آگاه: مشروح گفتوگوی خبرنگار «آگاه» با احمد شریف را میخوانید:
آقای شریف، شما به عنوان فعال سیاسی اصلاحطلب و دبیرکل حزب همبستگی دانشآموختگان ایران در نشست اخیر رئیسجمهور با رجال سیاسی و دبیران کل احزاب که ۲۶ آذر در پاستور برگزار شد شرکت کرده بودید، این جلسه و نکاتی که از سوی فعالان سیاسی مطرح شد را چگونه ارزیابی میکنید و به نظرتان این نوع جلسات به چه اندازه میتواند برای حل مشکلات کمک کند؟
با توجه به اینکه بنده در جریان نشستهای رئیسجمهور با سیاسیون هستم میگویم، دیدار اخیر با شخصیتهای سیاسی و احزاب آن هم در این سطح، برای نخستین بار بود که برگزار شد. پیش از این یک جلسهای با خانه احزاب داشت، اما در همین جلسه اخیر افراد بسیاری حضور داشتند و قریب به ۶۰ نفر دعوت شده بودند که اکثر آنها حضور یافته بودند و بنده جای خالی در سالن ندیدم. از این رو برای اولین بار بود که شاهد حضور دبیرکل نهضت آزادی بودیم و او در یک جلسه رسمی آمد و حتی وقتی هم در اختیارش قرار دادند و نقطه نظرات خود را درباره مسائل روز منتقل کرد. از اصولگرایان، اصلاحطلبان و مستقلین افرادی به بیان دیدگاهها و نقطه نظراتشان پرداختند و در نهایت آقای پزشکیان ناظر به صحبت حاضران، محدودیتهایی که دولت دارد و از گذشته به ارث رسیده یا تبعاتی که بعد از جنگ ۱۲ روزه شامل حال کشور و دولت شده و موضوع تحریمها را به بحث گذاشت. البته وی بسیار امیدوارانه صحبت کرد و میگفت اگر ما مقاومت کنیم و همدل باشیم، میتوانیم به چالشها به خصوص در حوزه اقتصاد فائق بیاییم.
موضوع جلسه، بررسی راهکارهای تحقق انسجام ملی و چگونگی عبور از چالشها بود. سوال این است: این نشست و برخاستها به چه اندازه میتواند در عبور از چالشها تاثیرگذار باشد؟ برخی براین باور هستند، به جای دیدار با سیاسیون، کارشناسان پای کار بیایند تا نتایج بهتری ایجاد شود. آیا با نظریه فوق موافق هستید؟
توجه داشته باشید، ما به اندازهای با مسائل پیچیده و بحرانهای «تو در تو» مواجه هستیم که اگر فکر کنیم با برگزاری یک جلسه و چند اظهار نظر بتوانیم از چالشها عبور کنیم، خیلی سادهانگارانه نظر دادهایم. بلکه نیازمند راه حلهای کاملا علمی و کارشناسی هستیم. رئیسجمهور گفته بود: بیش از ۶۰ استاد دانشگاه درخصوص بحران آب مشغول فعالیت هستند و قرار شده این کارگروه، گزارشی را به مجلس شورای اسلامی ارائه کند. بنده معتقدم ما همانند کشورهای توسعه یافته باید اندیشکدههایی را داشته باشیم، آن هم خارج از ساختار حاکمیت به دلیل آنکه وقتی در ساختار رسمی قرار میگیرند بیشتر وظیفهمدار میشوند و کارمندی فعالیت میکنند. اما اگر همین اندیشکدهها پروژهای کار کنند، دولت میتواند برای آنها پروژه تعریف کند و اندیشکدهها از کارشناسان طراز اول استفاده کنند و راه حل ارائه دهند. حتی برخی از کشورها از نظرات اندیشکدهها در مهمترین حوزه که سیاست خارجی محسوب میشود استفاده میکنند. جای چنین اندیشکدهای در کشور ما خالی است. معاونت راهبردی رئیسجمهور در دولت چهاردهم از ادغام چند مرکز تاسیس شد اما پس از خروج محمدجواد ظریف از دولت، منفعل شد و بنابراین باز تکرار میکنم باید چنین اندیشکدههایی خارج از مجموعه دولت تشکیل شود تا بتوانیم مسائلی را برای آنها تعریف کنیم، حداق اینگونه میتوان مسائل را کاهش داد، اما اگر انتظار داشته باشیم در جلسهای که فعالان سیاسی حضور مییابند و مطالب در چهار الی پنج دقیقه بیان میشود، خروجی آن حل مسائل کشور باشد، خیلی منطقی به نظر نمیرسد.
به هرحال نشست در قالب دیدار با رئیسجمهور برگزار شد، اما از صحبتهای شما میتوان این برداشت را کرد که احزاب آنطور که باید و شاید نمیتوانند خروجی قابل قبولی برای رئیسجمهور و حتی دولت داشته باشند که پیشنهاد میدهید، اندیشکدهها وارد صحنه شوند و به قوه مجریه برای عبور از چالشها کمک کنند.
بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، باید بگویم حزب، پدیده مدرن است اما در ایران به معنای واقعی شکل نگرفت و ما موضوعات را خیلی فانتزی میآوریم و کپیبرداری میکنیم و به فلسفه اصلی آن نهاد توجه نمیکنیم. احزاب نهاد مدنی مدرن شناخته میشوند که باید سازوکار خودشان در قالب کارگروههای مختلف را داشته باشند و از سوی دیگر، پرورش کادرهای حرفهای برای اداره کشور (قوه مجریه) را مورد توجه و اهمیت قرار دهند. هیچکدام از احزاب ما نمیتوانند ادعا کنند که از چنین ساختاری برخوردار هستند. بنابراین احزاب موجود ما با ضعفهای مختلف در حوزههای گوناگون روبهرو هستند و نمیتوان از آنها انتظارات زیادی داشت. فقط میتوانند جامعه را رصد کنند و یکی از وظایفشان که انتقال مطالبات شهروندان به مسئولان است را انجام دهند و در این حوزه فعال باشند. اما نمیتوان انتظار کار کارشناسی از آنان داشته باشیم و عملا این موضوع امکانپذیر نیست. به همین دلیل همان طور که پیشنهاد دادهام دولت در حوزههای مختلف باید از توانمندیهای بخش خصوصی و علمی در قالب اندیشکدهها استفاده کند.
این موضوع، عبور از احزاب و تشکلهای سیاسی نیست؟ به هرحال از زمانی که دولت چهاردهم مسئولیت را برعهده گرفته، شخص رئیسجمهور چندین نشست با احزاب برگزار کرد و برخی این نشست و برخاستها را به منزله تقویت کنشگری حزبی در کشور میدانند، اما شما براین باور هستید که باید به اندیشکدهها ضریب داده شود. پس احزاب و فعالیت حزبی چه میشود؟ بالاخره باید از یک جا احزاب را تقویت کرد و از آنها خواست وارد کارزار شوند و در مقابل، پاسخگوی برنامهها و عملکردشان هم باشند.
آنچه گفته شد نافی تقویت کارکرد احزاب نیست. همه دنیا حتی در کشورهای پیشرفته و جهان اول هم دولت در قالب پرداخت یارانه به احزاب کمک میکند تا تقویت شوند. با توجه به اینکه بنده ۱۰ سال در شورای مرکزی خانه احزاب حضور داشتم، مهمترین پاشنه آشیل فعالیت احزاب را مسئله اقتصادی میدانم که عملا با توجه به محدودیتهایی که دارند، امکانپذیر نیست که بتوانند ساختارسازی کنند و به پرورش کادر بپردازند که وقتی حزب یا جریانی در انتخاباتی پیروز میشودT با چالش استفاده از نیروهای کارشناس و کارآمد مواجه نشوند.
نظر شما