آگاه ـ سید مرتضی مفیدنژاد ـ دبیر سرویس پرونده ویژه: در مفهوم شناسی "انتظار فرج" هر کدام از واژهها بحث بسیاری میطلبد لکن به عنوان برداشت اولیه انتظار به معنی مترصد حقیقتی بودن است و فرج به مفهوم گشودگی در کار است. به عبارت دیگر کنار هم قرار گرفتن این دو مفهوم حاوی این معناست که ما مترصد حقیقتی هستیم که گشودگی در امور را به دنبال خواهد داشت و آن هم توسط حجت خدا واقع خواهد شد. حداقل از ظاهر همین مفهوم شناسی اولیه میتوان پیشرفت، رو به جلو بودن، عدم انسداد و ایستایی را برداشت کرد.
جریان انقلاب اسلامی و پیروزی مردم ایران در بیست و دوم بهمن ۱۳۵۷ به رهبری امام راحل این رویکرد فعال، رو به جلو و سازنده از مفهوم انتظار را کاملا عینیت بخشید و به عنوان یک الگو پیش روی همه منتظران عالم گذاشت. لذاست که از دیدگاه رهبران نظام اسلامی ایران و بنیانگذاران این حرکت تاریخ ساز، دست روی دست گذاشتن و به امید آینده نشستن، انتظاری بی محتوا و ناکارآمد است.
رهبر انقلاب در این باره تصریح میکند: "امروز تکلیف شما چیست؟ شما امروز باید چه بکنی؟ شما باید زمینه را آماده کنی، تا آن بزرگوار بتواند بیاید و در آن زمینه آماده، اقدام فرماید. از صفر که نمیشود شروع کرد! جامعهای میتواند پذیرای مهدی موعود ارواحنافداه باشد که در آن آمادگی و قابلیت باشد، والّا مثل انبیا و اولیای طول تاریخ میشود. چه علّتی داشت که بسیاری از انبیای بزرگ اولیالعزم آمدند و نتوانستند دنیا را از بدیها پاک و پیراسته کنند؟ چرا؟ چون زمینهها آماده نبود." ( بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم/ ۱۳۷۶/۰۹/۲۵)
البته در جای دیگر تصریح میکنند:
"ما آن وقتی میتوانیم حقیقتاً منتظر به حساب بیاییم که زمینه را آماده کنیم. برای ظهور مهدی موعود (ارواحنافداه) زمینه باید آماده بشود؛ و آن عبارت از عمل کردن به احکام اسلامی و حاکمیت قرآن و اسلام است... اولین قدم برای حاکمیت اسلام و برای نزدیک شدن ملتهای مسلمان به عهد ظهور مهدی موعود (ارواحنافداه و عجلاللهفرجه)، بهوسیلهی ملت ایران برداشته شده است؛ و آن، ایجاد حاکمیت قرآن است." بیانات در دیدار مردم قم ۳۰/۱۱/۱۳۷۰
بر همین مبنا استاد شهید مرتضی مطهری هم با نگاه فعالانه و کاملا عملیاتی، موضوع انتظار را کاملا رو به جلو و متکی بر توانایی های فرد و جامعه تبیین میکند: "انتظار، هم به لحاظ فردی و هم به لحاظ اجتماعی نه تنها حالت سلبی نیست، بلکه فعل ایجابی است که بر تمام افعال ما سایه میافکند و بدین سبب، افضل اعمال شمرده شده است. یعنی؛ به لحاظ فردی کسی میتواند واقعاً منتظر حکومت عدل باشد و آرزوی عدالت جهانی را در سر بپروراند که خودش با عدل خوگرفته باشد و مزاجش با عدل سازگار باشد.
کسی میتواند منتظر عدل جهانی باشد که عدل را دوست داشته باشد و کسی که عدل را دوست داشته باشد، در درجه اوّل خودش اهل عدل خواهد بود و این است که گفتهاند: منتظران مصلح، خود، باید صالح باشند. به لحاظ اجتماعی نیز هر حرکت اصلاحی که در جهت پیروزی حق باشد، وظیفه منتظران است؛ پس اصلاحات جزئی و تدریجی نه تنها محکوم نیست، بلکه به نوبه خود، آهنگ حرکت تاریخ را به سود اهل حق تند مینماید و بر عکس، فسادها، تباهیها و فسق و فجورها کمک به نیروی مقابل است و آهنگ حرکت تاریخ را به زیان اهل حق کند میکند؛ بنابراین در این بینش آنچه باید رخ دهد، از قبیل رسیدن یک میوه بر شاخه درخت است نه از قبیل انفجار یک دیگ بخار. درخت هر چه بهتر از نظر آبیاری و ... مراقبت گردد و هر چه بیشتر با آفاتش مبارزه شود، میوه بهتر و سالمتر و احیاناً زودتر تحویل میدهد (مرتضی مطهری، قیام و انقلاب مهدی(عج)، ۱۳۷۱: ص ۴۷)"
این موارد همگی دلالت بر این موضع دارد که برخلاف تحلیلها و تصورات غلطی که برخی مغرضانه و برخی از سر ساده لوحی و ناآگاهی است، پیروزی انقلاب اسلامی ایران تجسم انتظار فعالانه است که رهبران نظام و بنیانگذاران تئوریک آن بر آن صحه گذاشتند و در این مسیر از هیچ تلاشی فروگذار نکردند و همواره ملت ایران و دیگر ملتها را به حرکت در این مسیر دعوت کردند. مسیری که در آن فرهنگ مقاومت و مبارزه با ظلم آشکار، همدردی با مظلومان جهان، رسیدگی به حال محرومان و مستضعفان، ایستادگی در برابر تحریمهای ظالمانه و...جزء شاخصهها و نشانههای اصلیاش محسوب میشود.