آگاه: همین موضوع اما باعث شده استفاده از خدمات روان‌شناسی در حاشیه لیست سبد هزینه خانوارها قرار گیرد. تعرفه‌های خدمات روان‌شناسی و مشاوره برای امسال به‌ازای ارائه هر ۴۵دقیقه خدمات در مقطع کارشناسی‌ارشد ۳۲۱هزار تومان و در مقطع دکتری ۳۷۸هزار تومان تعیین‌شده که البته براساس سوابق حرفه‌ای از زمان دریافت پروانه تخصصی، برای افراد با سابقه کار بالای ۱۵سال، ۱۵درصد به مبلغ پایه اضافه می‌شود؛ اما این تعرفه‌ها در حالی اعلام شده که برخی روان‌شناسان و مشاوران حق‌ویزیت خود را بیشتر از رقم تعرفه‌های تعیین‌شده دولت، دریافت می‌کنند که این حق‌ویزیت به فراخور منطقه و سطح مالی ساکنان آن محله متفاوت است.
منشی‌های کلینیک‌های روان‌شناسی و مشاوره در مناطق مختلف، از نیاوران گرفته تا سعادت‌آباد و پیروزی و پاسداران و شهرری هرکدام براساس محله، اعداد و ارقام مختلفی را درباره حق ویزیت اعلام می‌کنند؛ از ۳۵۰هزارتومان که همان نرخ اعلام‌شده دولت است تا دومیلیون تومان؛ به‌طورمثال، یک روان‌شناس در محله نیاوران با مدرک دکترای روان‌شناسی عمومی، کارشناس‌ارشد روان‌شناسی بالینی و کارشناس روان‌شناسی عمومی به‌ازای ۴۵دقیقه ارائه خدمت روان‌شناسی از مراجعه‌کنندگان خود ۹۰۰هزار تومان و روان‌شناس دیگری با شرایط مشابه این خدمت را در کلینیکی در محله صادقیه ۷۰۰هزارتومان اعلام می‌کند. درعین‌حال روان‌شناس دیگری در یکی از کلینیک‌های شرق تهران به‌ازای یک ساعت ارائه خدمت روان‌شناسی ۵۵۰هزارتومان و روان‌شناس دیگری در همان منطقه به ازای ۴۵دقیقه ارائه خدمت، ۳۵۰هزارتومان حق‌ویزیت می‌گیرد. از سویی دیگر، روان‌شناس دیگری با مدرک کارشناس‌ارشد روان‌درمانی و روان‌شناس بالینی در خیابان نیاوران به ازای هر ۴۵دقیقه ارائه خدمت روان‌شناسی دومیلیون تومان دریافت می‌کند. شنیدن ارقام نجومیِ حق‌ویزیت هنگام تماس با کلینیک‌های روان‌شناسی باعث شده متقاضیان خدمات روان‌شناسی ترجیح دهند به‌جای هزینه و مراجعه برای برخورداری از این خدمت، پول خود را در جای دیگری هزینه و تصور کنند، اینگونه شاید نتیجه بهتری هم بگیرند؛ تصوری که از یک‌سو نشات‌گرفته از هزینه بالای خدمات روان‌شناسی است و از سوی دیگر به‌دلیل عدم پوشش بیمه و ناآگاهی از سلامت روان و تاثیر آن بر زندگی فردی آب می‌خورد.
برای تایید همین دیدگاه کافی است کلیدواژه «هزینه روان‌شناسی در سال جاری» را در اینترنت جستجو و نظر کاربران مختلف را دراین‌باره بخوانید: «گلفرنگ» در یکی از سایت‌ها نوشته: «برم پیش روان‌پزشک سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر کارم راه می‌افته.» «پریا ۱۸۳۱» نیز اینطور اظهارنظر کرده که «آدم ۱۰جلسه بره پیش روان‌شناس هزینه‌اش می‌شه سه چهار میلیون، همون پول رو بگیره لباس بخره و خرید کنه احتمالا افسردگیش خوب می‌شه.» آیلاربانو نیز گفته: «بعد می‌گن مردم چرا روان‌شناس نمی‌آن، والا اونم تو این گرونی. چند جلسه بری کل حقوق می‌ره فقط واسه مشاور.» از سوی دیگر نیز شهلا نوشته: «پول جلسه‌های روان‌شناسی رو پس‌انداز می‌کنم، واسه خودم خرید می‌کنم، روان و فکرم آروم می‌شه، بهتر از اینه که پولم و بدم سخنرانی روان‌شناس بشنوم.» همین اظهارات مهر تاییدی بر آمار اعلام‌شده ازسوی سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره کشور است که سال گذشته اعلام کرده بود ۷۰درصد مردم توان مراجعه به روان‌شناس را ندارند و این درحالی است که حدود ۲۰درصد جامعه دارای مشکلات روان‌شناختی هستند.
خرجی که با دخل نمی‌خواند
یکی دیگر از متخصصان روان‌شناسی حوزه کودک و نوجوان نیز با بیان اینکه افزایش قیمت اجاره‌بها و شارژ و حقوق پرسنل با افزایش تعرفه‌های خدمات روان‌شناسی همخوانی ندارد، به ایسنا گفته است: «همه روان‌شناسان و مشاوران باید ماهانه آموزش‌های خاصی دریافت کنند و برای شرکت در این کلاس‌ها باید چه از نظر زمانی و چه از نظر مالی هزینه پرداخت کنند. از سوی دیگر، هزینه اجاره کلینیک‌ها افزایش زیادی داشته و علاوه‌بر این، محاسبه هزینه‌های جانبی همچون آب و برق و گاز و پرسنل نیز با افزایش روبه‌رو است. این درحالی است که در سال جاری حق تعرفه‌ها تنها با افزایش ۴۰درصدی همراه بوده که این نرخ نسبت به افزایش اجاره‌ها همخوانی ندارد.»
این روان‌شناس به این نکته نیز اشاره می‌کند که «برخی مشاوران و روان‌شناسان در کلینیک‌های روان‌شناسی روان‌شناسان دیگری مشغول به کارند و از آنجایی‌که درصدی از حق ویزیت را باید به مجموعه پرداخت کنند، از همین رو مجبورند حق‌ویزیت را بیشتر از تعرفه دریافت کنند. از سوی دیگر نیز این نکته حائزاهمیت است که مشاوران و روان‌شناسان به‌دلیل بخش‌های منفی که از مراجعه‌کنندگان دریافت می‌کنند، نمی‌توانند بیشتر از یک حدی مراجعه‌کننده پذیرش کنند و این درحالی است که برای هر فرد ۴۵دقیقه اختصاص می‌دهند و به همین دلیل حداقل بعد از هر جلسه، حدود ۱۰دقیقه به ریکاوری نیاز دارند.»
اما «دریا» به‌عنوان یکی از افرادی که ماهانه دوبار به روان‌شناس مراجعه می‌کند و تجربیات متعددی از مراجعه به روان‌شناس و پیدا کردن یک روان‌شناس مناسب داشته، به ایسنا گفته است: «طی چند سال گذشته، مراجعه به تراپیست زیاد شده و این یعنی دیگر به «افرادی که به روان‌شناس مراجعه می‌کنند» انگ زده نمی‌شود؛ به‌خصوص که اگر مشکل فرد ریشه در یک بیماری مزمن داشته باشد. از سوی دیگر اما تعداد تراپیست‌های غیرمتخصص افزایش یافته و این موجب عدم اعتماد افراد جامعه نسبت‌به روان‌شناسان می‌شود. گرچه روان‌شناسانی هم وجود دارند که می‌توان برای حل مشکل‌تان به دانش آنها اعتماد کنید، اما در حال‌حاضر پیدا کردن تراپیست مناسب شما در جامعه شبیه به آزمون و خطاست؛ تصور کنید یک تراپیست را پیدا و به او مراجعه می‌کنید و بعد از گذراندن چند جلسه و پرداخت هزینه متوجه می‌شوید که او نمی‌تواند برای حل مشکل‌تان به شما کمکی کند.»
او ادامه می‌دهد: «سال گذشته درحالی‌که تعرفه روان‌شناسی به ازای هر ۴۵دقیقه، ۲۳۰ تا ۲۷۰هزار تومان بود، برای هر جلسه مشاوره‌ام، ۳۵۰هزار تومان پرداخت می‌کردم. روان‌شناسم به من گفته بود باید به مدت یکسال، هفته‌ای یکبار برای مشاوره مراجعه کنی تا نتیجه بگیری، اما بعد از گذشت یکسال، گفت: «من حس می‌کنم ما داریم درجا می‌زنیم» و به همین دلیل هم من مجبور شدم تراپیستم را عوض کنم. شما تصور کنید یک کارمند با حقوق ماهانه ۱۱میلیون تومان، ماهانه یک میلیون و ۴۰۰هزار تومان بابت مشاور پرداخت کرده و در آخر هم به او گفته شده که داریم درجا می‌زنیم و این درحالی بوده که هزینه‌های دیگر زندگی به‌قدر کافی بالاست؛ البته این تنها تجربه من از رفتن به تراپیست نبوده است.»این درحالی است که علی فتحی آشتیانی، رییس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره کشور درباره تعرفه خدمات روان‌شناسی و مشاوره به می‌گوید: تعرفه مصوب و پیشنهادی هیات دولت در سال ۱۴۰۳ به ازای هر ۴۵دقیقه برای روان‌شناسان در مقطع کارشناسی‌ارشد ۳۲۱هزار تومان و برای روان‌شناسان در مقطع دکتری ۳۷۸هزار تومان تعیین شده است که انتظار می‌رود همکاران این تعرفه را که ازسوی هیات دولت ابلاغ و در سایت سازمان درج شده، رعایت کنند.
نظر شما