آگاه: سردار سید تیمور حسینی بر این باور است که اصلاح و بهسازی جاده‌ها باید جزو مهم‌ترین اولویت‌های وزیر راه و شهرسازی باشد. واقعیت این است که اگر بخواهیم شهرهای جدیدی بسازیم یا حتی گردشگری را توسعه دهیم باید راه ایمنی هم داشته باشیم. وی اضافه می‌کند: متاسفانه در شرایط فعلی بسیاری از جاده‌های کشور از نظر فنی معیوب و ناایمن هستند. وزیر راه و شهرسازی باید با اختصاص بودجه کافی به این بخش، اقدام به اصلاح و بهسازی جاده‌ها، احداث پل‌ها و زیرگذرها، رفع نقاط حادثه‌خیز و ایجاد روشنایی مناسب در جاده‌ها کند.
حسینی تاکید می‌کند: موضوع دیگر مربوط به نصب علائم و تجهیزات ایمنی در جاده‌هاست، نصب علائم و تجهیزات ایمنی در جاده‌ها، از جمله تابلوهای هشداردهنده، خط‌کشی‌های جاده، گاردریل‌ها و روشنایی مناسب، می‌تواند به رانندگان در رانندگی ایمن و جلوگیری از تصادفات کمک کند. به گفته حسینی، وزیر راه و شهرسازی به‌عنوان متولی اصلی زیرساخت‌های حمل‌ونقل کشور، نقشی کلیدی در ارتقای ایمنی جاده‌ها و کاهش آمار تصادفات دارد. با انجام اقداماتی مانند اصلاح و بهسازی جاده‌ها، نصب علائم و تجهیزات ایمنی، کنترل ترافیک و اعمال قانون، فرهنگ‌سازی و آموزش و حمایت از اورژانس جاده‌ای، می‌توان به‌طور قابل‌توجهی به کاهش تصادفات و تلفات جانی در جاده‌ها کمک کرد.
هزینه‌ای که جاده‌ها تحمیل می‌کنند
هزینه‌های اقتصادی ناشی از تصادفات جاده‌ای سالانه بین ۷ تا ۱۰درصد تولید ناخالص داخلی (GDP)برآورد می‌شود که شامل خسارات مالی، هزینه‌های درمانی و کاهش بهره‌وری است. اگرچه اقدامات پراکنده‌ای برای بهبود ایمنی صورت گرفته، عدم برنامه‌ریزی جامع و اجرایی بودن سیاست‌ها همچنان مانعی جدی برای حل این معضل است. باتوجه‌به ابعاد این بحران، تدوین استراتژی‌های پیشگیرانه و اصلاح ساختارها یک ضرورت فوری است. به گفته کارشناسان، وضعیت جاده‌ها و ایمنی حمل‌ونقل جاده‌ای در ایران یکی از مسائل حیاتی است که تاثیر مستقیمی بر سلامت عمومی و توسعه اقتصادی کشور دارد.
کیفیت زیرساخت‌های جاده‌ای
ایران دارای شبکه گسترده‌ای از جاده‌هاست که شامل جاده‌های اصلی، فرعی، بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها می‌شود. این شبکه نقش مهمی در حمل‌ونقل کالا و مسافر در کشور ایفا می‌کند. بااین‌حال، توسعه و نگهداری این زیرساخت‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری‌های مستمر است تا پاسخگوی نیازهای روزافزون باشد. کیفیت زیرساخت‌های جاده‌ای در ایران متغیر است. برخی از جاده‌ها از استانداردهای مطلوب برخوردارند، درحالی‌که برخی دیگر نیازمند بهبود و تعمیرات اساسی هستند. عواملی مانند فرسودگی آسفالت، کمبود علائم راهنمایی و نقص در سیستم‌های روشنایی می‌توانند به افزایش خطر تصادفات منجر شوند.
براساس گزارش‌های موجود، در سال۱۴۰۲ تعداد تلفات حوادث رانندگی با رشد ۲.۸درصدی به ۲۰هزار و ۴۵نفر رسید که از این تعداد ۱۵هزار و ۸۴۵نفر مرد و چهارهزار و ۱۹۱نفر زن بودند. عوامل متعددی در وقوع تصادفات جاده‌ای در ایران نقش دارند که ازجمله آنها می‌توان به سرعت غیرمجاز، عدم رعایت فاصله ایمن، خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان، نقص فنی وسایل نقلیه و شرایط نامناسب جاده‌ها اشاره کرد.
اقدامات برای بهبود ایمنی جاده‌ای
سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای با اجرای پروژه‌های مختلف در تلاش است تا کیفیت جاده‌ها را بهبود بخشد. این اقدامات شامل بهسازی آسفالت، نصب علائم راهنمایی و رانندگی، توسعه بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها و ایجاد سیستم‌های روشنایی در جاده‌ها می‌شود. افزایش آموزش و فرهنگ‌سازی برنامه‌های آموزشی متعددی برای ارتقای فرهنگ رانندگی ایمن در کشور درحال اجراست. این برنامه‌ها شامل آموزش‌های عمومی، کمپین‌های اطلاع‌رسانی و برنامه‌های آموزشی در مدارس و مراکز آموزشی می‌شود تا آگاهی عمومی نسبت‌به اهمیت رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی افزایش یابد.
با وجود تلاش‌های انجام‌شده برای بهبود ایمنی جاده‌ها در ایران، همچنان نیاز به اقدامات بیشتری در زمینه توسعه زیرساخت‌ها، آموزش رانندگان و ارتقای فرهنگ رانندگی احساس می‌شود. کاهش تلفات جاده‌ای نیازمند همکاری مستمر بین نهادهای دولتی، سازمان‌های مرتبط و عموم مردم است تا با ایجاد یک سیستم حمل‌ونقل ایمن، سلامت و رفاه جامعه تضمین شود.
حمیدرضا بهنود، استادیار و پژوهشگر دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین چندی پیش پژوهشی انجام دادند و وضعیت جاده‌ها در ۱۵کشور دنیا را مورد بررسی کرد و گفت: در بین ۱۵کشور موردبررسی، کشور لهستان رتبه اول را کسب کرده و بهترین عملکرد را داشت. در این بین، کشور ایران رتبه۱۳ را به خود اختصاص داد که بیانگر عملکرد نسبتا بد کشور ایران نسبت‌به سایر کشورهاست. کشورهای آرژانتین، رومانی و هندوستان حتی در رده‌های بالاتر از ایران قرار گرفتند.
بسیاری از جاده‌های ایران به‌خصوص در مناطق روستایی یا کوهستانی دارای طراحی هندسی نامناسب هستند. پیچ‌های تند، شیب‌های خطرناک، و نبود شانه‌های استاندارد ازجمله مشکلات رایج هستند. فرسودگی آسفالت، چاله‌های متعدد و عدم تعمیرات منظم می‌توانند به‌طور جدی ایمنی جاده‌ها را کاهش دهند. در برخی مسیرها، نبود گاردریل، تابلوهای هشداردهنده کافی، و روشنایی مناسب به افزایش خطر تصادفات منجر می‌شود.
کارشناسان معتقدند شناسایی و رفع نقاط حادثه‌خیز در کاهش تصادفات بسیار مهم است. ساخت و توسعه بزرگراه‌ها و آزادراه‌های ایمن، نصب گاردریل‌ها و علائم استاندارد، افزایش نظارت‌ها و گسترش استفاده از دوربین‌های کنترل سرعت و سیستم‌های مدیریت هوشمند ترافیک می‌تواند در کاهش تصادفات نقش داشته باشد.
ایران پرحادثه‌ترین جاده‌ها را دارد
محمد ابهری، کارشناس راه و مسکن به «آگاه» می‌گوید: متاسفانه، ایمنی جاده‌ها در ایران در سطح مطلوبی نیست. هرچند اقدامات قابل‌توجهی در سال‌های اخیر انجام شده، اما همچنان نقاط حادثه‌خیز زیادی وجود دارد. کیفیت پایین زیرساخت‌ها، نبود علائم کافی، و عدم نگهداری منظم از جاده‌ها از مشکلات اصلی هستند.
او بر این باور است که بسیاری از جاده‌ها استانداردهای بین‌المللی را ندارند. خرابی آسفالت، نبود گاردریل و روشنایی ناکافی بسیار خطرآفرین هستند. عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، سرعت غیرمجاز و بی‌توجهی به اصول ایمنی ازسوی رانندگان نیز مزید بر علت شده و سبب می‌شود آمار حوادث جاده‌ای بالا برود.
او بر این باور است که فرهنگ رانندگی ایمن در کشور ما نیازمند تقویت است و برای کاهش مشکلات رفع نقاط حادثه‌خیز باید در دستورکار وزارت راه و شهرسازی قرار بگیرد. شناسایی و رفع این نقاط با هزینه نسبتا کم می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش آمار تصادفات داشته باشد. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاری در ساخت و نگهداری جاده‌ها بسیار ضروری است. این کارشناس بر این باور است که نصب دوربین‌های هوشمند، سیستم‌های هشداردهنده و تابلوهای دیجیتال می‌تواند در کاهش آمار موثر باشد. باید برنامه‌های گسترده‌ای برای آموزش رانندگان و ارتقای فرهنگ رانندگی طراحی شود.
به اعتقاد او، بهسازی نقاط حادثه‌خیز و ارتقای کیفیت زیرساخت‌ها، گسترش آموزش عمومی و ارتقای فرهنگ رانندگی، افزایش نظارت و استفاده از فناوری‌های هوشمند در مدیریت ترافیک بسیار اهمیت دارد. او تاکید می‌کند: جاده‌های ایمن به کاهش ترافیک ناشی از حوادث و افزایش سرعت و راحتی سفرها کمک می‌کند. تصادفات جاده‌ای می‌توانند باعث آسیب رساندن به محیط‌زیست شوند، مانند نشت مواد شیمیایی یا آلودگی ناشی از آتش‌سوزی خودروها. طراحی ایمن و پایدار جاده‌ها می‌تواند به کاهش این تاثیرات منفی کمک کند. تعهد بین‌المللی بسیاری از کشورها ازجمله ایران متعهد به کاهش تلفات جاده‌ای طبق اهداف توسعه پایدار سازمان ملل هستند. ارتقای ایمنی جاده‌ها گام مهمی در این راستاست. ایمنی جاده‌ها تنها یک موضوع فنی یا مهندسی نیست، بلکه یک ضرورت اجتماعی، اقتصادی، و انسانی است. سرمایه‌گذاری در بهبود ایمنی جاده‌ها نه‌تنها باعث کاهش تلفات و هزینه‌ها می‌شود، بلکه به ارتقای کیفیت زندگی، توسعه اقتصادی و تحقق عدالت اجتماعی کمک می‌کند.
شبکه جاده‌ای ایران
بر اساس آخرین آمار موجود، شبکه جاده‌ای ایران شامل حدود ۲۹۱هزار و ۱۴کیلومتر جاده است که از این میزان، سه‌هزار و ۲۴۹کیلومتر آن را آزادراه‌ها تشکیل می‌دهند.
ایمنی جاده‌ها
در مورد ایمنی جاده‌ها، تحقیقات نشان می‌دهد که حدود ۲۰درصد از تصادفات جاده‌ای در ایران به‌دلیل ناایمن بودن جاده‌ها رخ می‌دهد.
این آمار نشان‌دهنده نیاز به بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای و ارتقای ایمنی در شبکه حمل‌ونقل کشور است.
نظر شما