دوران باستان
-
بقای زاگرس در گرو درختان بلوط
سحر رمضانعلی پور، خبرنگار گروه جامعه: عاشق طبیعت و جست‌وجو در طبیعت و به ویژه کوهستان‌های زاگرس است. دغدغه‌اش حفظ درختان بلوط دامنه زاگرس است. برای آن دلایل بسیاری دارد؛ از وظیفه‌ای که درختان بلوط برای حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش آن و حفظ آب دارند تا سنجاب‌ها و پرندگانی که روی شاخسارهای این درخت به گفته او جان‌سخت زندگی می‌کنند.
-
به بهانه روز ورزش و تربیت بدنی
وقتی ورزش هم قربانی «ادایی شدن» می‌شود
هرودوت، مورخ مشهور یونانی در یکی از آثار خود نوشته است: «ایرانیان از پنج سالگی تا ۲۰ سالگی، سه چیز را می‌آموختند؛ اسب‌سواری، تیر و کمان و راستگویی.» همین یک جمله کافی است تا متوجه شویم که ورزش در ایران سابقه دیرینه دارد و همیشه بوده اما ورزش کردن قدیم کجا و ورزش کردن‌های امروزی کجا.
-
۱۰ نویسنده‌ای که شانس قوی برای بردن نوبل ۲۰۲۵ دارند را بشناسید
چرا نویسنده‌های بزرگ جهان در ایران گمنام‌اند؟
زهرا بذرافکن- خبرنگار گروه فرهنگ: هر سال که به فصل اهدای جایزه نوبل ادبیات نزدیک می‌شویم، هیجان و کنجکاوی برندگان این جایزه جهانی اوج می‌گیرد. جایزه نوبل، برخلاف بسیاری از جوایز دیگر، فقط یک مسابقه محبوبیت نیست؛ بلکه پاداشی است برای یک عمر تعهد به زبان در راستای آرمان‌های والا و برجسته آثار ادبی. این جایزه اغلب نویسندگانی را برمی‌گزیند که شاید از فضای تجاری و رسانه‌ای دوری‌کرده‌اند اما آثارشان مرزهای ادبی را جابه‌جا کرده است.
-
به بهانه روز جهانی ترجمه، فراز و فرود این فعالیت فرهنگی در ایران را بررسی کردیم
آیا مترجمان در آینده بیکار می‌شوند؟
در تقویم بین‌المللی ۳۰ سپتامبر به‌عنوان روز جهانی ترجمه نامگذاری شده است. انتخاب این مناسبت به دلیل همزمانی این روز با تاریخ درگذشت سنت جروم (کشیش یونان باستان) مترجم مشهور انجیل از زبان عبری به زبان لاتین است. اما معمولاً نامگذاری و مناسبت‌ها در تقویم به دلیل اهمیت آن رویداد هستند و از این منظر می‌توان گفت این تاریخ، نوعی یادآوری درخصوص اهمیت ترجمه است؛ به عقیده بسیاری از اهل علم، ترجمه یک فرصت است؛ یک فرصت تازه برای مواجهه با اتفاقات تازه.
-
بررسی سیر بازی از ایران کهن تا امروز
بازی؛ سرگرمی یا زندگی؟
مجتبی مشهدی محمد، دبیر گروه فرهنگ: در دل فلات ایران، جایی که تاریخ و فرهنگ هزاران ساله با یکدیگر آمیخته شده‌اند، بازی‌ها نه‌تنها وسیله‌ای برای سرگرمی بوده‌اند، بلکه آینه‌ای از زندگی اجتماعی، نظامی و حتی فلسفی مردم این سرزمین به شمار می‌روند. از کاوش‌های باستان‌شناختی در شهر سوخته سیستان که تخته‌بازی‌هایی شبیه به تخته‌نرد با مهره‌های سنگی و طاس‌های شش‌ضلعی را آشکار کرده - بازی‌هایی که احتمالا برای آموزش شمارش و استراتژی به کار می‌رفتند - تا عصر دیجیتال که میلیون‌ها ایرانی به بازی‌های ویدیویی روی آورده‌اند، این سنت غنی همچنان زنده است.
-
نگاهی به تغییر زبان فارسی و نیازی که به حمایت دارد
ادبیات کهن راهی به تمدن فردا
چندی‌پیش، توهین یکی از به اصطلاح کمدین‌ها به فردوسی، باعث اعتراض بسیاری از مردم و واکنش جمع کثیری از ادبای کشور شد. اما نکته‌ای که در این میان مغفول ماند، بی‌توجهی به ادبیات کهن و سیری که این ادبیات تا امروز طی کرده و مسیری که همچنان باید برای حفظ آن طی شود، بود. مسئله نسخ خطی، نگهداری از گنجینه ارزشمند زبان فارسی و ارائه آن به نسل‌های بعد و دلیل این امر، از مواردی است که کمتر برای نسل ما و نسل بعد توضیح داده شده و برای آن دلیل آورده شده است.
-
نگاهی به کتاب «تاریخ جنگ‌های ایران»
نزاع‌های مهمی که در تاریخ ایران رخ داد
کتاب «تاریخ جنگ‌های ایران» تنها یک اثر تاریخی نیست؛ بلکه منبعی است که می‌تواند بینشی عمیق به تاریخ نظامی ایران و تحولات آن از دوران باستان تا امروز ارائه دهد.
-
نگاهی به دستاوردهای تبادل فرهنگ‌ها
تعامل فرهنگی؛ مفید یا مضر
اگرچه اغلب درباره تعامل و تبادل فرهنگی، نگاهی خوش‌بینانه وجود دارد اما نکاتی در تاریخچه تعاملات فرهنگی در زیست انسان نهفته است که تا امروز ادامه دارد. این نکات نشان‌دهنده مسائلی است که به‌رغم خوش‌بینی به پیشرفت و فضای مثبت تعامل فرهنگی، در میان نوع بشر به وجود آمده است. در این مطلب نگاهی به مسائل پیش آمده در تعامل فرهنگی خواهیم داشت.
-
روز نجوم و نگاهی به باورهای ستاره‌شناسی ایرانیان
از جام‌جم تا اسطرلاب
ستارگان و نجوم در فرهنگ ایرانیان از دیرباز تاکنون جایگاهی ویژه و متعالی داشته‌اند.
-
روان‌شناسی تصمیم‌گیری
فرهنگ ایرانی با پیشینه‌ای چندهزارساله، همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در شیوه‌های تصمیم‌گیری افراد و جامعه داشته است. این تاثیرات روانی که ریشه در باورها، تجربیات تاریخی و سنت‌های جمعی دارد، تا امروز نیز به شکل‌های مختلفی خود را نشان می‌دهد.
-
فرهنگ ایران در گذر زمان
سابقه کهن به کدام آینده
فرهنگ ایران طی هزاران سال تحت‌تاثیر عوامل گوناگونی شکل‌گرفته که هرکدام ریشه در رویدادهای تاریخی، تحولات اجتماعی، باورهای دینی و تعاملات بین‌المللی دارند. این فرهنگ، ترکیبی پیچیده از عناصر باستانی، اسلامی و مدرن است که هویت منحصربه‌فرد ایرانی را ساخته است. اما از مهم‌ترین بخش‌های تحول فرهنگی ایران، انقلاب‌اسلامی است که تأثیر عمیقی در فرهنگ مردم این سرزمین داشته است. بررسی گذشته فرهنگی ایران و تحولات این روزگار، می‌تواند راهنمای مسیر برای آینده فرهنگی ما باشد.
-
گردشگری
سفر به رازآلودترین دریاچه ایران؛ نگاهی به اسرار «دریاچه گنج» در تخت‌سلیمان
در ۴۵کیلومتری شهرستان تکاب و در استان آذربایجان‌غربی، دریاچه‌ای هست که به دریاچه گنج معروف است. این دریاچه در محوطه باستانی تخت‌سلیمان قرار گرفته و علت نامگذاری این دریاچه به دریاچه گنج، باوری قدیمی است. عده‌ای از بومیان عقیده دارند طی ادوار مختلف تاریخ، گنج‌های زیادی در این دریاچه پنهان شده است؛ البته جالب است بدانید تاکنون هیچ سندی مبنی بر پیدا شدن گنج به دست باستان‌شناسان نرسیده است.