها از دیرباز با کشورهای همسایه مانند عراق، کویت و امارات ارتباط داشته‌اند. همچنین بوشهری‌ها و سرمایه‌گذاران ایرانی از گذشته در این کشورها فعالیت‌های مهم اقتصادی داشته‌اند. این تعامل و ارتباط دوسویه ضروری است و قطعا به بهبود وضعیت استان کمک خواهد کرد.